Kaliumjodide

Stofnaam
Kaliumjodide
Merknaam
Kajodan
ATC code
V03AB21
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Jodiden remmen in hoge concentratie gedurende korte tijd de functie van de schildklier.

Farmacokinetiek bij kinderen

Geen informatie

Label dosisadvies Kinderformularium

On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Te gebruiken na nucleaire ongelukken waarbij radioactieve isotopen van jodium zijn vrijgekomen ter voorkoming of beperking van de opname van radiojodium door de schildklier na inname of inademing van deze stof.
> 12 jaar: 130 mg
> 3-12 jaar: 65 mg
> 1 mnd- 3 jaar: 32,5 mg
neonaten: 16.25 mg

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Tablet 65 mg (overeenkomend met 50 mg jodide)
Capsule 50 mg, 200 mg FNA
Solutio Lugoli Forte, Bevat 40 mg jood en 80 mg kaliumjodide per ml.
 

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Thyreotoxicosis
  • Oraal
    • a terme neonaat
      [1]
      • 15 mg/dag in 3 doses.
      • Aanvang toediening enkele uren nadat thiamazol of propythiouracil gestart is.
        Solutio Lugoli Forte druppels: 1 druppel bevat ongeveer 5 mg als jood+jodide 

Schildklierblokkade bij therapie met radioactief jodium
  • Oraal
    • a terme neonaat
      [4] [5] [6]
      • 16,25 mg/dosis, éénmalig.
      • Start en duur in overleg met nucleair geneeskundige.
        Druppels: Solutio Lugoli Forte, bevat ongeveer 5 mg als jood+jodide per druppel.

    • 1 maand tot 3 jaar
      [4] [5] [6]
      • 32,5 mg/dag in 1 dosis
      • Afhankelijk van de stralingsbelasting kan een hogere dosis geindiceerd zijn. Voor stralingsprofylaxe bij oudere kinderen gaat de voorkeur uit naar capsules kaliumjodide.

    • 3 jaar tot 12 jaar
      [4] [5] [6]
      • 65 mg/dag in 1 dosis
      • Behandelduur:

        Start 2 dagen voor toediening van het radiofarmacon, tot en met dag 7 erna (totaal 10 dagen);

      •  Bij therapeutische stralingsdoses kan eerdere start gewenst zijn, overleg met nucleair geneeskundige noodzakelijk.

    • ≥ 12 jaar
      [4] [5] [6]
      • 130 mg/dag in 1 dosis
      • Behandelduur:

        Start 2 dagen voor toediening van het radiofarmacon, tot en met dag 7 erna (totaal 10 dagen)

      • Bij therapeutische stralingsdoses kan eerdere start gewenst zijn, overleg met nucleair geneeskundige noodzakelijk

Blootstelling aan radioactief jodium bij nucleaire ramp
  • Oraal
    • a terme neonaat
      [4]
      • 16,25 mg/dosis, éénmalig.
        • De tabletten zo snel mogelijk en bij voorkeur binnen 2 uur na de verwachte start van de blootstelling te gebruiken. Een toediening maximaal 8 uur na de geschatte start van de blootstelling is echter nog steeds zinvol.
        • 16,25 mg kaliumjodide komt overeen met 12,5 mg jodium

        Druppels: Solutio Lugoli Forte, bevat ongeveer 5 mg als jood+jodide per druppel.

    • 1 maand tot 3 jaar
      [4]
      • 32,5 mg/dosis in 1 dosis
        • De tabletten zo snel mogelijk en bij voorkeur binnen 2 uur na de verwachte start van de blootstelling te gebruiken. Een toediening maximaal 8 uur na de geschatte start van de blootstelling is echter nog steeds zinvol.
        • 1x per dag zolang de blootstelling aanhoudt
        • 32,5 mg kaliumjodide komt overeen met 25 mg jodium

        Druppels: Solutio Lugoli Forte, bevat ongeveer 5 mg als jood+jodide per druppel.

    • 3 jaar tot 12 jaar
      [4]
      • 65 mg/dosis in 1 dosis
        • De tabletten zo snel mogelijk en bij voorkeur binnen 2 uur na de verwachte start van de blootstelling te gebruiken. Een toediening maximaal 8 uur na de geschatte start van de blootstelling is echter nog steeds zinvol.
        • 1x per dag zolang de blootstelling aanhoudt
        • 65 mg kaliumjodide komt overeen met 50 mg jodium

        Druppels: Solutio Lugoli Forte, bevat ongeveer 5 mg als jood+jodide per druppel.

    • 12 jaar tot 18 jaar
      [4]
      • 130 mg/dosis in 1 dosis
        • De tabletten zo snel mogelijk en bij voorkeur binnen 2 uur na de verwachte start van de blootstelling te gebruiken. Een toediening maximaal 8 uur na de geschatte start van de blootstelling is echter nog steeds zinvol.
        • 1x per dag zolang de blootstelling aanhoudt
        • 130 mg kaliumjodide komt overeen met 100 mg jodium

        Druppels: Solutio Lugoli Forte, bevat ongeveer 5 mg als jood+jodide per druppel.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Overgevoeligheidsreacties zoals conjunctivitis, rinitis, jodium-acne en andere exanthemen komen vrij vaak voor; hyperkaliëmie (bij slechte nierfunctie); langdurige toediening van jodide kan leiden tot struma met hypothyroïdie. Bij langdurig gebruik symptomen van kaliumtoxiciteit zoals spierzwakte en onregelmatige hartslag.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Slechte nierfunctie. Tuberculose.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Het risico van blootstelling aan radioactief jodium en het blokkeren van de schildklierfunctie door overmatig kaliumjodide is met name groot bij neonaten in de eerste levensdagen. De opnamefractie van radioactief jodium is bij hen vier keer groter dan bij alle andere leeftijdsgroepen. De schildklier van de neonaat is extra gevoelig voor functionele blokkering door overmatig kaliumjodide. Voorbijgaande hypothyreoïdie tijdens deze periode van vroege hersenontwikkeling kan verlies van intellectuele capaciteit tot gevolg hebben. Indien stabiel jodium wordt gegeven aan neonaten is het van cruciaal belang dat de schildklierfunctie nauwlettend in de gaten wordt gehouden. Bij neonaten wie in de eerste levensweken kaliumjodide is toegediend, dienen het TSH- en, indien nodig, het T4-gehalte te worden gecontroleerd en passende vervangingstherapie te worden gegeven.

Het mogelijke voordeel van jodiumprofylaxe is het grootst bij jongeren.
De schildklier van een foetus, zuigeling of jong kind heeft een hoger jaarlijks schildklierkankerrisico per eenheidsdosis radioactief jodium dan de schildklier van een volwassene.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Patiënten die thyreostatische medicatie gebruiken dienen deze behandeling voort te zetten en nauwlettend te worden gevolgd.
Bij verdenking van schildkliercarcinoom dient toediening van jodium in het algemeen te worden vermeden.
Het toedienen van jodium verstoort de radiojodiumbehandeling en de schildklierdiagnostiek.
Farmacologische doses jodium kunnen leiden tot schildkliervergroting waardoor tracheaobstructie kan verergeren.
Patiënten met onbehandelde schildklierautonomie kunnen hyperthyreose of thyreotoxicose ontwikkelen.
Bij blootstelling aan radioactief jodium ten gevolge van een nucleair ongeluk, dient de dosering van kaliumjodide te worden gebaseerd op noodplannen en vooraf bepaalde operationele interventieniveaus. Het risicovoordeel van toediening van stabiele radioactieve jodium dient te worden overwogen voor de verschillende leeftijdsgroepen die risico lopen. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, neonaten, zuigelingen en kinderen dienen het eerst te worden behandeld. Eén dosering kaliumjodide geeft voldoende bescherming voor één dag. Bij aanhoudende blootstelling kan het nodig zijn een nieuwe dosering te gebruiken. Jodiumprofylaxe beschermt tegen geïnhaleerd of binnengekregen radioactief jodium en heeft geen effect op andere ingenomen radionucliden. Patiënten met thyreotoxicose die daarvoor medisch worden behandeld of patiënten met een verleden van thyreotoxicose die daarvoor medisch zijn behandeld maar die daarvoor nu niet meer worden behandeld en in remissie lijken te zijn, lopen mogelijk risico.
Door jodium geïnduceerde hyperthyreoïdie wordt mogelijk in de hand gewerkt bij patiënten met asymptomatisch nodulair struma of latente ziekte van Graves die niet medisch behandeld worden.
Kaliumzouten dienen met voorzichtigheid te worden gegeven aan patiënten met renale of adrenale insufficiëntie, acute dehydratie of hittekramp.
Voorzichtigheid is geboden als kaliumzouten gelijktijdig met kaliumsparende diuretica worden gegeven. Hyperkaliëmie is mogelijk het gevolg.
Kaliumjodideprofylaxe is gewoonlijk niet geïndiceerd bij volwassenen ouder dan 40 jaar tenzij de dosis waaraan de schildklier door inhalatie is blootgesteld de schildklierfunctie bedreigt (ongeveer 5 Gy). Het risico van schildklierkanker in deze groep is zeer klein terwijl de incidentie van schildklierziekte in deze groep hoger is, en daarom is het risico van door jodium geïnduceerde schildkliercomplicaties groter.

Dit geneesmiddel bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen als galactose intolerantie, Lapp lactase deficiëntie of glucose-galactose malabsorptie nemen dit geneesmiddel beter niet.

Interacties Bron: KNMP Kennisbank

Relevant: combinatie met kaliumsparende diuretica wordt bij voorkeur vermeden, omdat hyperkaliëmie kan optreden.

Het risico op hyperkaliëmie neemt toe bij combinatie met een ACE-remmer of een angiotensine-II-antagonist, aangezien deze middelen de kaliumconcentratie kunnen verhogen.

Interacties jodiden algemeen:
Niet beoordeeld: het hypothyreoïde effect van thionamiden en van lithium kan additief werken bij gelijktijdig gebruik.

ALLE OVERIGE THERAPEUTISCHE MIDDELEN

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

ANTIDOTA
V03AB16

Digoxine Fab fragmenten

Digitalis antidot
V03AB24
V03AB27

Flumazenil

Anexate
V03AB25
V03AB19
V03AB33
V03AB17
V03AB15
V03AB06

Obidoxim

Toxogonin
V03AB13
V03AB14

Sugammadex

Bridion
V03AB35
IJZERCHELERENDE MIDDELEN

Deferasirox

Exjade
V03AC03

Deferipron

Ferriprox
V03AC02

Deferoxamine

Desferal
V03AC01
MIDDELEN BIJ HYPERKALIEMIE EN HYPERFOSFATEMIE
V03AE07
V03AE05

Polystyreensulfonzuur

Sorbisterit Ca-resonium, Resonium A
V03AE01

Sevelameer

Renagel, Renvela
V03AE02
DETOXIFICANTIA BIJ BEHANDELING MET ONCOLYTICA

Folinezuur

Rescuvolin, VoriNa
V03AF03
V03AF01

Rasburicase

Fasturtec
V03AF07
MIDDELEN BIJ HYPOGLYKEMIE

Diazoxide

Proglicem
V03AH01

Referenties

  1. Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2007
  2. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 28 okt 2014
  3. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 28 okt 2014
  4. G.L. Pharma GmbH, SmPC Kajodan (RVG 109973) 06-10-2021, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  5. National Radiological protection Board 2nd UK Working Group on Stable Iodine Prophylaxis, Stable Iodine Profylaxis, NRPB publications, 2001, 12 (3)
  6. FDA, Potassium Iodide as a Thyroid Blocking Agent in Radiation Emergencies, 2001
  7. Online GL. Gelbe Liste Online, https://www.gelbe-liste.de/, Accessed April 15, 2019
  8. AVOXA ABDA-Datenbank, Wirkstoffdossiers Kaliumiodid, accessed 2018-07
  9. Lindopharm, SmPC Jodinat 100 µg/200 µg Tabletten (64628.00.00), 11/2013
  10. Hennig, SmPC Jodetten 100µg/150µg/200µg/1530µg Tabletten (41411.01.00), 12/2018

Wijzigingen

  • 04 juli 2022 17:04: Indicatie Blootstelling na nucleaire ramp toegevoegd obv SmPC
  • 14 oktober 2015 11:06: De doseringsadviezen voor de stralingsprofylaxe zijn gewijzigd op basis van nieuwe informatie (SmPC, UK working group on radioprophylaxis en FDA aanbeveling)

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering