Kinderformularium

Atracurium is een selectieve, niet-depolariserende spierverslapper. Het bindt competitief aan de cholinerge nicotinereceptoren op de motorische eindplaat en blokkeert de werking van acetylcholine, hetgeen resulteert in blokkade van de neuromusculaire prikkeloverdracht. Goede intubatiecondities zijn bij de meeste patiënten binnen 1,5–2 minuten aanwezig. De neuromusculaire blokkade is maximaal binnen 3–5 minuten en houdt bij de aanbevolen dosering (0,3–0,6 mg/kg) 15–35 minuten aan. Relatief weinig gegevens laten een variabiliteit zien in de snelheid en duur van werking bij neonaten vergeleken met kinderen.

Hersteltijd en het eventueel opheffen van de neuromusculaire blokkade: Spontaan herstel is onafhankelijk van de infusieduur (ook bij intensivecare-patiënten). Spontaan herstel van een volledige blokkade duurt ca. 35 minuten, gemeten naar het herstel van de tetanierespons tot 95% van de normale neuromusculaire functie. Spontaan herstel tot een TOF ('train of four') verhouding > 0,75 kan binnen 60 minuten worden verwacht, met een spreiding van ca. 32–108 minuten. De neuromusculaire blokkade is snel en permanent te antagoneren met cholinesteraseremmers zoals neostigmine, voorafgegaan door of met gelijktijdige toediening van atropine.

Atracurium heeft in het aanbevolen doseringsbereik geen significante vagus-of ganglionblokkerende eigenschappen. Hierdoor heeft het geen klinisch significante effect op de hartfrequentie en zal het bradycardie, bv. ten gevolge van vagale stimulatie tijdens de operatieve ingreep of van toegepaste anesthetica, niet maskeren. Atracurium heeft geen effect op de intra-oculaire druk.

Farmacokinetiek bij kinderen

Het verdelingsvolume is bij neonaten groter dan bij oudere kinderen. Bij eenzelfde dosis bij neonaten en oudere kinderen zal de concentratie bij de myoneurale overgang bij neonaten geringer zijn.

Eliminatie is onafhankelijk van de lever-en nierfunctie.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Label dosisadvies Kinderformularium

Verslapping van de skeletspieren:
< 1 mnd: Off-label
> 1 mnd: On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Neuromusculaire blokkade:
>1 mnd: Volledig blok: 0,3-0,6 mg/kg. Blok verlengen door aanvullende doses van 0,1-0,2 mg/kg.
Endotracheale intubatie:
> 1 mnd: 0,5-0,6 mg/kg.
Bij IC-patienten:
> 1 mnd: na een facultatieve initiele bolusdosis van 0,3-0,6 mg/kg, 0,66-0,78 mg/kg/uur. Er bestaat echter een grote variatie in doseringsvereisten (0,27-1,77 mg/kg/uur).

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Inj.vlst. (dibesilaat) 10 mg/ml 2.5 ml, 5 ml, 25 ml

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Doseringen

Neuromusculaire blokkade
Intraveneus a terme neonaat Startdosering: 0,3 mg/kg/dosis, bolus. Onderhoudsdosering: 0,3 - 0,6 mg/kg/uur, continu infuus. Wanneer atracurium alleen voor intubatie wordt gebruikt volstaat de startdosering. Titreer onderhoudsdosis op basis van de Train of Four (TOF) test Alternatieve intermitterende onderhoudsdosering: 0,3 – 0,6 mg/kg/dosis, als bolus. Herhaal zo nodig op basis van de Train of Four (TOF) test 1 maand tot 18 jaar ^[2] Startdosering: 0,5 mg/kg/dosis, bolus. Onderhoudsdosering: 0,3 - 0,6 mg/kg/uur, continu infuus. Wanneer atracurium alleen voor intubatie wordt gebruikt volstaat de startdosering. Titreer onderhoudsdosis op basis van de Train of Four (TOF) test Alternatieve intermitterende onderhoudsdosering: 0,3-0,6 mg/kg/dosis als bolus. Herhaal zo nodig op basis van de Train of Four (TOF) test.

Neuromusculaire blokkade

Intraveneus
- a terme neonaat
  - Startdosering: 0,3 mg/kg/dosis, bolus.
  - Onderhoudsdosering: 0,3 - 0,6 mg/kg/uur, continu infuus.
  - - Wanneer atracurium alleen voor intubatie wordt gebruikt volstaat de startdosering.
    - Titreer onderhoudsdosis op basis van de Train of Four (TOF) test
    - Alternatieve intermitterende onderhoudsdosering: 0,3 – 0,6 mg/kg/dosis, als bolus. Herhaal zo nodig op basis van de Train of Four (TOF) test
- 1 maand tot 18 jaar
  ^[2]
  - Startdosering: 0,5 mg/kg/dosis, bolus.
  - Onderhoudsdosering: 0,3 - 0,6 mg/kg/uur, continu infuus.
    - Wanneer atracurium alleen voor intubatie wordt gebruikt volstaat de startdosering.
    - Titreer onderhoudsdosis op basis van de Train of Four (TOF) test
    Alternatieve intermitterende onderhoudsdosering: 0,3-0,6 mg/kg/dosis als bolus. Herhaal zo nodig op basis van de Train of Four (TOF) test.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Bijwerkingen bij kinderen

Histamine release.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Vaak (1-10%): door histaminevrijgifte: hypotensie (mild, voorbijgaand), overmatig blozen.

Zelden (0,01-0,1%): bronchospasmen (door histaminevrijgifte). Urticaria.

Zeer zelden (< 0,01%): ernstige anafylactische of anafylactoïde reactie. Circulatoir falen, hartstilstand.

Verder zijn gemeld: spierzwakte, myopathie, convulsie (bij intensivecare-patiënten); zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Contraindicaties bij kinderen

Mastocytose (mestcelactivatiesyndroom)

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

overgevoeligheid voor cisatracurium.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Monitor de neuromusculaire functie. De werkingsduur voor spierverslappers is dusdanig variabel dat voor extubatie relaxatiemeting overwogen dient te worden en het effect zo nodig geantagoneerd moet worden.

Kruisovergevoeligheid – ook uit andere groepen – is mogelijk. Dit kan gebaseerd zijn op de hulpstoffen maar ook op de werkzame stof. Advies is om bij een vermeende allergische reactie op een spierverslapper een kinderallergoloog te consulteren en met het verzoek tevens te testen op veiligheid van alternatieve spierverslappers.

Wees voorzichtig bij (vermoeden van) een verhoogde gevoeligheid voor de vrijgifte van histamine op basis van de voorgeschiedenis

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Kruisovergevoeligheid: Wees voorzichtig bij een bekende overgevoeligheid voor andere neuromusculaire blokkers, aangezien een hoog percentage van kruisovergevoeligheid (> 50%) tussen de verschillende neuromusculaire blokkers is gemeld. Bij bekende overgevoeligheid voor cisatracurium, zie de rubriek Contra-indicaties.

Histaminerelease: Wees voorzichtig bij (vermoeden van) een verhoogde gevoeligheid voor de vrijgifte van histamine op basis van de voorgeschiedenis, bv. bij een bekende allergie of astma.

Wees verder voorzichtig bij een patiënt met:

myasthenia gravis en andere neuromusculaire aandoeningen;
cachexie;
ernstige verstoringen van het zuur-base-evenwicht of de elektrolytenbalans.

Intra-oculaire ingrepen: omdat het de intraoculaire druk niet verhoogt kan atracurium gebruikt worden bij ingrepen aan het oog.

Bij noodzaak tot langdurige kunstmatige beademing een afweging maken van de voor- en nadelen van neuromusculaire blokkade.

Convulsies en spierzwakte en/of myopathie zijn gemeld bij intensivecare-patiënten die atracurium ontvingen, echter er is geen relatie met atracurium of de metaboliet laudanosine gevonden. Deze patiënten hadden gewoonlijk één of meer predisponerende factoren voor convulsies (zoals schedeltrauma, cerebraal oedeem, virale encefalitis, hypoxische encefalopathie, uremie). Spierzwakte en/of myopathie zijn gemeld na langdurig gebruik van spierverslappers door ernstig zieke intensivecare-patiënten waarbij het merendeel gelijktijdig corticosteroïden kreeg. Ook de onderliggende ziekte of andere geneesmiddelen kunnen echter een rol spelen in het optreden van spierzwakte.

Atracurium induceert geen maligne hyperthermie bij patiënten met een bekende gevoeligheid daarvoor.

Nier- en/of leverfunctiestoornis: De duur van de neuromusculair blokkerende werking is niet afhankelijk van hepatisch of renaal metabolisme en uitscheiding door lever of nier; de werkingsduur zal daarom waarschijnlijk niet worden beïnvloed door een gestoorde nier- of leverfunctie of gestoorde circulatie.

Bij patiënten met brandwonden (bij > 10% totaal verbrand lichaamsoppervlak) kan zich resistentie voor niet-depolariserende neuromusculair blokkerende middelen ontwikkelen, waardoor hogere doses nodig kunnen zijn, afhankelijk van de uitgebreidheid en de tijd die is verstreken sinds het ontstaan van de brandwonden.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Interacties perifeer werkende spierrelaxantie algemeen:

Niet beoordeeld:

Niet-depolariserende spierrelaxantia:

Afname effect: de neuromusculaire blokkade kan worden geantagoneerd door cholinesteraseremmers, zoals neostigmine. Dit kan ook optreden bij centraal werkende cholinesteraseremmers, zoals donepezil en rivastigmine.

De neuromusculaire blokkade kan worden verminderd door carbamazepine en fenytoïne.

Toename effect: aminoglycosiden, colistine en polymyxine B hebben zelf een neuromusculair blokkerende werking en kunnen de neuromusculaire blokkade versterken.

Inhalatie-anesthetica, zoals isofluraan en sevofluraan, esketamine, kinine, kinidine, chloroquine, corticosteroïden, magnesiumzouten (parenteraal) en voorafgaande toediening van suxamethonium kunnen de neuromusculaire blokkade versterken.Als suxamethonium na een niet-depolariserende stof wordt toegediend, kan zowel versterking als verzwakking van de neuromusculaire blokkade optreden.

Diuretica, zoals furosemide, kunnen het effect versterken of verzwakken.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

CHOLINEDERIVATEN
	Suxamethonium	M03AB01

OVERIGE KWATERNAIRE AMMONIUMVERBINDINGEN
	Cisatracurium Nimbex	M03AC11
	Mivacurium Mivacron	M03AC10
	Rocuronium Esmeron	M03AC09
	Vecuronium	M03AC03

OVERIGE PERIFEER WERKENDE SPIERRELAXANTIA
	Botulinetoxine A Botox, Dysport, Xeomin	M03AX01

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Referenties

Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2007
Aspen Pharma Trading Limited, SmPC Tracrium (RVG 09981) 25-07-2017, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
Zorginstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen)., Geraadpleegd 24 okt 2023
Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 24 okt 2023

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Wijzigingen

15 november 2023 17:17: De indicaties en aanwijzingen voor toepassing van de dosis zijn geharmoniseerd met andere monografien van spierrelaxantia (o.a. cisatracurium en rocuronium). Het doseeradvies zelf is niet gewijzigd.