Label dosisadvies Kinderformularium

Off-label

Toon SmPC tekst

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Eigenschappen

Kinetische gegevens

De volgende kinetische parameters zijn gevonden bij 6 HIV-geïnfecteerde kinderen (0,8-3,4 jaar) die tevens ritonavir en lopinavir gebruikten (Siberry 2013):

Dosis	3x/week 5mg, 6 doses
Cmax	0,39 µg/ml
Tmax	3 uur
t½	16 uur

Doseringen

Indicatie: Behandeling Mycobacterium avium-complex (MAC) infecties en tuberculose bij HIV-infectie of -blootstelling

Oraal 1 maand tot 18 jaar [8] Er is weinig literatuur beschikbaar over het gebruik van rifabutine bij de behandeling van MAC-infecties en tbc. Een Amerikaanse richtlijn geeft het volgende advies: 10 - 20 mg/kg/dag in 1 dosis , max: 300 mg/dag. In combinatie met proteaseremmers en NNRTI's dosis aanpassen, cave interacties. Behandeling door of na overleg met een kinderarts-infectioloog die ervaring heeft met gebruik van rifabutine voor deze indicatie.

Indicatie: Profylaxe Mycobacterium avium-complex (MAC) infecties bij HIV-infectie of -blootstelling

Oraal 1 maand tot 18 jaar [8] Er is weinig literatuur beschikbaar over het gebruik van rifabutine als profylaxe voor MAC-infecties. Een Amerikaanse richtlijn geeft het volgende advies: 5 mg/kg/dag in 1 dosis , max: 300 mg/dag. In combinatie met proteaseremmers en NNRTI's dosis aanpassen, cave interacties. Behandeling door of na overleg met een kinderarts-infectioloog die ervaring heeft met gebruik van rifabutine voor deze indicatie.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Aanpassingen als volgt:

GFR 50-80 ml/min/1.73 m2

Aanpassing is niet nodig

GFR 30-50 ml/min/1.73 m2

Aanpassing is niet nodig

GFR 10-30 ml/min/1.73 m2

50 % van normale keerdosis en interval tussen twee doseringen: 24 uur

GFR < 10 ml/min/1.73 m2

Een algemeen advies kan niet worden gegeven.

• ANTIMICROBIELE MIDDELEN VOOR SYSTEMISCH GEBRUIK
• ANTIMYCOBACTERIELE MIDDELEN

TUBERCULOSEMIDDELEN

ANTIBIOTICA
	Rifampicine Rifadin	J04AB02

HYDRAZIDEN
	Isoniazide	J04AC01

OVERIGE TUBERCULOSEMIDDELEN
	Ethambutol Myambutol	J04AK02
	Pyrazinamide	J04AK01

Bijwerkingen bij kinderen

Afzettingen in de cornea, uveïtis, verkleuring van urine, sputum, huid en traanvocht. Misselijkheid, braken, diarree, stijging leverenzymen, leukopenie, neutropenie en trombocytopenie.

Bijwerkingen bij volwassenen

Zeer vaak (> 10%): leukopenie. Huidverkleuring.

Vaak (1-10%): misselijkheid. Anemie. Huiduitslag. Myalgie. Koorts.

Soms (0,1-1%): overgevoeligheid, bronchospasme. Braken. Uveïtis, afzettingen op de cornea (klein, bijna doorzichtig en asymptomatisch). Artralgie. Geelzucht, stijging van leverenzymwaarden. Agranulocytose, lymfopenie, granulocytopenie, neutropenie, trombocytopenie, eosinofilie.

Verder zijn gemeld: hoofdpijn. Diarree, dyspepsie, flatulentie. Dysgeusie. Bij andere rifamycinen is colitis door Clostridium difficile gemeld.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

• Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
• Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Contraindicaties bij volwassenen

Geelzucht. Overgevoeligheid voor rifamycinen.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Rifabutine dient als onderdeel van een combinatiebehandeling toegediend te worden. Het verdient aanbeveling de witte bloedcellen, de bloedplaatjes en de leverenzymen regelmatig te controleren tijdens de behandeling.

Waarschuwingen en voorzorgen bij volwassenen

In geval van resistentie-ontwikkeling voor rifabutine van M. tuberculosis moet met een mogelijk snelle ontwikkeling van kruisresistentie voor rifampicine rekening worden gehouden.

Tijdens de behandeling regelmatig aantallen leukocyten, trombocyten en de leverenzymen controleren. Bij blijvende significante afwijkingen overwegen de behandeling tijdelijk te staken.

Bij optreden van uveïtis is verwijzing naar een oogarts aangewezen. Het risico van het optreden is verhoogd bij gelijktijdig gebruik van andere geneesmiddelen, zie Interacties.

Urine, zweet, speeksel, traanvocht, sputum en moedermelk kunnen oranje-rood verkleuren. Kleding en contactlenzen (m.n. zachte) kunnen blijvend oranje-rood verkleuren.

Interacties

Rifabutine induceert CYP3A4 en is substraat voor CYP3A4.

Relevant:
Toename rifabutine: de concentratie stijgt door krachtige CYP3A4-remmers, fluconazol, HIV-proteaseremmers en posaconazol, met als mogelijk gevolg uveïtis. Bovendien kan de concentratie van de CYP3A4-remmer dalen, met uitzondering van fluconazol. De rifabutinedosis moet worden verlaagd.

Afname rifabutine: bij combinatie met efavirenz moet de rifabutinedosis worden verhoogd.

Rifabutine induceert het metabolisme van: CYP3A4-inductoren, en van atovaquon, corticosteroïden, cumarinederivaten, dapson, HCV-middelen en HIV-middelen.

Niet relevant:
Rifabutine induceert het metabolisme van:  CYP3A4-inductoren.

Niet beoordeeld: de plasmaconcentratie van sulfonylureumderivaten en zidovudine kan dalen.

Isoniazide kan de ernst en frequentie van hematologische reacties verhogen.

Interacties antibacteriele middelen algemeen:

Relevant: de werking van oraal buiktyfusvaccin kan worden verminderd bij gelijktijdige inname van antibacteriële middelen. Gescheiden inname met een interval van 3 dagen wordt aanbevolen. Alternatief: parenteraal buiktyfusvaccin.

Het effect van cumarinederivaten kan worden versterkt, waarschijnlijk door een verhoogde afbraak van stollingsfactoren gedurende de koortsperiode.

Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met orale anticonceptiva (dit geldt niet voor de enzyminducerende antibiotica rifabutine en rifampicine) of met TNF-α-antagonisten.

Referenties

1. ZorgInstituut Nederand, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 30 juni 2017
2. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 11 jun 2018
3. Dunn AM, et al, Rifabutin-associated uveitis in a pediatric patient., Pediatr Infect Dis J, 1995, 14, 246-7
4. Olesen HH, et al, Rifabutin-associated uveitis in a child, Pediatr Infect Dis J, 2005, 24, 1023-5
5. Smith JA, et al, Corneal endothelial deposits in children positive for human immunodeficiency virus receiving rifabutin prophylaxis for Mycobacterium avium complex bacteremia, Am J Ophthalmol., 1999, 127, 164-9
6. Jewelewicz DA, et al, Rifabutin-associated uveitis in an immunosuppressed pediatric patient without acquired immunodeficiency syndrome, Am J Ophthalmol, 1998, 125, 872-3
7. Moultrie H et al. 2015 , Pharmacokinetics and safety of rifabutin in young HIV-infected children receiving rifabutin and lopinavir/ritonavir. , J Antimicrob Chemother., 2015, Feb;70(2), 543-9
8. Siberry GK et al. , Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in HIV-exposed and HIV-infected children: recommendations from <......>, Pediatr Infect Dis J. , 2013, Nov;32 , Suppl 2:i-KK4

Wijzigingen

• 30 juni 2017 10:57: De beschikbare wetenschappelijke literatuur over de toepassing van rifabutine bij kinderen is opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot toevoeging van een doseeradvies voor profylaxe van MAC infecties bij HIV en de toevoeging van een doseeradvies voor kinderen met nierfunctiestoornissen. Tevens zijn farmacokinetische parameters toegevoegd