Kinderformularium

Vanaf 6 jaar:
Bronchiaal astma: 1-2 dd 12 mcg
Ter verlichting van acute broncho-obstructieve symptomen: 6-12 mcg
Ter voorkoming van door inspanning geïnduceerde bronchoconstrictie of blootstelling aan koude lucht: 6-12 mcg voor inspanning of koude lucht

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Aerosol (fumaraat-2-water) 12 microg/do
Inhalatiepoeder (fumaraat-2-water) 12 microg
Inhalatiepoeder "novolizer" (fumaraat-2-water) 6 microg/do; 12 microg/do
Inhalatiepoeder "patroon voor novolizer" (fumaraat-2-water) 6 microg/do; 12 microg/do
Inhalatiepoeder "clickhaler" (fumaraat-2-water) 12 microg/do
Inhalatiepoeder "easyhaler" (fumaraat-2-water) 12 microg/do
Inhalatiepoeder "turbuhaler" (fumaraat-2-water) 6 microg/do; 12 microg/do

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Doseringen

Astma onderhoudsbehandeling
Inhalatie 6 jaar tot 18 jaar ^{[1] [2]} 12 - 24 microg./dag in 1 - 2 doses. Max: 48 microg./dag. Bij ernstig astma tot 2 x daags 24 mcg. Formoterol dient altijd in combinatie met een inhalatie corticosteroid voorgeschreven te worden TOEDIENINGSVORMEN 4 jr-7 jr: dosisaerosol + voorzetkamer met mondstuk. ≥ 7 jr: dosisaerosol. Optie: Droogpoederinhalator (Diskus).

Acute astma aanval
Inhalatie 1 maand tot 18 jaar ^[5] 12 microg./dosis, zo nodig max 4 maal daags. Dit is een tijdelijk doseeradvies om een alternatief te bieden voor het salbutamol tekort. Let op: Formoterol is een lang werkend β2-sympathicomimeticum (LABA) in tegenstelling tot salbutamol dat kort werkt (SABA). De maximale doseerfrequentie per dag is dan ook lager in vergelijking met salbutamol. Er zijn weinig gegevens over toepassing bij kinderen jonger dan 6 jaar.

Acute astma aanval

Inhalatie
- 1 maand tot 18 jaar
  ^[5]
  - 12 microg./dosis, zo nodig max 4 maal daags.
  - Dit is een tijdelijk doseeradvies om een alternatief te bieden voor het salbutamol tekort.
    
    Let op:
    - Formoterol is een lang werkend β2-sympathicomimeticum (LABA) in tegenstelling tot salbutamol dat kort werkt (SABA). De maximale doseerfrequentie per dag is dan ook lager in vergelijking met salbutamol.
    - Er zijn weinig gegevens over toepassing bij kinderen jonger dan 6 jaar.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Bijwerkingen bij kinderen

Centraal zenuwstelsel stimulerende effecten, zich uitend als overprikkelbaarheid en hyperactiviteit, zijn sporadisch gemeld na inhalatie van ß2-sympathicomimetica. Deze effecten zijn voornamelijk waargenomen bij kinderen jonger dan 12

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Vaak (1-10%): (dosis-afhankelijk) tremor (vooral van de handen), hoofdpijn, palpitaties, duizeligheid, spierkramp, misselijkheid, hoesten.

Soms (0,1–1%): palpitaties, tachycardie, ritmestoornissen (zoals atriumfibrilleren, supraventriculaire tachycardie, tachyaritmie en extrasystolen), angina pectoris, verandering in de bloeddruk, hypokaliëmie, hyperglykemie, spierpijn agitatie, rusteloosheid, angst, nervositeit, slaapstoornis, smaakstoornis, keelirritatie, droge mond, jeuk, exantheem, zweten, paradoxale bronchospasmen, overgevoeligheidsreacties (zoals urticaria, angio-oedeem), jeuk.

Zelden (0,01-0,1%): nefritis.

Zeer zelden (< 0,01%): trombocytopenie, verlenging van het QT-interval, perifeer oedeem, dyspneu, gedragsstoornissen, hallucinaties en vooral bij kinderen tot 12 jaar overprikkelbaarheid en hyperactiviteit.

Verder is gemeld: huiduitslag.

Behandeling met β2-sympathicomimetica kan resulteren in een toename van insuline, vrije vetzuren, glycerol en ketonlichamen in het bloed.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Overgevoeligheid voor sympathicomimetica. Hypokaliëmie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Alvorens formoterol voor te schrijven dient een bronchusverwijdende respons door middel van een FEV1 meting voor en na beta-2-mimetica geobjectiveerd te worden. Een alternatief voor longfunctiemetingen bij kinderen jonger dan 6 jaar is een goede reactie op een toegediende LABA of SABA. Er zijn weinig gegevens bekend over het gebruik van formoterol bij kinderen jonger dan 6 jaar.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Langwerkende β2-sympathicomimetica zijn niet geschikt voor de verlichting van acuut astma. In ieder geval bij astma moet formoterol worden gecombineerd met inhalatiecorticosteroïden. Toenemend gebruik van formoterol of kortwerkende bronchusverwijdende middelen duidt op een vermindering van de controle; het behandelschema dient te worden aangepast. De behandeling niet beginnen bij een aanzienlijke verergering of acuut verslechterend astma.

Paradoxale bronchospasmen: Bij optreden van paradoxale bronchospasmen de therapie staken en op een andere behandeling overgaan.

Hypokaliëmie: Bij hypoxie, die bijvoorbeeld bij een ernstige astma-longaanval kan optreden, is er meer kans op hypokaliëmie; controleer de serumkaliumspiegel.

Comorbiditeit: Terughoudend doseren bij de volgende aandoeningen: ernstige hypertensie, aritmieën (in het bijzonder derdegraads AV-blok), idiopathische subvalvulaire aortastenose, hypertrofische obstructieve cardiomyopathie, aneurysma, ischemisch hartlijden, ernstig hartfalen, feochromocytoom, refractaire diabetes mellitus en hyperthyroïdie.

Diabetes mellitus: Bij diabetes mellitus extra bloedglucosecontroles uitvoeren bij begin van de behandeling.

Aangeboren lange-QT-intervalsyndroom (LQTS): Gebruik bij LQTS wordt ontraden.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant: niet-selectieve β-blokkers en β-sympathicomimetica kunnen elkaars werking verminderen. Deze interactie is van klinisch belang bij β2-sympathicomimetica (fenoterol, formoterol, indacaterol, salbutamol, salmeterol en terbutaline) die bij astma of COPD worden toegepast. Bij voorkeur wordt de niet-selectieve β-blokker vervangen.

Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met selectieve β-blokkers; in hogere dosering kunnen selectieve β-blokkers de werking van β-sympathicomimetica verminderen.

Niet beoordeeld: corticosteroïden, theofylline en diuretica versterken de kaliumverliezende werking van β2-sympathicomimetica.

Corticosteroïden oraal en parenteraal versterken de hyperglykemische werking.

Het risico op ventriculaire aritmieën is verhoogd bij combinatie van β-sympathicomimetica en bij combinatie met andere middelen die het QTc-interval verlengen.

Bromocriptine kan de cardiovasculaire effecten van sympathicomimetica versterken.

Gehalogeneerde inhalatie-anaesthetica sensibiliseren het hart voor sympathicomimetica; voorzichtigheid is geboden bij intraveneuze toediening van β-sympathicomimetica tijdens de anesthesie.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

SELECTIEVE BETA-2-SYMPATHICOMIMETICA
	Salbutamol Ventolin, Airomir	R03AC02
	Salmeterol Serevent	R03AC12
	Terbutaline Bricanyl	R03AC03

SYMPATHICOMIMETICA + CORTICO'S/OVERIGE GNM, EXCL ANTICHOL
	Beclometason+Formoterol (combinatiepreparaat) Foster	R03AK08
	Fluticason + formoterol Flutiform	R03AK11
	Fluticasonfuroaat + Vilanterol Relvar Ellipta	R03AK10
	Formoterol + Budesonide (combinatiepreparaat) Symbicort, DuoResp Spiromax	R03AK07
	Salmeterol+fluticason (combinatiepreparaat) Seretide	R03AK06

SYMPATHICOMIM. + PARASYMPATHICOLYT. INCL. COMBI CORTICO'S
	Fenoterol + ipratropiumbromide Berodual	R03AL01
	Salbutamol/ipratropiumbromide Combivent, Ipramol Steri-Neb	R03AL02

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Referenties

Informatorium Medicatorum, (Interacties), Geraadpleegd 23 okt 2014
ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 02 april 2024
AstraZeneca BV, SmPC Oxis (RVG 21026) 12-03-2024, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
NVK, Richtlijn Astma bij Kinderen, 2013
Long Alliantie Nederland en Sectie Kinderlongziekten NVK, LAN aanbevelingen & alternatieven salbutamol dosis aerosol tekort, https://www.longalliantie.nl/content/Salbutamol-tekort-LAN-advies.pdf, Versie: 27 maart 2024

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Wijzigingen

02 april 2024 10:29: Doseeradvies voor acuut astma toegevoegd agv salbutamol tekort