Kinderformularium

Imidazoolderivaat. Miconazol remt 14α-demethylase, wat leidt tot depletie van ergosterol, het belangrijkste sterol in de celmembraan van schimmels en gisten. Hierdoor ontstaan er veranderingen in de permeabiliteit en in de lipide componenten van de membraan waardoor essentiële celbestanddelen verloren gaan. Verlichting van de jeuk (dermatomycosen) treedt op voordat de eerste tekenen van genezing te zien zijn.

Het is werkzaam tegen de meeste voor de mens pathogene schimmels en gisten, o.a. de dermatofyten Trichophyton spp., Epidermophyton floccosum, Microsporum spp., gisten waaronder Candida spp. en Malassezia furfur. Miconazol is tevens werkzaam tegen een aantal Gram-positieve bacteriën waaronder Corynebacterium minutissimum, verwekker van erythrasma. Bij 'pitted keratolysis' speelt ook een corynebacterie (naast mogelijk andere bacteriën) een rol.

De combinatiepreparaten met zinkoxide (smeersel en de ZOK-zalf FNA) zijn vooral geschikt voor nattende schimmelinfecties (bv. in huidplooien en tussen de tenen). Zinkoxide werkt verkoelend, samentrekkend en indrogend op vochtige huidaandoeningen. Het beschermt de huid (bij luierdermatitis tegen irriterende stoffen uit de urine).

Farmacokinetiek bij kinderen

Geen onderzoek verricht naar farmacokinetische parameters bij kinderen

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Label dosisadvies Kinderformularium

Off-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Niet geregistreerd voor kinderen.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Crème (nitraat) 2 % (20 mg/g)
Strooipoeder (nitraat) 2% (20 mg/g)
Zalf 2% (20 mg/g)
Combinatiepreparaat miconazol zinkoxide: "smeersel": Miconazolnitraat 20 mg Zinkoxide 576 mg, "zok-zalf": Miconazol 20 mg Zinkoxide 323 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Doseringen

Schimmelinfecties van de huid
Cutaan Premature en a terme neonaat ^[6] 2%: 2 daags dun aanbrengen op aangedane huid Behandelduur: 2-6 weken. Behandeling voortzetten tot tenminste 1 week na het verdwijnen van de symtomen. 1 maand tot 18 jaar ^[5] 2%: 2 daags dun aanbrengen op aangedane huid Behandelduur: 2-6 weken. Behandeling voortzetten tot tenminste 1 week na het verdwijnen van de symtomen.

Luierdermatitis met secundaire candidida infectie
Cutaan Premature neonaten, a terme neonaten en kinderen < 2 jaar ^{[1] [2] [9]} 2%: 2 x daags dun aanbrengen op aangedane huid. Behandelduur: 1-2 weken

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Bijwerkingen bij kinderen

Overgevoeligheid

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Lokaal: Soms (0,1-1%): jeuk, irritatie, branderig of warm gevoel, hypopigmentatie, ontsteking van de huid.

Verder zijn gemeld: roodheid, huiduitslag, urticaria, contacteczeem.

Systemisch: Verder zijn gemeld: allergische reacties inclusief anafylactische reacties, angioneurotisch oedeem.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

open wonden (strooipoeder);
brandwonden (ZOK-zalf FNA, Smeersel FNA);
overgevoeligheid voor imidazoolderivaten.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Neonatale luierdermatitis gaat vaak gepaard met een orale candidiasis, welke tevens behandeld dient te worden.
Bij luiereczeem de aangetaste huid niet reinigen met geparfumeerde zeep of vochtige doekjes. De luierstreek zoveel mogelijk aan de lucht blootstellen.

Hulpstoffen: benzoëzuur (in sommige preparaten) kan geelzucht bij pasgeborenen (< 4 wk) verergeren, door absorptie via de onvolgroeide huid.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Toedieningsinformatie: contact met de ogen vermijden. Vermijd gebruik op/nabij slijmvliezen, onder occlusie of op grote oppervlakken, vanwege een toenemende kans op systemische resorptie en ongewenste effecten. De crème bevat benzoëzuur dat licht irriterend is voor de huid, ogen en slijmvliezen. Vermijd inhalatie van het strooipoeder, vooral bij kinderen, om irritatie van de luchtwegen te voorkomen. Het strooipoeder bevat talk; deze niet op open wonden aanbrengen, vanwege de kans op granuloomvorming.

(Kruis)overgevoeligheid voor en kruissensibilisatie met andere imidazoolderivaten is mogelijk. Ernstige overgevoeligheidsreacties, waaronder anafylaxie en angio-oedeem, zijn gemeld; bij optreden van overgevoeligheidsreacties het gebruik staken.

Werkzaamheid: laat de patiënt contact opnemen indien na 2 weken behandeling van de huidmycose en na 2 maanden behandeling van de nagelinfectie geen enkele verbetering is opgetreden.

Het smeersel en de ZOK-zalf kunnen moeilijk te verwijderen vlekken geven in kleding en beddegoed.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Miconazol remt CYP3A4 en CYP2C9 in vitro; het staat niet bekend als een krachtige remmer van CYP3A4.

Relevant:
Miconazol versterkt het effect van: VKA's, hierdoor neemt de stollingstijd toe. Cutaan (crème, zalf, strooipoeder), oraal, oromucosaal en vaginaal gebruik van miconazol is gecontraïndiceerd bij gebruik van een VKA.

Miconazol orale gel verhoogt de concentratie van: ciclosporine en tacrolimus.

Niet relevant:
Miconazol verhoogt de concentratie van: sulfonylureumderivaten.

Niet beoordeeld:
De concentratie van fenytoïne kan stijgen.

Een antagonistische werking van miconazol en amfotericine B is waargenomen.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

IMIDAZOOL- EN TRIAZOOLDERIVATEN
	Clotrimazol (cutaan) Canesten	D01AC01
	Ketoconazol Nizoral	D01AC08
	Miconazolnitraat met hydrocortison	D01AC20
	Sulconazol Myk	D01AC09

OVERIGE LOKALE ANTIMYCOTICA
	Ciclopirox Loprox	D01AE14
	Seleensulfide Selsun	D01AE13
	Terbinafine cutaan Lamisil	D01AE15

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Referenties

Concannen P et al, Diaper dermatitis: a therapeutic dilemma. Results of a double-blind placebo controlled trial of miconazole nitrate 0,25%, Pediatr. Dermatol, 2001, Mar-Apr;18(2):, 149-55
Spraker MK et al, Topical miconazole nitrate ointment in the treatment of diaper dermatitis complicated by candidiasis., Cutis, 2006, Feb;77(2):, 113-20
Degreef H et al, Miconazole nitrate in the treatment of dermatomycoses, Dermatologica, 1975, 150(2), 103-10
NHG. , Standaard Dermatomycosen (M64) Versie 3.0, Februari 2022
Dermapharm, SmPC Micotar 20 mg/g (35633.00.00) , 04-2020
Workgroup Neonatal Pharmacology, Expert opinion on the use of miconazole in neonates - 5 march 2024
Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 12-8-2021
ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 12-8-2021
NHG, Farmacotherapeutische richtlijn Luierdermatitis, 2006 (sep)

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Wijzigingen

04 juli 2024 14:07: In het kader van het Neodose project is de toepassing van miconazol op de huid bij neonaten beoordeeld. Bij gebrek aan wetenschappelijke literatuur is op basis van expert opinie van de werkgroep het doseeradvies uitgebreid naar premature en a term geboren neonaten.