Label dosisadvies Kinderformularium

HIV: On-label
Neonatale profylaxe:
Prematuren: Off-label
A terme neonaten: On-label
 

Toon SmPC tekst

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Eigenschappen

Kinetische gegevens

Bij kinderen vanaf 5-6 maanden is het farmacokinetisch profiel van zidovudine gelijk aan dat bij volwassenen.

Na intraveneuze toediening zijn de volgende gemiddelde parameters gevonden:
t½: 1,5 uur
Cl: 30,9 ml/min/kg

Bij neonaten jonger dan 14 dagen is de glucuronidering verminderd. Dit heeft tot gevolg dat de biologische beschikbaarheid groter is, de halfwaardetijd langer en de klaring verminderd. Na 14 dagen lijkt de farmacokinetiek gelijk aan die van volwassenen.

Doseringen

Indicatie: HIV

Oraal Zwangerschapsduur Zwangerschapsduur < 30 weken [5] Postnatale leeftijd 0-4 weken: 4 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd 4-8 à 10 weken: 6 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd > 8 à 10 weken: 24 mg/kg/dag in 2 doses Zwangerschapsduur Zwangerschapsduur 30 weken tot 35 weken [5] Postnatale leeftijd 0-2 weken: 4 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd 2-6 à 8 weken: 6 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd > 6 à 8 weken: 24 mg/kg/dag in 2 doses Zwangerschapsduur Zwangerschapsduur ≥ 35 weken [5] Postnatale leeftijd 0-4 weken: 8 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd > 4 weken: 24 mg/kg/dag in 2 doses ≥ 1 maand en 4 tot 9 kg [5] 24 mg/kg/dag in 2 doses. ≥ 1 maand en 9 tot 30 kg [5] 18 mg/kg/dag in 2 doses. ≥ 1 maand en ≥ 30 kg [5] 600 mg/dag in 2 doses. Intraveneus Zwangerschapsduur < 30 weken [5] Postnatale leeftijd 0-4 weken: 3 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd 4-8 à 10 weken: 4,5 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd > 8 à 10 weken: 18 mg/kg/dag in 2 doses Zwangerschapsduur 30 weken tot 35 weken [5] Postnatale leeftijd 0-2 weken: 3 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd 2-6 à 8 weken: 4,5 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd > 6 à 8 weken: 18 mg/kg/dag in 2 doses Zwangerschapsduur ≥ 35 weken [5] Postnatale leeftijd 0-4 weken: 6 mg/kg/dag in 2 doses Postnatale leeftijd > 4 weken: 18 mg/kg/dag in 2 doses

Indicatie: Neonatale profylaxe bij HIV positieve moeder

Oraal Zwangerschapsduur < 30 weken 4 mg/kg/dag in 2 doses. Behandelduur: 4 weken In combinatie met lamivudine Zwangerschapsduur 30 weken tot 35 weken Startdosering: 4 mg/kg/dag in 2 doses. gedurende 2 weken. Onderhoudsdosering: 6 mg/kg/dag in 2 doses. Gedurende 2 weken. Behandelduur: 4 weken in totaal In combinatie met lamivudine Zwangerschapsduur ≥ 35 weken 8 mg/kg/dag in 2 doses. Behandelduur: 4 weken In combinatie met lamivudine Intraveneus Zwangerschapsduur < 30 weken 3 mg/kg/dag in 2 doses. Behandelduur: 4 weken Indien orale toediening niet mogelijk is Zwangerschapsduur 30 weken tot 35 weken Startdosering: 3 mg/kg/dag in 2 doses. gedurende 2 weken. Onderhoudsdosering: 4,6 mg/kg/dag in 2 doses. gedurende 2 weken. Behandelduur: 4 weken in totaal Indien orale toediening niet mogelijk is Zwangerschapsduur ≥ 35 weken 6 mg/kg/dag in 2 doses. Behandelduur: 4 weken Indien orale toediening niet mogelijk is

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Aanpassingen als volgt:

GFR 50-80 ml/min/1.73 m2

Aanpassing niet nodig

GFR 30-50 ml/min/1.73 m2

Aanpassing niet nodig

GFR 10-30 ml/min/1.73 m2

Aanpassing niet nodig

GFR < 10 ml/min/1.73 m2

Een algemeen advies kan niet worden gegeven.

• ANTIMICROBIELE MIDDELEN VOOR SYSTEMISCH GEBRUIK
• ANTIVIRALE MIDDELEN VOOR SYSTEMISCH GEBRUIK

DIRECT WERKENDE ANTIVIRALE MIDDELEN

NUCLEOSIDEN EN NUCLEOTIDEN (EXCL. REVERSE-TRANSCR-REMMERS)
	Aciclovir Zovirax	J05AB01
	Cidofovir	J05AB12
	Ganciclovir Cymevene	J05AB06
	Ribavirine Copegus, Rebetol	J05AB04
	Valaciclovir Zelitrex	J05AB11
	Valganciclovir Valcyte	J05AB14

FOSFONZUURDERIVATEN
	Foscarnet Foscavir	J05AD01

PROTEASEREMMERS
	Atazanavir Reyataz	J05AE08
	Darunavir Prezista	J05AE10
	Fosamprenavir Telzir	J05AE07
	Indinavir Crixivan	J05AE02
	Lopinavir+ritonavir Kaletra	J05AE06
	Ritonavir Norvir	J05AE03
	Saquinavir Invirase	J05AE01

NUCLEOSIDE EN NUCLEOTIDE REVERSE-TRANSCRIPTASEREMMERS
	Abacavir Ziagen	J05AF06
	Emtricitabine Emtriva	J05AF09
	Entecavir Baraclude	J05AF10
	Lamivudine Epivir 3TC, Zeffix	J05AF05
	Tenofovir disoproxil (als fumaraat) Viread	J05AF07

NIET-NUCLEOSIDE REVERSE-TRANSCRIPTASEREMMERS
	Efavirenz Stocrin	J05AG03
	Etravirine Intelence	J05AG04
	Nevirapine Viramune	J05AG01
	Rilpivirine Edurant	J05AG05

NEURAMINIDASEREMMERS
	Oseltamivir Tamiflu	J05AH02
	Zanamivir Relenza	J05AH01

ANTIVIRALE MIDDELEN VOOR HIVINFECTIE, COMBINATIEPREPARATEN
	Abacavir + lamivudine Kivexa	J05AR02
	Dolutegravir + abacavir + lamivudine Triumeq	J05AR13
	Emtricitabine+tenofoviralafenamide+elvitegravir+cobicistat Genvoya	J05AR18
	Emtricitabine + tenofoviralafenamide + rilpivirine Odefsey	J05AR19
	Emtricitabine + tenofovirdisoproxil Truvada	J05AR03
	Emtricitabine+tenofovirdisoproxil+elvitegravir+cobicistat Stribild	J05AR09

OVERIGE ANTIVIRALE MIDDELEN
	Dolutegravir Tivicay	J05AX12
	Enfuvirtide Fuzeon	J05AX07
	Maraviroc Celsentri	J05AX09
	Raltegravir Isentress	J05AX08

Bijwerkingen bij volwassenen

Zeer vaak (> 10%): hoofdpijn, misselijkheid. Vaak (1-10%): anemie, neutropenie, leukopenie, braken, buikpijn, diarree, duizeligheid, spierpijn, malaise, verhoging leverenzymwaarden en bilirubine. Soms (0,1-1%): kortademigheid, trombocytopenie, pancytopenie (met beenmerghypoplasie), flatulentie, huiduitslag, jeuk, myopathie, koorts, gegeneraliseerde pijn, asthenie. Zelden (0,01-0,1%): aplasie van de rode bloedcellen, anorexie, melkzuuracidose (zonder hypoxemie), slaapstoornissen, paresthesie, convulsies en andere centrale verschijnselen (angst, depressie, verlies van geestelijke scherpte), cardiomyopathie, hoesten, aantasting van de smaak, dyspepsie, pancreatitis, leverstoornissen, urticaria, transpireren, verandering mictie frequentie, gynaecomastie, koude rillingen, pijn op de borst, griepachtig syndroom, nagel-, huid-, en mondslijmvliespigmentatie. Zeer zelden (< 0.01%): aplastische anemie. Melkzuuracidose (soms fataal) geassocieerd met ernstige hepatomegalie en leversteatose, pancreatitis, nierfalen en verhoogde lactaatspiegels zijn in zeldzame gevallen gemeld tijdens het gebruik van nucleoside analoga. Vroege symptomen van melkzuuracidose omvatten misselijkheid, braken, buikpijn, malaise, verlies van eetlust, gewichtsverlies, respiratoire of neurologische symptomen. Melkzuuracidose trad gewoonlijk op na behandeling van een paar maanden. Anti-retrovirale combinatietherapie is in verband gebracht met een herverdeling van lichaamsvet (lipodystrofie) en metabole afwijkingen.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

• Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
• Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Contraindicaties bij kinderen

Pasgeborene met hyperbilirubinemie die behandeling anders dan lichttherapie behoeft; pasgeborene met verhoogde transaminasewaarden van meer dan vijfmaal de bovengrens van de normaalwaarden.

Contraindicaties bij volwassenen

Minder dan 0,75 × 109 neutrofielen/l of een Hb-gehalte < 4,6 mmol/l. Pasgeborene met hyperbilirubinemie die behandeling anders dan lichttherapie behoeft; pasgeborene met verhoogde transaminasewaarden van meer dan vijfmaal de bovengrens van de normaalwaarden. Voorzichtigheid is geboden bij slechte beenmergstatus, bij verminderde nierfunctie en bij patiënten (vooral vrouwen met obesitas) met hepatomegalie, hepatitis of andere bekende risicofactor voor leverziekte.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Indien mogelijk voor de voeding toedienen. In geval van substantieel braken (dwz zeggen niet een enkel mondje:
<15 minuten na inname: volledige nieuwe dosis geven als pasgeborene rustig is
15-30 minuten na inname: geef halve dosis
>30 minuten na inname: Geen nieuwe dosis geven, meeste medicatie is opgenomen.

Waarschuwingen en voorzorgen bij volwassenen

Het verdient aanbeveling bij HIV-ziekte in een gevorderd stadium gedurende de eerste drie maanden van behandeling ten minste elke twee weken het bloedbeeld te controleren en vervolgens ten minste eenmaal per maand. Bij patiënten in een vroeg stadium van de ziekte volstaat in het algemeen, afhankelijk van de conditie, een bloedonderzoek eens per 1–3 maanden. Bij optreden van ernstige anemie of beenmergsuppressie de dosering aanpassen. Voorzichtigheid is geboden bij pancreatitis in de anamnese, hepatomegalie (m.n. vrouwen met obesitas), hepatitis, of andere bekende risicofactoren voor leverziekte en leversteatose. Behandeling met nucleoside analoga onderbreken bij symptomen hyperlactatemie, metabole/melkzuuracidose, progressieve hepatomegalie of snel toenemende aminotransferasespiegels. Hepatitis C geïnfecteerde volwassenen die met interferonen en ribavirine worden behandeld kunnen een vergroot risico hebben op ontwikkeling van melkzuuracidose. Patiënten dienen erop te worden gewezen dat therapie met zidovudine het risico van overdracht van HIV op anderen door seksueel contact of via besmet bloed niet vermindert. Ook dienen ze erop te worden gewezen geen vrij verkrijgbare geneesmiddelen in te nemen zonder medeweten van de behandelend specialist. Bij leverfunctiestoornissen zijn er (beperkte) gegevens over cumulatie, waardoor het noodzakelijk kan zijn de dosering aan te passen.

Interacties

Relevant:
Afname zidovudine: mycofenolzuur en tipranavir kunnen het effect verkleinen.

Toename zidovudine: de toxiciteit kan toenemen door atovaquon, fluconazol, methadon, probenecide, ribavirine en valproïnezuur.

Bij combinatie met ganciclovir is het risico op neutropenie verhoogd; vervang zidovudine. Bij combinatie met valganciclovir moet worden gelet op de toxiciteit.

Overig effect: bij combinatie met stavudine wordt de fosforylering van stavudine verminderd (beide gebruiken thymidinekinase voor de intracellulaire fosforylering). Gebleken is dat de combinatie zidovudine + stavudine klinisch minder goede resultaten geeft dan behandeling met alleen stavudine; de combinatie is gecontraïndiceerd.

Niet relevant: de Cmax en AUC kunnen worden verlaagd door bepaalde oncolytica (bleomycine, cyclofosfamide, doxorubicine, epirubicine, etoposide, teniposide, vinblastine, vincristine, vinorelbine). Verder kan er in theorie een additief effect van beenmergdepressie zijn.

Niet beoordeeld:
Afname zidovudine: rifampicine verlaagt de biologische beschikbaarheid. De fabrikant ontraadt de combinatie.

Overig effect: de toxiciteit kan toenemen door stoffen die myelosuppressief zijn, zoals co-trimoxazol, dapson, flucytosine, foscarnet, systemisch toegediend pentamidine en pyrimethamine.

Combinatie met aciclovir werkt in vitro synergistisch. In zeldzame gevallen zijn meer bijwerkingen waargenomen (zoals ernstige lethargie).

De fenytoïneplasmaconcentratie kan stijgen of dalen.

Referenties

1. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 02 dec 2014
2. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 4 september 2017
3. NVK- Pediatrisch HIV overleg Nederland (PHON), Update landelijk HIV expositie protocol neonaten, inclusief follow-up pasgeborene en kind, www.nvk.nl, 05/03/2013
4. GlaxoSmithKline BV, SPC Retrovir ( RVG 15118), www.cbg-meb.nl, Geraadpleegd 26 mei 2011, http://db.cbg-meb.nl/IB-teksten/h15118.pdf
5. Panel on Antiretroviral Therapy and Medical Management of HIV-Infected Children, Guidelines for the Use of Antiretroviral Agents in Pediatric HIV Infection, www.aidsinfo.nih.gov, 2011, http://aidsinfo.nih.gov/contentfiles/PerinatalGL.pdf

Wijzigingen

• 04 oktober 2016 12:54: Voor premature babies waarbij orale toepassing niet mogelijk is, is een intraveneus doseeradvies toegevoegd op basis van de Guidelines for the Use of Antiretroviral Agents in Pediatric HIV Infection
• 04 oktober 2016 12:45: Op basis van de Guidelines for the Use of Antiretroviral Agents in Pediatric HIV Infection zijn nieuwe doseeradviezen toegevoegd voor premature neonaten en zijn de doseeradviezen voor oudere kinderen aangepast