Tocilizumab

Stofnaam
Tocilizumab
Merknaam
RoActemra
ATC code
L04AC07
Eigenschappen - PK data - Registratiestatus
Doseringen

Toedieningsvormen en hulpstoffen
Nierfunctiestoornissen
Soortgelijke geneesmiddelen
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen
Interacties
Referenties
Versiebeheer

Label dosisadvies Kinderformularium

Covid-19: off-label

Andere indicaties: On-label

Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Systemische JIA met onvoldoende respons op eerdere behandeling 
> 2 jaar: Intraveneus
< 30 kg: 12 mg/kg eenmaal per 2 weken
> 30 kg: 8 mg/kg eenmaal per 2 weken 

> 1 jaar:  Subcutaan
< 30 kg: 162 mg 1 x per 2 weken
> 30 kg: 162 mg 1 x per week

Polyarticulaire JIA met onvoldoende respons op eerdere behandeling
> 2 jaar:
< 30 kg: IV 10 mg/kg eenmaal per 4 weken of subcutaan 162 mg 1 x per 3 weken
> 30 kg: IV 8 mg/kg eenmaal per 4 weken of subcutaan 162 mg 1 x per 2 weken

Cytokine-release syndroom:
> 2 jaar:
< 30 kg: IV 12 mg/kg/dosis in 60 min, max 800 mg/dosis
> 30 kg: IV 8 mg/kg/dosis in 60 min, max 800 mg/dosis
Maximaal 3 maal herhalen, minimaal doseerinterval 8 uur. 
 

Eigenschappen

Recombinant gehumaniseerd monoklonaal antilichaam van de IgG1-subklasse, gericht tegen de humane interleukine-6-receptor. Tocilizumab bindt specifiek aan oplosbare en membraangebonden IL-6-receptoren (sIL-6R en mIL-rR). IL-6 is een pro-inflammatoire cytokine die betrokken is bij verschillende fysiologische processen (zoals T-cel-activatie, inductie van Ig-secretie en hepatische acutefase-eiwitsynthese en stimulering van hematopoëse) en bij de pathogenese van onder andere inflammatoire ziekten, osteoporose en neoplasie.

Farmacokinetiek

De farmacokinetiek van tocilizumab niet wordt beïnvloed door leeftijd, geslacht of etnische achtergrond.

 

Doseringen

Ga snel naar:

Systemische Juveniele Idiopathische Arthritis (sJIA)
  • Intraveneus
    • 2 jaar tot 18 jaar en < 30 kg
      [1]
      • 12 mg/kg/dosis elke 2 weken.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met NSAID's en systemische corticosteroïden.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
    • 2 jaar tot 18 jaar en ≥ 30 kg
      [1]
      • 8 mg/kg/dosis elke 2 weken. Maximale dosering per gift: 800 mg/dosis.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met NSAID's en systemische corticosteroïden.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
  • Subcutaan
    • 1 jaar tot 18 jaar en 10 tot 30 kg
      [4]
      • 162 mg/dosis 1 x per 2 weken.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met NSAID's en systemische corticosteroïden.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
    • 1 jaar tot 18 jaar en ≥ 30 kg
      [4]
      • 162 mg/dosis 1 x per week.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met NSAID's en systemische corticosteroïden.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
Polyarticulaire juveniele idiopathische artritis (pJIA)
  • Intraveneus
    • 2 jaar tot 18 jaar en < 30 kg
      [1]
      • 10 mg/kg/dosis elke 4 weken.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met MTX.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
    • 2 jaar tot 18 jaar en ≥ 30 kg
      [1]
      • 8 mg/kg/dosis elke 4 weken. Maximale dosering per gift: 800 mg/dosis.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met MTX.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
  • Subcutaan
    • 2 jaar tot 18 jaar en < 30 kg
      [4]
      • 162 mg/dosis elke 3 weken.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met MTX.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
    • 2 jaar tot 18 jaar en ≥ 30 kg
      [4]
      • 162 mg/dosis elke 2 weken.
        • Uitsluitend bij patienten met een ontoereikende respons op eerdere behandeling met MTX.
        • Als monotherapie (in geval van onverdraagbaarheid van MTX of wanneer behandeling met MTX niet geschikt is) of in combinatie met MTX.
        • Voorschrift door een behandelaar die ervaring heeft met diagnose en behandeling van JIA.
        ...lees verder
Cytokine Release Syndroom (CRS)
  • Intraveneus
    • ≥ 2 jaar en < 30 kg
      [1]
      • 12 mg/kg/dosis, zo nodig max 3 x herhalen met een dosis interval van 8 uur. Max: 800 mg/dosis.
    • ≥ 2 jaar en ≥ 30 kg
      [1]
      • 8 mg/kg/dosis, zo nodig max 3 x herhalen met een dosis interval van 8 uur. Max: 800 mg/dosis.
Behandeling van matig ernstig tot ernstige symptomen van COVID-19
  • Intraveneus
    • 12 jaar tot 18 jaar
      [5]
      • 600 mg/dosis, éénmalig.

      • Bij een (dreigend) ernstig tekort aan IL-6 remmers kan een alternatieve, lagere dosering van tocilizumab worden overwogen (eenmalig 400 mg i.v. of een begindosis van 200 mg i.v. gevolgd door een 2e dosis van 200 mg na 7 dagen).

        Er zijn (nog geen) wetenschappelijke studies voor de toepassing van tocilizumab bij adolescenten met COVID-19. De dosering is afgeleid van de volwassen dosering. Zie voor meer informatie de richtlijn medicamenteuze behandeling bij Covid-19. 

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Conc. voor infusieopl. 20 mg/ml
Inj.vlst. 180 mg/ml 

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

IMMUNOSUPPRESSIVA

SELECTIEVE IMMUNOSUPPRESSIVA

Abatacept

Orencia
L04AA24

Belimumab

Benlysta
L04AA26

Eculizumab

Soliris
L04AA25

Everolimus

Afinitor, Certican
L04AA18

Fingolimod

Gilenya
L04AA27

Leflunomide

Arava
L04AA13

Mycofenolaatmofetil

Cellcept, Myfenax
L04AA06

Ravulizumab

Ultomiris
L04AA43

Sirolimus

Rapamune
L04AA10

Teriflunomide

Aubagio
L04AA31
L04AA04

Tofacitinib

Xeljanz
L04AA29

Upadacitinib

Rinvoq
L04AA44
OVERIGE IMMUNOSUPPRESSIVA

Azathioprine

Imuran, Azafalk
L04AX01

Methotrexaat

Emthexate, Metoject, Injexate
L04AX03
TUMORNECROSEFACTOR-ALFA-ANTAGONISTEN

Adalimumab

Humira, Amgevita, Hyrimoz, Idacio, Imraldi, Yuflyma
L04AB04

Etanercept

Enbrel
L04AB01

Golimumab

Simponi
L04AB06

Infliximab

Remicade, Inflectra, Flixabi, Remsima, Zessly
L04AB02
INTERLEUKINEREMMERS

Anakinra

Kineret
L04AC03

Basiliximab

Simulect
L04AC02

Canakinumab

Ilaris
L04AC08

ixekizumab

Taltz
L04AC13

Secukinumab

Cosentyx
L04AC10

Ustekinumab

Stelara
L04AC05
CALCINEURINEREMMERS

Ciclosporine

Neoral, Sandimmune
L04AD01

Tacrolimus

Prograft, Modigraf, Adport, Tacni, Advagraf, , Envarsus, Conferoport, Dailiport, Tacforius
L04AD02

Bijwerkingen bij kinderen

Verlaging van het aantal neutrofielen en trombocyten. Verhoging van levertransaminases, LDL cholesterol en totaal cholesterol.  Infecties. Misselijkheid, diarree, hoofdpijn. Infusiereacties (hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, hypotensie, huiduitslag, urticaria, angio-oedeem)

Bij subcutaan gebruik:  erytheem, pruritus, pijn, hematoom en zwelling op de injectieplaats.

Bijwerkingen algemeen

Zeer vaak (> 10%): reacties op de injectieplaats (o.a. erytheem, zwelling, hematoom, pijn, jeuk), bovenste luchtweginfectie, hypercholesterolemie.

Vaak (1-10%): cellulitis, pneumonie, orale herpes simplex, herpes zoster, ulceraties in de mond, buikpijn, gastritis, infusiereacties tijdens of binnen 24 uur na infusie (huiduitslag, jeuk, urticaria, hoofdpijn), duizeligheid, stijging van leverenzymwaarden, stijging totaal bilirubine, gewichtstoename, overgevoeligheidsreacties (veelal bij de tweede tot de vijfde infusie), hypertensie, leukopenie, neutropenie, hypofibrinogenemie, perifeer oedeem, conjunctivitis, hoesten, dyspneu. Subcutaan: reacties op de injectieplaats.

Soms (0,1-1%): diverticulitis, stomatitis, maagulcus, hypertriglyceridemie, nefrolithiase, hypothyroïdie.

Zelden (0,01-0,1%): anafylaxie (fataal), Stevens-Johnsonsyndroom, leverschade, hepatitis, geelzucht.

Zeer zelden (< 0,01%): pancytopenie, leverfalen.

Verder zijn gemeld: opportunistische infecties, sepsis, bacteriële artritis, complicatie van diverticulitis (peritonitis, lagere gastro-intestinale perforatie, fistel, abces).

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contraindicaties bij kinderen

Actieve, ernstige infecties

Contra-indicatie algemeen

Actieve, ernstige infecties.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Patiënten < 30kg: aseptisch verdunnen tot 50 ml met NaCl 0,9%. Patiënten ≥ 30 kg: aseptisch verdunnen tot 100 ml met NaCl 0,9%. Infuus in 1 uur in laten lopen.

Het macrofaagactivatiesyndroom (MAS) is een ernstige levensbedreigende aandoening die zich bij sJIA-patiënten kan ontwikkelen. Bij klinische studies is tocilizumab niet bestudeerd bij patiënten tijdens een episode van actief MAS.

Tocilizumab is een interleukineremmer, gericht tegen IL-6. Wanneer een infectie optreedt bij gebruik van tocilizumab, zal tocilizumab de geproduceerde IL-6 wegvangen, waardoor het CRP niet of minder zal stijgen. CRP bepaling, en in mindere mate de bezinking, zal daarom minder betrouwbaar zijn bij patiënten die tocilizumab gebruiken.

Controleer de ALAT- en ASAT-spiegels elke 4-8 weken gedurende de eerste 6 maanden en daarna elke 12 weken. Bij een ALAT- of ASAT-stijging > 3-5 x ULN, moet de behandeling met tocilizumab onderbroken worden.

Aanbevolen wordt om het aantal neutrofielen en trombocyten te bepalen vóór het starten van de behandeling en bij de tweede toediening en daarna periodiek. Bij een leverfunctiestoornis de dosering aanpassen.

Bepaal lipidenparameters bij RA-, sJIA- en pJIA patiënten 4–8 weken na aanvang van de behandeling.

 

 

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen

Voor aanvang van de behandeling, screenen op tuberculose; latente tuberculose eerst behandelen voordat behandeling met tocilizumab kan worden begonnen.

Wees voorzichtig bij een actieve leveraandoening of -insufficiëntie, en bij een voorgeschiedenis van chronische of recidiverende infecties, of aandoeningen die predisponeren voor infecties (bv. diverticulitis of intestinale ulcera, diabetes of astma).

Bij ontwikkeling van sepsis of vermoeden van acute tuberculose, anafylactische reacties, ernstige overgevoeligheidsreacties of ernstige infusiegerelateerde reacties de behandeling staken. Bij symptomen van een allergische reactie na subcutane toediening dient de patiënt onmiddellijk medische hulp te zoeken. Bij optreden van ernstige infecties de behandeling onderbreken totdat de infectie onder controle is.

Bij symptomen van leverschade dient de patiënt onmiddellijk medische hulp te zoeken. Ernstig geneesmiddel-geïnduceerde leverschade, waaronder acuut leverfalen, hepatitis en geelzucht zijn waargenomen, 2 weken tot meer dan 5 jaar na start behandeling. Gevallen van acuut leverfalen zijn gemeld waarbij een levertransplantatie nodig was.

Controleer de ALAT- en ASAT-spiegels bij RA, pJIA, sJIA en GCA elke 4-8 weken gedurende de eerste 6 maanden en daarna elke 12 weken.. Aanbevolen wordt om het aantal neutrofielen en trombocyten te bepalen vóór het starten van de behandeling, bij RA en GCA opnieuw na 4–8 weken en bij sJIA en pJIA bij de tweede toediening en daarna periodiek. Bij een leverfunctiestoornis de dosering aanpassen.

Bepaal lipidenparameters bij RA-, sJIA- en pJIA patiënten 4–8 weken na aanvang van de behandeling.

Bij een sJIA-patiënt kan zich het macrofaagactivatiesyndroom (MAS) ontwikkelen; tocilizumab is niet onderzocht bij patiënten tijdens een episode van een actief MAS.

Virale reactivatie (bv. hepatitis B-virus) kan optreden bij behandeling met een biological.

Tijdens de behandeling kunnen zich antilichamen tegen tocilizumab ontwikkelen.

Immunomodulerende geneesmiddelen, zoals tocilizumab, vermeerderen de kans op maligniteiten.

Gebruik als monotherapie bij acute relapsen van GCA is niet toegestaan; de werkzaamheid is niet vastgesteld.

Interacties

Niet relevant: de plasmaconcentratie van omeprazol en simvastatine daalt.

Interacties immunomodulantia algemeen

Relevant:

Levende vaccins: bij middelen met immunosuppressieve werking (abatacept, adalimumab, anakinra, apremilast, baricitinib, brodalumab, canakinumab, certolizumab pegol, etanercept, guselkumab, infliximab, ixekizumab, golimumab, leflunomide, methotrexaat, sarilumab, secukinumab, tofacitinib, tocilizumab en ustekinumab) kan vaccinatie met levende micro-organismen een gegeneraliseerde infectie veroorzaken. De NVR-richtlijn Biologicals ontraadt vaccinatie met levende micro-organismen tijdens gebruik van deze middelen. Bij sommige middelen adviseert de fabrikant het middel een bepaalde termijn voorafgaand aan de vaccinatie te staken, bijvoorbeeld bij abatacept en canakinumab 3 maanden, en bij ustekinumab 15 weken.

De fabrikant van infliximab en golimumab ontraadt vaccinatie met levende micro-organismen bij neonaten tot 6 maanden na de laatste toediening van infliximab aan de moeder. Bij neonaten is tot 6 maanden na de geboorte infliximab of golimumab in serum gedetecteerd, waardoor de normale immuunreactie van de neonaat aangetast zou kunnen worden. De fabrikant van adalimumab hanteert een termijn van 5 maanden, die van etanercept 16 weken.

Niet-levende vaccins: tijdens gebruik van middelen met immunosuppressieve werking kunnen vaccinaties met gedode verwekker of afgeleid antigeen minder effectief zijn door een verminderde immuunrespons. In sommige gevallen kan het vaacin herhaald worden of kan een titerbepaling worden gedaan. 

TNF-α-antagonisten: bij combinatie van anakinra met de TNF-α-antagonist etanercept is een hogere incidentie van ernstige infecties waargenomen dan bij behandeling met etanercept alleen. De combinatie van anakinra met een TNF-α-antagonist moet worden vermeden.

Referenties

  1. Roche Registration GmHb, SmPC RoActemra (EU/1/08/492/001-006) 14-09-2020, www.ema.europe.eu
  2. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen)., Geraadpleegd 10 jan 2020
  3. InformatoriumMedicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 12 juni 2018
  4. Roche Registration GmbH, SmPC RoActemra SC (EU/1/08/492/009-010) 14-09-2020, www.ema.europa.eu
  5. SWAB in samenwerking met het CIB, NVZA, NVMM, NVII, NVIC, NVK en NVALT. , Medicamenteuze behandelopties bij patiënten met COVID-19 (infecties met SARS-CoV-2), 1 dec 2021

Wijzigingen

  • 10 januari 2020 08:46: Advies voor subcutane toediening voor sJIA en pJIA toegevoegd gebaseerd op SmPC
  • 26 april 2019 11:39: Maximum dosering toegevoegd voor CRS op basis van SmPC
  • 18 januari 2019 10:59: Indicatie Cytokine release syndroom toegevoegd obv SmPC

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering