Fenoxymethylpenicilline

Stofnaam
Fenoxymethylpenicilline
Merknaam
ATC code
J01CE02
Vergelijk met … Reageer

Fenoxymethylpenicilline

Eigenschappen - PK data - Registratiestatus
Doseringen
Nierfunctiestoornissen
Soortgelijke geneesmiddelen
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen
Interacties
Referenties
Wijzigingen

Label dosisadvies Kinderformularium

(Matig ernstige) infecties: <10 jaar en >1500 mg/dag: Off-label
Overige indicaties: Off-label

Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Lichte infecties: ≥10 jaar: 750 mg/dag in 3 doses
Matig ernstige infecties: ≥10 jaar: 1500 mg/dag in 3 doses

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Capsule 250 mg
Fenoxymethylpenicilline drank (InfectoCillin 250 Saft, 250.000 eenheden/5 ml): sterkte InfectoCillin 250mg Saft is 50.000 IE/ml = 29,5 mg/ml.

Eigenschappen

Bactericide β–lactam antibioticum. Remt één of meerdere enzymen (penicillinebindende eiwitten (PBE's)) in de biosynthese van bacterioglycanen wat leidt tot verzwakking van de celwand van de bacterie, vaak gevolgd door cellysis en celdood. Het werkingsspectrum is smal. Bij gelijktijdig gebruik van aminoglycosiden kan een synergistisch effect optreden.

Doorgaans gevoelig zijn: Staphylococcus aureus (niet bèta–lactamase producerend), Streptococcus pneumonia, Streptococcus pyogenes, Streptococcus viridans.

Verminderd gevoelig is: Neisseria gonorrhoeae (niet β–lactamase producerend).

Ongevoelig zijn o.a.: Haemophilus influenzae, Neisseria meningitidis en β–lactamase producerende bacteriën.

Kinetische gegevens

De volgende kinetische parameters zijn gevonden na orale toediening (40 mg/kg/dag in 4 doses) bij kinderen (Fujita 1983):

CmaxTmaxt½
1,018 microg/ml 35 min 0,74 uur

Doseringen

Ga snel naar:

Niet ernstige infecties
Matig ernstige infecties
Secundaire profylaxe groep A streptokokken infectie (acuut reuma, chorea van Sydenham), profylaxe bij sikkelcelziekte en (functionele) asplenie
  • Oraal
    • < 1 jaar
      [8] [14]
      • 15 mg/kg/dag in 2 doses.
    • 1 jaar tot 5 jaar
      [8] [9] [10] [11] [14]
      • 250 mg/dag in 2 doses.
    • 5 jaar tot 18 jaar
      [8] [9] [10] [11] [14]
      • 500 mg/dag in 2 doses.
      • Behandelduur: Na het 12de jaar kan de profylaxe bij sikkelcelziekte gestopt worden, tenzij een pneumokokken sepsis of meningitis is doorgemaakt. In dat geval dient de profylaxe levenslang gecontinueerd te worden. Bij (functionele) asplenie dient behandeld te worden tot de leeftijd van 12-16 jaar, maar tenminste gedurende 2 jaar.
Profylaxe Streptococcus viridans infectie bij behandeling van AML met hoge doses cytarabine
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [12] [13]
      • 50 mg/kg/dag in 3 doses, max: 1.500 mg/dag.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

BETALACTAM-ANTIBIOTICA, PENICILLINES

PENICILLINES MET BREED SPECTRUM
J01CA04
BETALACTAMASE-GEVOELIGE PENICILLINES
J01CE08

Benzylpenicilline

Penicilline G
J01CE01

Feneticilline

Broxil
J01CE05
BETALACTAMASE-RESISTENTE PENICILLINES

Flucloxacilline

Floxapen
J01CF05
COMBINATIEPREPARATEN
J01CR02
J01CR05

Bijwerkingen algemeen

Maag-darmstoornissen zoals misselijkheid, braken en diarree zijn in het algemeen van niet-ernstige en voorbijgaande aard.

Overgevoeligheidsreacties zoals maculopapuleuze exantheem, urticaria en angio-oedeem komen het meest frequent voor; verder purpura, erythema fixatum, erythema nodosum, erythema multiforme, exfoliatieve dermatitis, toxische epidermale necrolyse (TEN).

Allergische bronchospasmen ten gevolge van penicilline-allergie, incidenteel eosinofiele pulmonale infiltraten.

Zelden: anafylactische shock.

Bij zeer hoge doseringen kunnen in zeldzame gevallen voorkomen: hyperkaliëmie, hematologische reacties (hemolytische anemie, leukopenie, trombocytopenie, pancytopenie, eosinofilie), hepatitis, intrahepatische cholestase, allergische nefropathie, interstitiële nefritis, en (vooral bij verminderde nierfunctie) hyperreflexie, epileptische aanvallen, coma.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen

Overgevoeligheid voor penicillinen.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Voedsel vertraagt mogelijk de resorptie van fenoxymethylpenicilline met als gevolg lagere bloedspiegels; Bij voorkeur 1 uur vóór of 2 uur ná de maaltijd innemen. Indien dit leidt tot compliance problemen, kan fenoxymethylpenicilline tijdens het eten worden ingenomen.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen

Er bestaat kruisovergevoeligheid met andere β–lactam-antibiotica. Wees voorzichtig bij een historie van geneesmiddelallergie.

Tussen penicillinen onderling en tussen penicillinen en cefalosporinen (in mindere mate) kan kruisresistentie voorkomen.

Bij verminderde nierfunctie, chronisch hartfalen en behandeling met kaliumsparende diuretica bij gebruik van hoge doses rekening houden met de kaliumbelasting.

Hoge doses penicillinen kunnen fout-positieve reacties bij de Benedict-suikerreactie op glucose in de urine veroorzaken.

Interacties

Relevant: tetracyclines (bacteriostatisch effect) kunnen in vitro het bactericide effect van penicillines antagoneren. Zie verder bij amoxicilline.

Niet beoordeeld: de absorptie wordt verminderd door orale toediening van neomycine. Probenecide, fenylbutazon, acetylsalicylzuur en indometacine kunnen de halfwaardetijd van fenoxymethylpenicilline verlengen, doordat ze de tubulaire secretie van fenoxymethylpenicilline remmen.

Combinatie van penicillines met aminoglycosiden kan een synergistische werking hebben.

Interacties antibacteriele middelen algemeen

Relevant: de werking van oraal buiktyfusvaccin kan worden verminderd bij gelijktijdige inname van antibacteriële middelen. Gescheiden inname met een interval van 3 dagen wordt aanbevolen. Alternatief: parenteraal buiktyfusvaccin.

Het effect van cumarinederivaten kan worden versterkt, waarschijnlijk door een verhoogde afbraak van stollingsfactoren gedurende de koortsperiode.

Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met orale anticonceptiva (dit geldt niet voor de enzyminducerende antibiotica rifabutine en rifampicine) of met TNF-α-antagonisten.

 

Referenties

  1. Informatorium Medicamentorum, (Interacties, nierfunctiestoornissen), Geraadpleegd 21 nov 2017
  2. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 21 nov 2017
  3. Centrafarm B.V. , SmPC fenoxymethylpenicilline (RVG 50288) 23-6-2014. , www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  4. Chaudhary S et al. , Penicillin V and rifampin for the treatment of group A streptococcal pharyngitis: a randomized trial of 10 days penicillin vs 10 days penicillin with rifampin during the final 4 days of therapy. , J Pediatr. , 1985 , Mar;106(3), 481-6
  5. Dagnelie CF et al. , NHG-Standaard Acute keelpijn (Derde herziening). , Huisarts Wet , 2015, 58(8), 422-9
  6. Fujita K et al. , Comparative pharmacological evaluation of oral benzathine penicillin G and phenoxymethyl penicillin potassium in children., Pediatr Pharmacol (New York). , 1983, 3(1):, 37-41.
  7. Gerber MA et al. , Potential mechanisms for failure to eradicate group A streptococci from the pharynx. , Pediatrics. , 1999 , Oct;104(4 Pt 1):, 911-7
  8. Heijboer H et al. , Preventie bij en begeleiding van kinderen met sikkelcelziekte en hun ouders. Deel I. Tweede herziene leidraad. , www.nvk.nl, Mei 2014.
  9. LCI. , Richtlijn voor preventie van infecties bij mensen met (functionele) hypo- en asplenie., Februari 2012
  10. Gaston MH et al., Prophylaxis with oral penicillin in children with sickle cell anemia. A randomized trial., N Engl J Med, 1986 , Jun 19;314(25), 1593-9
  11. Hirst C et al. , Prophylactic antibiotics for preventing pneumococcal infection in children with sickle cell disease., Cochrane Database Syst Rev., 2014 , Nov 6;(11), CD003427
  12. Choeyprasert W. , Bacteremia during neutropenic episodes in children undergoing hematopoietic stem cell transplantation with ciprofloxacin and penicillin prophylaxis., Int J Hematol., 2017 , Feb;105(2), 213-220
  13. SKION. , Werkboek Supportive care. H2. , www.skion.nl, December 2017
  14. EMA, EPAR Phenoxymethylpenicilline orale formuleringen NO/W/0002/pdWS/001 08-12-2011, www.hma.eu

Wijzigingen

  • 20 oktober 2020 09:54: De doseerfrequentie is aangepast naar 3-4 dd (was 3 dd).
  • 29 november 2018 08:33: Toelichting op inname voor of na maaltijd toegevoed
  • 07 februari 2018 16:38: Wijziging leeftijdsgrens van 12 naar 18 ivm behandelduur (functionele) asplenie.
  • 26 januari 2018 12:18: Herziening monografie ivm tekort feneticilline: doseeradvies voor kinderen < 10 jaar toegevoegd
  • 15 december 2017 09:39: Toevoeging advies kinderen 2-10 jaar bij matig ernstige infecties
  • 21 november 2017 17:08: NIEUW TOEGEVOEGD

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering