Malaria behandeling en profylaxe: On-label
Toon SmPC tekst
Tablet (als difosfaat) 100 mg
Uit de tablet kan een drank worden bereid. Klik hier voor bereidingsinformatie van de PaedForm werkgroep
Chloroquine is zeer bitter.
Malariamiddel. Het heeft een bloedschizonticide werking waardoor de aseksuele erytrocytaire vormen van Plasmodium worden gedood. Afhankelijk van de geografische ligging komt wel of niet resistentie voor. Chloroquine is ook werkzaam tegen de extraintestinale vorm van Entamoeba histolytica (weefselamoebicide werking). Daarnaast heeft chloroquine ook anti-inflammatoire eigenschappen. Het werkingsmechanisme bij malaria is onbekend. Mogelijk berust het op de vorming van een eiwitcomplex dat toxisch is voor de celmembranen van de malariaparasiet. Een andere mogelijkheid is dat chloroquine cumuleert in de vacuolen van parasieten en zo het vermogen van de parasiet om het hemoglobine van erytrocyten af te breken verhindert.
De volgende gemiddelde farmacokinetische parameters zijn gevonden bij 83 kinderen 6 mnd-5 jaar met malaria (Obua et al 2008) en bij 20 kinderen van 5-10 jaar (Karunajeewa 2008).
6 mnd-24 mnd (75 mg) | 2-5 jaar (150 mg) | 5-10 jaar (n=20, 30 mg/kg) mediaan (IQR) | |
Cmax (mg/l) gem. | 0,79 ± 0.12 | 1,43 ± 0,24 | - |
Tmax (uur) gem. | 6,5 ± 1,2 | 6,9 ± 1,5 | - |
t1/2 (uur) | - | - | 233 (206-298) |
Cl | 2,84 (5,4% RSE) (l/h) | 2,84 (5,4% RSE) (l/h) | 0,8 (0.52-0.96) (l/h/kg) |
Vd | 230 (7,8% RSE) (l) | 230 (7,8% RSE) (l) | 154 (101-210) (l/kg) |
RSE: Relative Standard Error
IQR: Inter Quartile Range
Daarnaast laten enkele studies zien dat kinderen <5 jaar lagere chloroquine spiegels bereiken dan oudere kinderen; tot wel de helft lager (Ursing et al. 2014, Ursing et al. 2016). (Zhao et al. 2014) laat tevens zien dat de klaring van kinderen <5 jaar groter is dan kinderen van 5 jaar en ouder.
In een studie van Kadam (2016) naar het effect van voedingstatus in 25 kinderen van 5-12 jaar op de farmacokinetische parameters wordt er geen significant verschil gevonden.
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.
Indicatie: Behandeling van matig ernstig tot ernstige symptomen van COVID-19 |
---|
|
Indicatie: Profylaxe malaria |
---|
|
Indicatie: Behandeling malaria |
---|
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.
AMINOCHINOLINES | ||
---|---|---|
Plaquenil
|
P01BA02 |
BIGUANIDEN | ||
---|---|---|
Malarone, Malarone junior
|
P01BB51 | |
Paludrine
|
P01BB01 |
METHANOLCHINOLINEN | ||
---|---|---|
AQS 200
|
P01BC01 | |
Lariam
|
P01BC02 |
DIAMINOPYRIMIDINES | ||
---|---|---|
Daraprim
|
P01BD01 |
ARTEMISININE EN AFGELEIDE VERBINDINGEN | ||
---|---|---|
Malacef
|
P01BE03 |
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.
Vooral jonge kinderen zijn gevoelig voor 4-aminochinoline-verbindingen en
betrekkelijke geringe doses kunnen zeer ernstige intoxicaties (zoals dodelijk
verlopende ademhalings- en circulatiestoornissen) met zich meebrengen.(SmPC)
In de studie van Chandra (2015) zijn overgeven en jeuk als meest frequente bijwerking gemeld.
Studies van Ursing (2009,2016 en 2020) tonen aan dat chloroquine ook in hoge doseringen tot een totale dosis van 70 mg/kg goed getolereerd wordt door kinderen.
Vooral bij hoge doseringen en bij langdurig gebruik bedacht zijn op bijwerkingen, ook bij de behandeling en profylaxe van malaria.
Maag-darmstoornissen zoals misselijkheid, braken en diarree. Hypoglykemie.
Psychische stoornissen zoals angst, agitatie, slapeloosheid, verwarring, hallucinatie, psychose, delirium. Hoofdpijn. Convulsies, polyneuritis en (neuro)myopathie. Spierzwakte.
Cardiaal: tijdens langdurige behandeling met hoge doseringen cardiomyopathie en mogelijk optreden van zeldzame hartritmestoornissen, AV-blok, verlengde QT-tijd, T-top afwijkingen op het ECG.
Oogafwijkingen: reversibele keratopathie (bij < 50% gepaard gaand met klachten) met als symptomen: schemeren voor de ogen, waarneming van een kleurloze kring rondom lichtbronnen, fotofobie, accommodatiestoornissen. Irreversibele retinopathie met als mogelijke symptomen: vermindering van het kleuren zien, scotomen, lichtflitsen, moeilijkheden met lezen. Bij optreden van retinopathie de behandeling stoppen.
Gehoor: Tinnitus, verminderd gehoor, doofheid.
Afwijkingen in het bloedbeeld (leukopenie, agranulocytose, neutropenie, trombocytopenie, pancytopenie, aplastische anemie).
Leverfunctiestoornissen, hepatitis.
Allergie/huid: anafylactoïde reacties, inclusief angio-oedeem. Huiduitslag, jeuk, urticaria, haaruitval, lichen planusachtige huidreacties, pigmentveranderingen van de huid en slijmvliezen, verergering van de symptomen van psoriasis. Incidenteel toxische epidermale necrolyse, erythema multiforme en Stevens-Johnsonsyndroom.
Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.
Myasthenia gravis. Retinopathie (behalve bij de behandeling van malaria). Overgevoeligheid voor 4-aminochinolinederivaten.
Vooral jonge kinderen zijn gevoelig voor 4-aminochinolinederivaten en betrekkelijk geringe doses kunnen zeer ernstige intoxicaties (zoals dodelijk verlopende ademhaling- en circulatie-insufficiëntie) met zich meebrengen.
Choroquine kan het QT-interval verlengen: de grootte van de verlenging van de QT-tijd kan stijgen met toenemende concentratie van chloroquine. Maak voor de start van de behandeling een ECG en monitor de QTc verlenging daarna dagelijks. Wees voorzichtig bij aangeboren of gedocumenteerd verworven verlengde QT-tijd en/of bekende risicofactoren voor verlenging van het QT-interval.
Monitor het glucosegehalte in het bloed. Cave hypoglykemie.
Dosis gerelateerde bijwerkingen zijn vooral te verwachten in de eerste dagen wanneer er een hogere dosering wordt gegeven. De belangrijkste en ernstigste symptomen bij overdosering zijn convulsies, coma, verlenging van het QRS-interval op het ECG met ritmestoornissen (ventriculaire ritmestoornissen), bradyaritmieën, een nodaal hartritme, een verlengde QT-tijd, een AV-blok, ventriculaire tachycardie, torsade de pointes en ventrikelfibrillatie, hypotensie, hartstilstand en respiratoire insufficiëntie met ademstilstand. Ernstige hypokaliemie kan voorkomen.
Chloroquine voorkomt niet de recidieven van malaria tertiana veroorzaakt door P. vivax en P. ovale. Kruisresistentie met proguanil en pyrimethamine is opgetreden.
Wees voorzichtig bij:
QT-verlenging: de grootte van de verlenging van de QT-tijd kan stijgen met toenemende concentratie van chloroquine. Bij het optreden van tekenen van hartritmestoornissen de behandeling staken en een ECG maken.
Cardiomyopathie: gevallen van cardiomyopathie leidend tot hartfalen zijn gemeld, soms met fatale afloop. Bij het tijdens de behandeling voordoen van tekenen en symptomen van cardiomyopathie de behandeling staken.
Bloedbeeld: Bij langdurige behandeling regelmatig het bloedbeeld controleren.
Oogheelkundig onderzoek: Vóór en tijdens de behandeling wordt oogheelkundig onderzoek aangeraden (bv. iedere 3 tot 6 mnd.). Bij de eerste tekenen van retinopathie de behandeling onmiddellijk stoppen. Ook moeten patiënten gewaarschuwd worden dat kortdurende stoornissen in het gezichtsvermogen kunnen optreden.
Chloroquine kan ernstige hypoglykemie veroorzaken, zowel bij patiënten met als zonder diabetes mellitus; wees alert op symptomen hiervan en heroverweeg de behandeling bij optreden van hypoglykemie.
Chloroquine niet gebruiken bij kinderen met een lichaamsgewicht < 10 kg
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.
Chloroquine remt P-gp en CYP2D6; het is substraat voor CYP2C8 en CYP2D6.
Relevant:
Toename chloroquine: de concentratie stijgt door ritonavir en lopinavir.
Chloroquine verhoogt de concentratie van : digoxine.
Overig effect: chloroquine kan het QTc-interval verlengen, het risico op ernstige hartritmestoornissen is verhoogd bij combinatie met andere middelen waarbij ernstige hartritmestoornissen zoals torsade de pointes zijn gemeld. Zie verder inleidende tekst Interactielijsten, QTc-verlengers .
Tamoxifen verhoogt het risico op retinale toxiciteit met een factor 5.
Relevant - toepassing bij COVID-19:
De hieronder genoemde interacties zijn als Relevant opgenomen in de G-Standaard maar zijn echter niet beoordeeld. Zie http://www.covid19-druginteractions.org. (van de ´Liverpool Drug Interactions Group´) voor de interacties van (hydroxy)chloroquine met andere geneesmiddelen.
Absorptie : de absorptie kan verminderd worden bij gelijktijdige inname met antacida; chloroquine moet ten minste 2 uur vóór of 4 uur na een antacidum worden ingenomen, of het antacidum moet worden vervangen door een protonpompremmer.
Afname chloroquine : de concentratie kan dalen door inductoren (carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne, hypericum, primidon, rifabutine, rifampicine, oxcarbazepine, rufinamide en griseofulvine).
Toename chloroquine : de concentratie kan stijgen door atazanavir, met als mogelijk gevolg QTc-verlenging.
Chloroquine kan de concentratie verhogen van : dabigatran, edoxaban, ciclosporine, sirolimus en tacrolimus.
Het kan ook de concentratie verhogen van tricyclische antidepressiva, perfenazine en risperidon, met als mogelijk gevolg QTc-verlenging.
Overig effect : bij combinatie met azathioprine of adalimumab treedt mogelijk hematologische toxiciteit op.
Combinatie met remdesivir wordt ontraden, omdat in vitro chloroquine een antagonerende werking heeft op de intracellulaire metabole activering van de antivirale werking van remdesivir.
Geen interactie:
In de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met mefloquine.
Niet beoordeeld:
Absorptie: geactiveerde kool kan de absorptie verminderen. Aangeraden wordt dit in te nemen met een tussenpoos van 4 uur.
Toename chloroquine: de concentratie kan stijgen door cimetidine.
Chloroquine verhoogt de concentratie van: paracetamol.
Overig effect: de combinatie met goudverbindingen of fenylbutazon wordt ontraden vanwege een verhoogd risico op dermatitis.
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.
Aanpassingen als volgt:
Bij verminderde nierfunctie is de halfwaardetijd van chloroquine verlengd. Chloroquine kan, met name bij langdurig gebruik, ernstige bijwerkingen veroorzaken.
Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.