Acetylcysteine

Stofnaam
Acetylcysteine
Merknaam
Fluimucil, Bisolbruis
ATC code
R05CB01
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Mucolyticum. Het kan de viscositeit van het bronchiale slijm verminderen door depolymerisatie, waarbij de in het slijm aanwezige disulfidebruggen tussen de macromoleculen worden verbroken. Additionele eigenschappen zijn: reductie van geïnduceerde hyperplasie van mucuscellen, toegenomen productie van oppervlakte-actieve stoffen door stimulatie van type-II-pneumocyten, verbeterde mucociliaire klaring door stimulatie van mucociliaire activiteit.

Farmacokinetiek bij kinderen

De volgende PK-parameters (gemiddelde (range)) zijn waargenomen bij neonaten [Ahola 1999]

  Gestatie leeftijd 24,9 - 31,0 weken (n=10) Gestatie leeftijd 25,9 - 29,7 weken (n=6)
Dosis i.v. 3,4 - 4,6 mg/kg/uur 0,3 - 1,3 mg/kg/uur
Cmax - Css 161 (60 - 203) µmol/l (n=5)
Tmax - (Css erreicht in 50 - 70 uur)
T½ 11 (7,8 - 15,2) uur -
Cl 37 (13 - 62) ml/kg/uur 33 (20 - 42) ml/kg/uur
Vd 573 (167 - 1010) ml/kg -


De PK-parameters van acetylcysteine bij premature kinderen zijn sterk afhankelijk van het gewicht en de zwangerschapsduur. De eliminatie van acetylcysteine is significant langzamer bij premature en volwassen kinderen dan bij volwassenen. [Aloha 1999]

 

 

 

Label dosisadvies Kinderformularium

Hoesten: On-label
Paracetamol intoxicatie: > 20 kg: On-label.
Inhalatie: On-label
Instillatie in blaas: Off-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Inhalatie 100 mg/ml: kinderen 300-600 mg 2-3 dd

Verlagen van viscositeit van bronchus secreet bij aandoeningen van de luchtwegen
2-7 jaar: 2 dd 200 mg
->7jr: 3 dd 200 mg

Injectievloeistof: Paracetamol intoxicatie: vanaf lichaamsgewicht 20 kg: start 150 mg/kg, vervolg 50 mg/kg

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Bruistablet 200 mg, 600 mg,
Poeder 200 mg, 600 mg
Granulaat 200 mg
Capsule 200 mg
Tablet 600 mg
Conc. voor infusieopl. 200 mg/ml
Drank "forte" 40 mg/ml
Vernevelvlst. 100 mg/ml
Zuigtablet 200 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Paracetamol intoxicatie
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [2] [18]
      • Startdosering: 5% oplossing: 140 mg/kg/dosis, éénmalig.
      • Onderhoudsdosering: 70 mg/kg/dosis elke 4 uur. De onderhoudsdosering dient ten minste 24 uur te worden voortgezet en tot uit controle van de plasmaconcentratie (<10 mg/L) en ALAT (<50 U/L) blijkt dat voortzetting van de behandeling niet meer nodig is..

      • Bij voorkeur intraveneuze toediening. Alleen oraal indien intraveneuze toediening niet mogelijk is.

  • Intraveneus
    • a terme neonaat
      [2] [7] [8] [10] [11] [14] [18]
      • Startdosering: 50 mg/kg/uur, continu infuus gedurende 2 uur. Een hogere startdosis van 75 mg/kg/ uur gedurende 2 uur kan worden overwogen wanneer
        • de ingenomen paracetamol dosis ≥ 300 mg/kg of
        • de paracetamolspiegel bij 4 uur na inname ≥ 300 mg/L
        .
      • Onderhoudsdosering: 20 mg/kg/uur, continu infuus gedurende 10 uur. Bepaal 8 uur na start onderhoudsinfuus de paracetamol concentratie, INR en ALAT. Continueer de onderhoudsbehandeling zolang niet aan alle onderstaande voorwaarden is voldaan:
        • INR: ≤ 1,3
        • ALAT: < 100 U/L en niet meer dan verdubbeld tov initiele meting
        • Paracetamol spiegel: < 20 mg/L
        .

      • De neonatale doses zijn tot stand gekomen op basis van extrapolatie vanuit oudere leeftijdsgroepen.

    • 1 maand tot 18 jaar
      [1] [2] [6] [18]
      • Startdosering: 50 mg/kg/uur, continu infuus gedurende 2 uur. Een hogere startdosis van 75 mg/kg/ uur gedurende  2 uur kan worden overwogen wanneer
        • de ingenomen paracetamol dosis ≥ 300 mg/kg of
        • de paracetamolspiegel bij 4 uur na inname ≥ 300 mg/L
        .
      • Onderhoudsdosering: 20 mg/kg/uur, continu infuus gedurende 10 uur. Bepaal  8 uur na start onderhoudsinfuus de paracetamol concentratie, INR en ALAT. Continueer de onderhoudsbehandeling zolang niet aan alle onderstaande voorwaarden is voldaan:
        • INR: ≤ 1,3 
        • ALAT: < 100 U/L en niet meer dan verdubbeld tov initiele meting
        • Paracetamol spiegel: < 20 mg/L
        .

      • N-acetylcysteïne kan toegediend worden in een glucose-oplossing (50 g/L), NaCl-oplossing (9 g/L) of glucose/NaCl-oplossing (50/9 g/L)
Slijmvermindering na operatieve blaasvergroting
  • Intravesicaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      • 50 - 100 ml/dosis 3 dd.

      • Ad-hoc receptuur. Oplossing 8% in fysiologisch zout

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

Bijwerkingen bij kinderen

Bij iv-gebruik zijn huiduitslag, netelroos, koorts, dystonische reactie en anafylactische reacties gemeld [Perry H.E. 1998, Daoud A. 2020].
Bij oraal gebruik kunnen anafylactische reactie, diffuus erytheem voorkomen [Perry H.E. 1998].

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Soms (0,1-1%): overgevoeligheidsreacties (zoals bronchospasmen, jeuk, urticaria, huiduitslag, angio-oedeem, tachycardie). Verlaagde bloeddruk. Koorts. Hoofdpijn. Oorsuizen. Stomatitis, misselijkheid, braken, buikpijn, diarree.

Zelden (0,01-0,1%): dyspepsie. Bronchospasmen, dyspneu.

Zeer zelden (< 0,01%): anafylactische reacties (incl. anafylactische shock). Bloedingen. Ernstige huidreacties (zoals Stevens-Johnsonsyndroom en toxische epidermale necrolyse).

Verder zijn gemeld: gezichtsoedeem, afname bloedplaatjesaggregatie. Hoge doses kunnen vasodilatatie en (overmatig) blozen veroorzaken.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contraindicaties bij kinderen

Als mucolyticum bij kinderen jonger dan 2 jaar. Het gebruik van aspartaambevattende toedieningsvormen bij kinderen met fenylketonurie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Het gebruik van acetylcysteine als mucolyticum wordt niet aangeraden bij kinderen jonger 2 jaar in verband met het optreden van paradoxale reacties ("vol lopen") Mucolytica kunnen de luchtwegen van kinderen onder 2 jaar obstrueren als gevolg van de fysiologische kenmerken van de luchtwegen in deze leeftijdsgroep. Het vermogen om slijm op te hoesten kan beperkt zijn.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Bronchospasmen: Wees voorzichtig bij astma of COPD, vanwege de kans op bronchospasme. Bij optreden van bronchospasmen de behandeling staken. Bij veranderingen aan huid en/of slijmvliezen de behandeling eveneens staken.

Ulcus pepticum: Acetylcysteïne kan de zwavelbruggen van de mucopolysacchariden van de maagmucosa verbreken, waardoor de consistentie wordt aangetast. Wees voorzichtig bij een (voorgeschiedenis van) ulcus pepticum, vanwege mogelijke irritatie van het slijmvlies in het maag-darmkanaal (vooral bij gelijktijdig gebruik van andere middelen die het maag-darmslijmvlies irriteren).

Histamine-intolerantie: Acetylcysteïne kan een matig effect hebben op het histamine-metabolisme. Wees voorzichtig met langdurig gebruik bij histamine-intolerantie; intolerantieverschijnselen (zoals hoofdpijn, vasomotorische rinitis en jeuk) kunnen zich voordoen.

Laboratoriumbepalingen: Acetylcysteïne kan een invloed hebben op de waarde van colorimetrische salicylaatbepalingen.

Zwavelgeur: Bij het openen van de verpakking van de bruistabletten is soms een lichte zwavelgeur waarneembaar (dit is een eigenschap van de werkzame stof).

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Niet beoordeeld: acetylcysteïne mag voorafgaand aan intraveneuze toediening niet worden gemengd met antibiotica (voornamelijk betalactam-antibiotica) in verband met mogelijke inactivering van het antibioticum in vitro.

Acetylcysteïne kan het vasodilatoire effect van nitroglycerine versterken met hypotensie als gevolg

EXPECTORANTIA, EXCL COMB.PREP. MET HOESTPRIKKELDEMP.MIDD.

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

MUCOLYTICA

Broomhexine

Bisolvon
R05CB02

Dornase alfa

Pulmozyme
R05CB13

Mannitol inhalatie

Bronchitol
R05CB16
R05CB

Referenties

  1. Zambon Nederland BV, SmPC Fluimucil (RVG 09988/20870/10903) 10-11-2020, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  2. Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum, Monografie Paracetamol, https://www.vergiftigingen.info/f?p=300:1210:28308004567431:::RP,1210,1040::, Laatste update 03-03-2025
  3. Bisschops LA, et al, Intentional paracetamol intoxication in children, Ned Tijdschr Geneeskd, 2011, 155, A2132
  4. Mallet P, et al , Respiratory paradoxical adverse drug reactions associated with acetylcysteine and carbocysteine systemic use in paediatric patients: a national survey, PLoS One, 2011, 6(7), e22792
  5. Duijvestijn YC et al, Acetylcysteine and carbocysteine for acute upper and lower respiratory tract infections in paediatric patients without chronic broncho-pulmonary disease, Cochrane Database Syst Rev, 2009 , Jan 21;(1), CD003124
  6. Zambon GmbH, SmPC Fluimucil Antidot 20 % Konzentrat zur Herstellung einer Infusionslösung (8709.00.00), 03/2017, https://portal.dimdi.de/amispb/doc/2017/06/10/2108709/Oceddaae4f6144588afdc25ccbb42b9b0.pdf
  7. Isbister GK, et al., Paracetamol overdose in a preterm neonate, Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed, 2001, 85(1), 70-2
  8. Nevin DG, et al., Intravenous paracetamol overdose in a preterm infant during anesthesia, Paediatr Anaesth, 2010, 20(1), 105-7
  9. Tam J, et al., Nebulized and oral thiol derivatives for pulmonary disease in cystic fibrosis, Cochrane Database Syst Rev, 2013, 7
  10. Aw MM, et al., Neonatal paracetamol poisoning, Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed, 1999, 81(1), F78
  11. Brener P, et al., Medication error in an extremely low birth weight infant: paracetamol overdose, Arch Argent Pediatr, 2013, 111(1), 53-5
  12. Smyth AR, et al., European Cystic Fibrosis Society Standards of Care: Best Practice guidelines, J Cyst Fibros, 2014, 13 Suppl 1, S23-24
  13. Ahola T, et al., Pharmacokinetics of intravenous N-acetylcysteine in pre-term new-born infants, Eur J Clin Pharmacol, 1999, 55(9), 645-50
  14. Bucaretchi F, et al., Acute liver failure in a term neonate after repeated paracetamol administration, Rev Paul Pediatr, 2014, 32(1), 144-8
  15. Arbeitsgemeinschaft der Wissenschaftlichen Medizinischen Fachgesellschaften e. V. (AWMF), Akuter und chronischer Husten (S3-Leitlinie). AWMF-Leitlinie 2021-02, https://www.awmf.org/leitlinien/detail/ll/053-013.html, 2021
  16. Perry HE, et al., Efficacy of oral versus intravenous N-acetylcysteine in acetaminophen overdose: results of an open-label, clinical trial, J Pediatr, 1998, 132(1), 149-52
  17. Daoud A, et al., Two-bag intravenous N-acetylcysteine, antihistamine pretreatment and high plasma paracetamol levels are associated with a lower incidence of anaphylactoid reactions to N-acetylcysteine, Clin Toxicol (Phila), 2020, 58(7), 698-704
  18. Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum , Behandelprotocol Acetylcysteine toedienen, https://www.vergiftigingen.info/f?p=300:THERAPIE:1468132361171:::RP,1320:P1320_THERAP_NO:73&cs=38PEsRhsEXJKi-2rvWQuUV8KAQa33qoZul5rYdEFN2q-hHqz4IXXQCsC0FtXxTdT3S_ZDNdSP7go4bD1KeH2wYw
  19. College voor zorgverzekeringen (CVZ), Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 21-5-2021
  20. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 26 sept 2014

Wijzigingen

  • 11 maart 2025 17:30: De dosering voor paracetamol intoxicatie is aangepast op basis van de NVIC richtlijn
  • 05 september 2024 09:49: Doseeradvies bij paracetamol vergiftiging is aangepast naar de het herziene advies van het Nationaal vergiftigingen informatie centrum
  • 25 september 2023 13:22: De beschikbare wetenschappelijke literatuur over de toepassing van acetylcysteine bij kinderen is opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot de toevoeging van PK gegevens en bijwerkingen. De indicaties productieve hoest en cystic fibrosis zijn komen te vervallen en er is een dosering toegevoegd voor neonaten met een paracetamol intoxicatie.

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering