Formoterol

Stofnaam
Formoterol
Merknaam
Oxis Turbuhaler, Novolizer, Aerolizer, Atimos
ATC code
R03AC13
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Selectief lang werkend β2-sympathicomimeticum. Werking: binnen 1–3 min. Werkingsduur: tot ca. 12 uur.

Farmacokinetiek bij kinderen

Geen informatie

Label dosisadvies Kinderformularium

On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Vanaf 6 jaar:
Bronchiaal astma: 1-2 dd 12 mcg
Ter verlichting van acute broncho-obstructieve symptomen: 6-12 mcg
Ter voorkoming van door inspanning geïnduceerde bronchoconstrictie of blootstelling aan koude lucht: 6-12 mcg voor inspanning of koude lucht

 

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Aerosol (fumaraat-2-water) 12 microg/do
Inhalatiepoeder (fumaraat-2-water) 12 microg
Inhalatiepoeder "novolizer" (fumaraat-2-water) 6 microg/do; 12 microg/do
Inhalatiepoeder "patroon voor novolizer" (fumaraat-2-water) 6 microg/do; 12 microg/do
Inhalatiepoeder "clickhaler" (fumaraat-2-water) 12 microg/do
Inhalatiepoeder "easyhaler" (fumaraat-2-water) 12 microg/do
Inhalatiepoeder "turbuhaler" (fumaraat-2-water) 6 microg/do; 12 microg/do

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Astma onderhoudsbehandeling
  • Inhalatie
    • 6 jaar tot 18 jaar
      [1] [2]
      • 12 - 24 microg./dag in 1 - 2 doses. Max: 48 microg./dag.
      • Bij ernstig astma tot 2 x daags 24 mcg.
        Formoterol dient altijd in combinatie met een inhalatie corticosteroid voorgeschreven te worden


        TOEDIENINGSVORMEN
        4 jr-7 jr: dosisaerosol + voorzetkamer met mondstuk.
        ≥ 7 jr: dosisaerosol. Optie: Droogpoederinhalator (Diskus).

Acute astma aanval
  • Inhalatie
    • 1 maand tot 18 jaar
      [5]
      • 12 microg./dosis, zo nodig max 4 maal daags.
      • Dit is een tijdelijk doseeradvies om een alternatief te bieden voor het salbutamol tekort. 

        Let op: 

        • Formoterol is een lang werkend β2-sympathicomimeticum (LABA) in tegenstelling tot salbutamol dat kort werkt (SABA). De maximale doseerfrequentie per dag is dan ook lager in vergelijking met salbutamol. 
        • Er zijn weinig gegevens over toepassing bij kinderen jonger dan 6 jaar. 

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

Bijwerkingen bij kinderen

Centraal zenuwstelsel stimulerende effecten, zich uitend als overprikkelbaarheid en hyperactiviteit, zijn sporadisch gemeld na inhalatie van ß2-sympathicomimetica. Deze effecten zijn voornamelijk waargenomen bij kinderen jonger dan 12

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Vaak (1-10%): (dosis-afhankelijk) tremor (vooral van de handen), hoofdpijn, palpitaties, duizeligheid, spierkramp, misselijkheid, hoesten.

Soms (0,1–1%): palpitaties, tachycardie, ritmestoornissen (zoals atriumfibrilleren, supraventriculaire tachycardie, tachyaritmie en extrasystolen), angina pectoris, verandering in de bloeddruk, hypokaliëmie, hyperglykemie, spierpijn agitatie, rusteloosheid, angst, nervositeit, slaapstoornis, smaakstoornis, keelirritatie, droge mond, jeuk, exantheem, zweten, paradoxale bronchospasmen, overgevoeligheidsreacties (zoals urticaria, angio-oedeem), jeuk.

Zelden (0,01-0,1%): nefritis.

Zeer zelden (< 0,01%): trombocytopenie, verlenging van het QT-interval, perifeer oedeem, dyspneu, gedragsstoornissen, hallucinaties en vooral bij kinderen tot 12 jaar overprikkelbaarheid en hyperactiviteit.

Verder is gemeld: huiduitslag.

Behandeling met β2-sympathicomimetica kan resulteren in een toename van insuline, vrije vetzuren, glycerol en ketonlichamen in het bloed.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Overgevoeligheid voor sympathicomimetica. Hypokaliëmie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Alvorens formoterol voor te schrijven dient een bronchusverwijdende respons door middel van een FEV1 meting voor en na beta-2-mimetica geobjectiveerd te worden. Een alternatief voor longfunctiemetingen bij kinderen jonger dan 6 jaar is een goede reactie op een toegediende LABA of SABA. Er zijn weinig gegevens bekend over het gebruik van formoterol bij kinderen jonger dan 6 jaar.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Langwerkende β2-sympathicomimetica zijn niet geschikt voor de verlichting van acuut astma. In ieder geval bij astma moet formoterol worden gecombineerd met inhalatiecorticosteroïden. Toenemend gebruik van formoterol of kortwerkende bronchusverwijdende middelen duidt op een vermindering van de controle; het behandelschema dient te worden aangepast. De behandeling niet beginnen bij een aanzienlijke verergering of acuut verslechterend astma.

Paradoxale bronchospasmen: Bij optreden van paradoxale bronchospasmen de therapie staken en op een andere behandeling overgaan.

Hypokaliëmie: Bij hypoxie, die bijvoorbeeld bij een ernstige astma-longaanval kan optreden, is er meer kans op hypokaliëmie; controleer de serumkaliumspiegel.

Comorbiditeit: Terughoudend doseren bij de volgende aandoeningen: ernstige hypertensie, aritmieën (in het bijzonder derdegraads AV-blok), idiopathische subvalvulaire aortastenose, hypertrofische obstructieve cardiomyopathie, aneurysma, ischemisch hartlijden, ernstig hartfalen, feochromocytoom, refractaire diabetes mellitus en hyperthyroïdie.

Diabetes mellitus: Bij diabetes mellitus extra bloedglucosecontroles uitvoeren bij begin van de behandeling.

Aangeboren lange-QT-intervalsyndroom (LQTS): Gebruik bij LQTS wordt ontraden.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant: niet-selectieve β-blokkers en β-sympathicomimetica kunnen elkaars werking verminderen. Deze interactie is van klinisch belang bij β2-sympathicomimetica (fenoterol, formoterol, indacaterol, salbutamol, salmeterol en terbutaline) die bij astma of COPD worden toegepast. Bij voorkeur wordt de niet-selectieve β-blokker vervangen.

Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met selectieve β-blokkers; in hogere dosering kunnen selectieve β-blokkers de werking van β-sympathicomimetica verminderen.

Niet beoordeeld: corticosteroïden, theofylline en diuretica versterken de kaliumverliezende werking van β2-sympathicomimetica.

Corticosteroïden oraal en parenteraal versterken de hyperglykemische werking.

Het risico op ventriculaire aritmieën is verhoogd bij combinatie van β-sympathicomimetica en bij combinatie met andere middelen die het QTc-interval verlengen.

Bromocriptine kan de cardiovasculaire effecten van sympathicomimetica versterken.

Gehalogeneerde inhalatie-anaesthetica sensibiliseren het hart voor sympathicomimetica; voorzichtigheid is geboden bij intraveneuze toediening van β-sympathicomimetica tijdens de anesthesie.

SYMPATHICOMIMETICA VOOR INHALATIE

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

SELECTIEVE BETA-2-SYMPATHICOMIMETICA

Salbutamol

Ventolin, Airomir
R03AC02

Salmeterol

Serevent
R03AC12

Terbutaline

Bricanyl
R03AC03
SYMPATHICOMIMETICA + CORTICO'S/OVERIGE GNM, EXCL ANTICHOL
R03AK08
R03AK11
R03AK10

Formoterol + Budesonide (combinatiepreparaat)

Symbicort, DuoResp Spiromax, Bufoler, AirBuFo Forspiro
R03AK07
R03AK06
SYMPATHICOMIM. + PARASYMPATHICOLYT. INCL. COMBI CORTICO'S
R03AL01

Salbutamol/ipratropiumbromide

Combivent, Ipramol Steri-Neb
R03AL02

Referenties

  1. AstraZeneca BV, SmPC Oxis (RVG 21026) 12-03-2024, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  2. NVK, Richtlijn Astma bij Kinderen, 2013
  3. Informatorium Medicatorum, (Interacties), Geraadpleegd 23 okt 2014
  4. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 02 april 2024
  5. Long Alliantie Nederland en Sectie Kinderlongziekten NVK, LAN aanbevelingen & alternatieven salbutamol dosis aerosol tekort, https://www.longalliantie.nl/content/Salbutamol-tekort-LAN-advies.pdf, Versie: 27 maart 2024

Wijzigingen

  • 02 april 2024 10:29: Doseeradvies voor acuut astma toegevoegd agv salbutamol tekort

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering