Canakinumab

Stofnaam
Canakinumab
Merknaam
Ilaris
ATC code
L04AC08
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Canakinumab is een humaan monoklonaal anti-humaan interleukine-1 bèta (IL-1bèta) antilichaam van het IgG1/kappa-isotype. Canakinumab bindt specifiek aan humaan IL-1bèta en neutraliseert hierdoor de werking van humaan IL-1bèta. IL-1bèta is een pro-inflammatoire cytokine, welke als reactie op verwondingen en ontstekingen door mononucleaire fagocyten wordt geproduceerd.

Urinezuurkristallen in en om het gewricht kunnen macrofagen aanzetten tot productie van IL-1 bèta. Canakinumab vermindert via binding aan IL-1 bèta de verschijnselen van acute ontsteking.
 

Farmacokinetiek bij kinderen

Piekconcentraties van canakinumab traden op tussen 2 en 7 dagen (Tmax) na enkelvoudige subcutane toediening van 150 mg of 2 mg/kg canakinumab bij pediatrische patiënten. De terminale halfwaardetijd varieerde van 22,9 tot 25,7 dagen; dit was vergelijkbaar met de farmacokinetische eigenschappen zoals gezien bij volwassenen. Gebaseerd op de populatie farmacokinetische modelling analyse, was de farmacokinetiek van canakinumab bij kinderen van 2 tot < 4 jaar vergelijkbaar met die bij patiënten van 4 jaar en ouder. De subcutane absorptiesnelheid werd geschat te dalen met de leeftijd en bleek het snelst te zijn bij de jongste patiënten. Dienovereenkomstig was de Tmax korter (3,6 dagen) in jongere SJIA-patiënten (2-3 jaar) vergeleken met oudere SJIA-patiënten (12-19 jaar; Tmax 6 dagen). De biologische beschikbaarheid (AUCss) werd niet beïnvloed.

Farmacokinetische eigenschappen zijn gelijk bij pediatrische patiënten met CAPS, TRAPS, HIDS/MKD, FMF en SJIA.

Label dosisadvies Kinderformularium

On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Cryopyrin-Associated Periodic Syndromes:
> 2 jaar, subcutaan
>40 kg
150 mg elke 8 weken, zo nodig nogmaals 150 mg als 7 dagen na start onvoldoende klinische respons is bereikt, onderhoudsdosis 300 mg elke 8 weken; zo nodig nogmaals 300 mg als 7 dagen na deze verhoogde dosering onvoldoende klinische respons is bereikt, en vervolgens onderhoudsdosis 600 mg elke 8 weken;
>4 jaar,
≥15-40 kg:
2 mg/kg lich.gewicht elke 8 weken, zo nodig nogmaals 2 mg/kg lich.gewicht als 7 dagen na start onvoldoende klinische respons is bereikt, onderhoudsdosis 4 mg/kg lich.gewicht elke 8 weken; zo nodig nogmaals 4 mg/kg lich.gewicht mg als 7 dagen na deze verhoogde dosering onvoldoende klinische respons is bereikt, en vervolgens onderhoudsdosis 8 mg/kg lich.gewicht elke 8 weken;
≥7.5-<15 kg
4 mg/kg lich.gewicht elke 8 weken, zo nodig nogmaals 4 mg/kg lich.gewicht als 7 dagen na start onvoldoende klinische respons is bereikt, onderhoudsdosis 8 mg/kg lich.gewicht elke 8 weken;
2-4 jaar met lich.gewicht vanaf 7.5 kg:
4 mg/kg lich.gewicht elke 8 weken, zo nodig nogmaals 4 mg/kg lich.gewicht als 7 dagen na start onvoldoende klinische respons is bereikt, onderhoudsdosis 8 mg/kg lich.gewicht elke 8 weken.

Systemische Juveniele Idiopathische Artritis (SJIA)
> 2 jaar: 4 mg/kg (tot maximaal 300 mg) iedere vier weken toegediend via subcutane injectie.

Tumor necrosis factor-receptor-geassocieerd periodiek syndroom (TRAPS); Hyperimmunoglobulinemie-D-syndroom (HIDS)/mevalonaat-kinase-deficiëntie (MKD); Familiaire mediterrane koorts (FMF):

> 2 jaar: 
7,5 kg-40 kg: 
2 mg/kg lich.gewicht elke 4 weken, zo nodig nogmaals 2 mg/kg lich.gewicht als 7 dagen na start onvoldoende klinische respons is bereikt, dan onderhoudsdosis 4 mg/kg lich.gewicht elke 4 weken.
> 40 kg: 150 mg elke 4 weken, zo nodig nogmaals 150 mg als 7 dagen na start onvoldoende klinische respons is bereikt, dan onderhoudsdosis 300 mg elke 4 weken. 

 

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Poeder voor inj.vlst. 150 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Systemische Juveniele Idiopathische Arthritis (sJIA)
  • Subcutaan
    • 2 jaar tot 18 jaar
      [1]
      • 4 mg/kg/dosis 1 x per 4 weken. Maximale dosering per gift: 300 mg/dosis.
      • Uitsluitend op voorschrift van een gespecialiseerd kinderarts die bekend is met de toepassing van canakinumab voor deze indicatie.

Cryopyrin-Associated Periodic Syndromes (CAPS)
  • Subcutaan
    • 2 jaar tot 4 jaar en ≥ 7,5 kg
      [1]
      • Startdosering: 4 mg/kg/dosis, éénmalig. Evaluatie na 7 dagen, zo nodig startdosis herhalen bij onvoldoende klinische respons..
      • Onderhoudsdosering: (Afhankelijk van respons op startdosis) 4 - 8 mg/kg/dosis 1 x per 8 weken.
      • Uitsluitend op voorschrift van een gespecialiseerd kinderarts die bekend is met de toepassing van canakinumab voor deze indicatie

    • ≥ 4 jaar en 7,5 tot 15 kg
      [1]
      • Startdosering: 4 mg/kg/dosis, éénmalig. Evaluatie na 7 dagen, zo nodig startdosis herhalen bij onvoldoende klinische respons..
      • Onderhoudsdosering: (Afhankelijk van respons op startdosis) 4 - 8 mg/kg/dosis 1 x per 8 weken.
      • Uitsluitend op voorschrift van een gespecialiseerd kinderarts die bekend is met de toepassing van canakinumab voor deze indicatie

    • ≥ 4 jaar en 15 tot 40 kg
      [1]
      • Startdosering: 2 mg/kg/dosis, éénmalig. Evaluatie na 7 dagen, zo nodig startdosis herhalen bij onvoldoende klinische respons, Evaluatie na nogmaals 7 dagen, zo nodig startdosis verdubbelen bij onvoldoende klinische respons op herhaalde startdosis..
      • Onderhoudsdosering: (Afhankelijk van respons op startdoses) 2 - 8 mg/kg/dosis 1 x per 8 weken.
      • Uitsluitend op voorschrift van een gespecialiseerd kinderarts die bekend is met de toepassing van canakinumab voor deze indicatie

    • ≥ 4 jaar en ≥ 40 kg
      [1]
      • Startdosering: 150 mg/dosis, éénmalig. Evaluatie na 7 dagen, zo nodig bij onvoldoende respons startdosis herhalen. Wederom evaluatie na 7 dagen, zo nodig bij onvoldoende respons op herhaalde startdosis, de startdosis verdubbelen..
      • Onderhoudsdosering: (Afhankelijk van eerdere respons op startdoses) 150 - 600 mg/dosis 1 x per 8 weken.
      • Uitsluitend op voorschrift van een gespecialiseerd kinderarts die bekend is met de toepassing van canakinumab voor deze indicatie.

TRAPS, HIDS/MKD en FMF
  • Subcutaan
    • ≥ 2 jaar en 7,5 tot 40 kg
      [1]
      • Startdosering: 2 mg/kg/dosis, éénmalig. Evaluatie na 7 dagen, zo nodig startdosis herhalen bij onvoldoende klinische respons.
      • Onderhoudsdosering: (Afhankelijk van respons op startdosis)  2 - 4 mg/kg/dosis éénmaal per 4 weken.
    • ≥ 2 jaar en ≥ 40 kg
      [1]
      • Startdosering: 150 mg/dosis, éénmalig. Evaluatie na 7 dagen, zo nodig startdosis herhalen bij onvoldoende klinische respons.
      • Onderhoudsdosering: (Afhankelijk van respons op startdosis)  150 - 300 mg/dosis éénmaal per 4 weken.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen bij kinderen

Het bijwerkingenprofiel bij kinderen verschilt niet van volwassen. 

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Zeer vaak (> 10%): bovensteluchtweginfecties, waaronder sinusitis, rinitis, tonsillitis, influenza, nasofaryngitis, faryngitis; daarnaast bronchitis, pneumonie. Virale infectie, influenza. Oorinfectie. Gastro-enteritis, buikpijn. Urineweginfectie, verminderde creatinineklaring, proteïnurie. Artralgie. Cellulitis, reactie op injectieplaats. Leukopenie.

Vaak (1-10%): vulvovaginale candidiasis. Duizeligheid, vertigo. Rugpijn, pijn aan het skeletspierstelsel. Vermoeidheid, asthenie. Neutropenie.

Soms (0,1-1%): gastro-oesofageale refluxziekte. Verlaagd aantal bloedplaatjes.

Verder zijn gemeld: opportunistische infecties (waaronder aspergillose, atypische mycobacteriële infecties, herpes zoster). Trombocytopenie. Stijging ALAT en ASAT, verhoogde waarden van bilirubine, urinezuur- of triglyceridenspiegel.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Actieve, ernstige infecties.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Bloedbeeld: aanbevolen wordt het aantal witte bloedcellen inclusief het aantal neutrofielen te bepalen vóór het begin van de behandeling, en nogmaals na 1–2 maanden; bij langdurig gebruik óók daarna regelmatig controleren. Bij neutropenie (ANC < 1,5 × 109/l) of leukopenie de behandeling niet beginnen en een bestaande behandeling eventueel staken.

Vóór aanvang van de behandeling de patiënten alle aanbevolen vaccinaties geven.

(Risico van) infecties: niet toedienen tijdens een actieve infectie. Vóór het begin van, gedurende en na de behandeling patiënten nauwkeurig beoordelen op infecties, in het bijzonder een latente of actieve tuberculose-infectie. Patiënten instrueren bij tekenen van tuberculose (aanhoudend hoesten, gewichtsverlies, koorts) contact op te nemen met de arts. Behandeling met canakinumab kan tot positieve PPD-huidtest leiden zonder klinisch bewijs van actieve tuberculose. Wees voorzichtig bij de toediening van canakinumab bij patiënten die vatbaar zijn voor ernstige infecties, zoals bij bestaande infecties, een voorgeschiedenis van recidiverende infecties of onderliggende aandoeningen die het ontstaan van infecties vereenvoudigen.

Als macrofaag-activatiesyndroom (MAS) optreedt of wordt vermoed (symptomen van infectie of verergering van SJIA), zo snel mogelijk onderzoek en behandeling beginnen. De aandoening is levensbedreigend; deze bijwerking kan vooral voorkomen bij reumatische aandoeningen, in het bijzonder de ziekte van Still. Bij MAS is er sprake van een (paradoxaal) verlaagde sedimentatiesnelheid van de erytrocyten.

Risico op maligniteiten is niet uitgesloten.

Klinische ervaring bij patiënten met CAPS zonder bevestigde mutatie in het NLRP3 gen is beperkt.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant: bij combinatie van de TNF-α-antagonist etanercept met de IL-1-remmer anakinra is een hogere incidentie van ernstige infecties waargenomen dan bij behandeling met etanercept alleen. Canakinumab is ook een IL-1-remmer, daarom wordt combinatie met een TNF-α-antagonist ontraden.

Vaccinatie met levende micro-organismen tijdens of binnen 3 maanden na staken van canakinumab wordt ontraden.

Interacties immunosuppressiva algemeen
Relevant: vaccinatie met levende micro-organismen, zoals BCG- of mazelenvaccin, tijdens immunosuppressieve therapie (behalve lokaal toegediend pimecrolimus of tacrolimus) kan een gegeneraliseerde infectie veroorzaken. De combinatie wordt bij voorkeur vermeden.
Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met allergenen van natuurlijke oorsprong.
Niet beoordeeld: vaccinaties met gedode verwekker of afgeleid antigeen zijn tijdens immunosuppressieve therapie minder effectief door een verminderde immuunrespons, en worden om die reden soms herhaald toegediend.

IMMUNOSUPPRESSIVA

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

SELECTIEVE IMMUNOSUPPRESSIVA

Abatacept

Orencia
L04AA24

Eculizumab

Soliris, Epysqli
L04AA25

Leflunomide

Arava
L04AA13

Mycofenolaatmofetil

Cellcept, Myfenax
L04AA06
L04AA04

Upadacitinib

Rinvoq
L04AA44
OVERIGE IMMUNOSUPPRESSIVA

Azathioprine

Imuran
L04AX01

Methotrexaat

Emthexate, Metoject, Injexate
L04AX03
TUMORNECROSEFACTOR-ALFA-ANTAGONISTEN

Adalimumab

Humira, Amgevita, Hyrimoz, Idacio, Imraldi, Yuflyma
L04AB04

Etanercept

Enbrel
L04AB01

Golimumab

Simponi
L04AB06

Infliximab

Remicade, Inflectra, Flixabi, Remsima, Zessly
L04AB02
INTERLEUKINEREMMERS

Anakinra

Kineret
L04AC03

Basiliximab

Simulect
L04AC02

ixekizumab

Taltz
L04AC13

Satralizumab

Enspryng
L04AC19

Secukinumab

Cosentyx
L04AC10

Tocilizumab

RoActemra, Tyenne
L04AC07

Ustekinumab

Stelara
L04AC05
CALCINEURINEREMMERS

Ciclosporine

Neoral, Sandimmune
L04AD01

Tacrolimus

Prograft, Modigraf, Adport, Tacni, Advagraf, , Envarsus, Conferoport, Dailiport, Tacforius
L04AD02

Referenties

  1. Novartis Europharm Limited, Spc Ilaris (EU/1/09/564/003) 25-02-2020, www.ema.europa.eu
  2. InformatoriumMedicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 05 mrt 2020
  3. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), www.cvz.nl, Geraadpleegd 05 mrt 2020

Wijzigingen

  • 28 april 2022 20:11: Doseeradvies bij nierfunctiestoornissen aangepast op basis van advies Werkgroep dosering bij nierfunctiestoornissen.

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering