Off-label
Poeder voor inj.vlst. (Na-zout) 1 milj. IE, 10 milj. IE
Bactericide antibioticum met smal werkingsspectrum, dat grampositieve en enkele gramnegatieve micro-organismen omvat. Gevoelig zijn o.a. Staphylococcus aureus (penicillinase negatief), streptokokken, Bacillus anthracis, Clostridium perfringens, Cl. tetani, Neisseria meningitidis, N. gonorrhoeae, Haemophilus influenzae, sommige stammen van Actinomyces, sommige spirillen en spirocheten (o.a. Treponema pallidum). Ongevoelig zijn o.a. penicillinasevormende micro-organismen, Chlamydia, mycobacteriën, Mycoplasmata, schimmels, virussen en gisten. Resistentie tegen St. aureus en B. anthracis komt vaak voor. Benzylpenicilline is gevoelig voor penicillinase. Benzylpenicilline is zuur-gevoelig.
Uit de studies van Metsvaht et al. en Muller en et al. blijkt dat de klaring van benzylpenicilline bij neonaten met toename van het lichaamsgewicht toeneemt. De volgende farmacokinetische parameters bij kinderen zijn gevonden:
Leeftijd | T1/2 | Cl (ml/min/kg) | V (l/kg) |
---|---|---|---|
Neonaat <1 week, <2000 g | 4-6 uur | 1,2-1,5 | 0,41-0,64 |
Neonaat <1 week, >2000 g | 2-3 uur | ||
Neonaat 1-4 wk, <2000 g | 2-3 uur | ||
Neonaat 1-4 wk, >2000 g | 0,5-2 uur | ||
>1 maand | 0,5-1,2 uur |
Ga snel naar:
Indicatie: Infecties, sepsis |
---|
|
Indicatie: Meningitis |
---|
|
Indicatie: Vroege neuroborreliose |
---|
Indicatie: Congenitale syfilis |
---|
|
Aanpassingen als volgt:
PENICILLINES MET BREED SPECTRUM | ||
---|---|---|
J01CA04 |
BETALACTAMASE-GEVOELIGE PENICILLINES | ||
---|---|---|
J01CE08 | ||
Broxil
|
J01CE05 | |
J01CE02 |
BETALACTAMASE-RESISTENTE PENICILLINES | ||
---|---|---|
Floxapen
|
J01CF05 |
COMBINATIEPREPARATEN | ||
---|---|---|
Augmentin
|
J01CR02 | |
J01CR05 |
PENICILLINES MET BREED SPECTRUM | ||
---|---|---|
J01CA04 |
BETALACTAMASE-GEVOELIGE PENICILLINES | ||
---|---|---|
J01CE08 | ||
Broxil
|
J01CE05 | |
J01CE02 |
BETALACTAMASE-RESISTENTE PENICILLINES | ||
---|---|---|
Floxapen
|
J01CF05 |
COMBINATIEPREPARATEN | ||
---|---|---|
Augmentin
|
J01CR02 | |
J01CR05 |
Overgevoeligheidsreacties, koorts. Na i.m. toediening kan spiernecrose en ontsteking op de plaats van toediening optreden, na i.v. toediening tromboflebitis. Verder ten gevolge van hoge doseringen: interstitiële nefritis, bloedbeeldafwijkingen, stollingsstoornissen.
Overgevoeligheidsreacties zoals urticaria, exfoliatieve dermatitis, soms oedeem van de larynx, zelden anafylactische shock, serumziekte, vasculitis. Bij hoge doseringen: interstitiële nefritis, veranderingen in het bloedbeeld (agranulocytose, leukopenie, hemolytische anemie), stollingsstoornissen, hallucinaties, slaperigheid en neurotoxiciteit (bv. convulsies, vooral bij nierfunctiestoornissen). Jarisch-Herxheimer reactie (met koorts, rillingen, myalgie, zere keel, hoofdpijn en tachycardie) kan bij de behandeling van syfilis optreden binnen 2-12 uur na toediening van de eerste dosis. Vooral bij congestieve hartaandoeningen kunnen bij hoge doseringen hypernatriëmie, metabole alkalose of waterretentie optreden. Na i.m. toediening kan spiernecrose en ontsteking op de plaats van toediening optreden, na i.v. toediening tromboflebitis.
Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb
Overgevoeligheid voor penicillinen. Voorzichtigheid is geboden bij overgevoeligheid voor cefalosporinen.
Tussen penicillines onderling en (in mindere mate) cefalosporines kan kruisallergie en kruisresistentie voorkomen. Allergische reacties van huid en slijmvliezen kunnen soms pas na 48 uur optreden. In deze gevallen dient de behandeling te worden gestaakt. Bij hoge doses rekening houden met Na-gehalte. Bij nierinsufficiëntie geen hoge doses toedienen, wegens gevaar voor neurotoxiciteit, tubulusnecrose en anurie.
Overgevoeligheidsreacties zoals urticaria, exfoliatieve dermatitis, soms oedeem van de larynx, zelden anafylactische shock, serumziekte, vasculitis. Bij hoge doseringen: interstitiële nefritis, veranderingen in het bloedbeeld (agranulocytose, leukopenie, hemolytische anemie), stollingsstoornissen, hallucinaties, slaperigheid en neurotoxiciteit (bv. convulsies, vooral bij nierfunctiestoornissen). Jarisch-Herxheimer reactie (met koorts, rillingen, myalgie, zere keel, hoofdpijn en tachycardie) kan bij de behandeling van syfilis optreden binnen 2-12 uur na toediening van de eerste dosis. Vooral bij congestieve hartaandoeningen kunnen bij hoge doseringen hypernatriëmie, metabole alkalose of waterretentie optreden. Na i.m. toediening kan spiernecrose en ontsteking op de plaats van toediening optreden, na i.v. toediening tromboflebitis.
Relevant: tetracyclines (bacteriostatisch effect) kunnen in vitro het bactericide effect van penicillines antagoneren. Dit berust op de aanname dat bactericide antibiotica uitsluitend groeiende bacteriën kunnen doden. Het klinische belang daarvan is alleen aannemelijk gemaakt bij meningitis, endocarditis en bij patiënten met ernstige neutropenie. Bij deze levensbedreigende infecties moet de combinatie worden vermeden.
Niet beoordeeld: probenecide, fenylbutazon, acetylsalicylzuur en indometacine kunnen de halfwaardetijd van benzylpenicilline verlengen, doordat ze de tubulaire secretie van benzylpenicilline remmen.
Combinatie van penicillines met aminoglycosiden kan een synergistische werking hebben.