Nog geen geneesmiddelen bekeken. Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op een item om de details van een geneesmiddel te bekijken. De laatste aangeklikte geneesmiddelen verschijnen in deze lijst.
Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas
Nitro-imidazoolderivaat. Metronidazol heeft zelf géén antimicrobiële werking. Onder anaerobe omstandigheden worden vanuit metronidazol nitrosoradicalen gevormd door microbiële enzymen (pyruvaat-ferridoxine oxidoreductase). Deze radicalen binden aan het microbiële DNA wat leidt tot breuken in het DNA en celdood.
Gram-positieve micro organismen: Enterococcus spp., Staphylococcus spp. en Streptococcus spp.
Gram-negatieve micro organismen: Enterobacteriaceae en Haemophilus spp.
Farmacokinetiek bij kinderen
De volgende kinetische parameters zijn gevonden (Rubenson 1986, Lau 1992, Suyagh 2011):
Cmax (1x 20 mg/kg IV)
Tmax (min)
t½ (uur)
Cl (l/kg/uur)
Vd
Prematuren
-
-
19,7
0,0237
0,756 l/kg
1 dag-8 wk (a terme)
17,7 µg/ml
59
18,4
-
-
3,5-10 mnd
25,3 µg/ml
42,5
7
-
-
>4 jr
-
-
7-8
0,057
-
De halfwaardetijd bij premature neonaten kan verlengd zijn tot 100 uur (SmPC Anaerobex-AT)
Sterk ondervoede kinderen hebben een verlaagde klaring en een langere halfwaardetijd (gemiddeld 0,077 l/kg/uur vs 0,166 l/kg/uur; 10 uur vs 5 uur). Onderzoek bij 10 kinderen tussen de 4 en 43 maanden oud (Lares-Asseff 1992).
Triple therapie: metronidazol in combinatie met: - amoxicilline 50 mg/kg/dag PO in 2 doses. Bij claritromycine en metronidazol resistentie: hoge dosering amoxicilline: 80-90 mg/kg/dag - esomeprazol of omeprazol 1,5-2,5 mg/kg/dag PO in 2 doses
Organisch zuursyndroom
Oraal
1 maand
tot
18 jaar
10
- 20
mg/kg/dag
in 1
dosis
Behandeling door of na overleg met een kinderarts-specialist (metabole ziekten) die ervaring heeft met gebruik van metronidazol voor deze indicatie.
Er zijn geen onderzoeken verricht naar gebruik van metronidazol bij organisch zuursyndroom
GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.
GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.
Bijwerkingen bij kinderen
Buikpijn, hoofdpijn, misselijkheid, metaalsmaak, anorexie. Bij kinderen is cerebellaire dysfunctie gerapporteerd, met visusstoornissen, vertigo, en ataxie. Tevens werd een sensorische of autonome neuropathie beschreven[Hobson-Webb 2006].
Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas
Vaak: (1-10%): superinfecties met bijvoorbeeld Candida. Dysurie.
Soms (0,1-1%): asthenie.
Zelden (0,01-0,1%): anafylaxie (incl. anafylactische shock), Jarisch-Herxheimer reactie. ECG-veranderingen zoals afvlakking van de T-top. Convulsies.
Zeer zelden (< 0,01%): allergische huidreacties zoals jeuk, urticaria, Stevens-Johnsonsyndroom (SJS), erythema multiforma. (Reversibele) symptomen van encefalopathie (bv. verwardheid) en subacuut cerebellair syndroom (bv. ataxie, dysartrie, tremor en nystagmus). Psychotische stoornissen, hallucinaties. Pseudomembraneuze colitis. Hepatitis (cholestatisch, hepatocellulair of gemengd), icterus. (Reversibele) pancreatitis. Spierspasmen, spierpijn, gewrichtspijn. (Reversibele) stijging van leverenzymwaarden (ASAT, ALAT, alkalische fosfatase, bilirubine). Agranulocytose, neutropenie, voorbijgaande leukopenie, trombocytopenie, pancytopenie.
Verder zijn gemeld: angio-oedeem. Tachycardie, hartkloppingen. Dyspneu. Koorts. Beslagen tong en tongverkleuring (mogelijk als gevolg van een Candida-infectie), harige tong, glossitis, stomatitis, droge mond, smaakstoornis (onaangename metaalsmaak, bittere smaak), anorexie, misselijkheid, braken, epigastrische pijn, diarree, obstipatie. Dysfagie (veroorzaakt door effecten op het CZS). Leverfalen (wanneer gebruikt in combinatie met een ander antibioticum). Hoofdpijn, duizeligheid, slaperigheid, slapeloosheid, coördinatiestoornissen (ataxie), (bij intensieve of langdurige behandeling) perifere neuropathie of voorbijgaande epileptiforme aanvallen, myoclonus, hypo-esthesie, paresthesie, aseptische meningitis. Depressie, prikkelbaarheid. Voorbijgaande visusstoornissen (diplopie, myopie, wazig zien, veranderingen in kleurenzien), opticus neuropathie/neuritis, oculogyrische crisis. Beschadiging/verlies van gehoor (incl. sensineuraal gehoorverlies), tinnitus. Somberheid. Overmatig blozen, huiduitslag, acute gegeneraliseerde exanthemateuze pustulosus (AGEP), 'fixed drug eruption', toxische epidermale necrolyse (TEN). Tromboflebitis. Aangezichtszwelling, overmatig zweten. Aplastische anemie, eosinofilie. Donkerverkleuring van urine (door metabolieten). Malaise, perifeer oedeem, pijn op de borst, koude rillingen. Reactie op de injectieplaats.
Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb
Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas
(Anamnese van) bloeddyscrasieën. Organische neurologische aandoeningen. Overgevoeligheid voor nitro-imidazolderivaten.
Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen
De kans op het optreden van de bijwerking perifere neuropathie neemt toe bij langdurig gebruik[Hobson-Webb 2006].
Bij ernstige leverfunctiestoornissen dient de dagelijkse dosering verlaagd te worden tot 1/3 van de gebruikelijke dosering in 1 gift.
Bij kinderen met het Cockayne syndroom is het snel optreden van ernstige levertoxiciteit gemeld. Bij deze kinderen metronidazol alleen gebruiken na zorgvuldige afweging van risico's en baten en onder nauwkeurige controle van leverfunctie.
Wees voorzichtig bij toepassing bij zuigelingen die een risico hebben op het ontwikkelen van methoglobinemie aangezien 500 mg metronidazol tot 2 mg nitriet bevat.
De Flagyl suspensie bevat ethanol (6,4 mg/ml). Gebruik bij kinderen indien mogelijk de tabletten.
Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas
Geen alcoholische dranken gebruiken tijdens en gedurende ten minste 72 uur na beëindiging van de behandeling vanwege de mogelijkheid van een disulfiram-achtige reactie met braken, hoofdpijn, versnelde hartslag, hevige transpiratie en rood aanlopen.
Als voor trichomoniasis slechts één van de partners wordt behandeld, moeten zij zich van seksueel contact onthouden. Na eliminatie van Trichomonas vaginalis kan een gonokokkeninfectie persisteren.
Wees voorzichtig bij ernstige leverfunctiestoornissen en hepatische encefalopathie, vanwege mogelijke stapeling van metronidazol; lager doseren is noodzakelijk (zie onderin rubriek Dosering). Ernstige hepatotoxicteit en acuut leverfalen, soms met fatale afloop, zijn gemeld bij patiënten met het syndroom van Cockayne; gebruik in deze populatie daarom alleen op stricte indicatie als er geen alternatieve behandeling beschikbaar is. De leverfunctie controleren voor aanvang, tijdens en na afloop van de behandeling. Wees alert op eerste tekenen van potentiële leverbeschadiging en staak de behandeling bij het optreden hiervan.
Controleer regelmatig klinisch en ook relevante laboratoriumparameters, waaronder het volledig bloedbeeld, in geval van:
langdurige behandeling of bij hoge doses;
een eerder voorgevallen bloeddyscrasie;
een ernstige infectie;
ernstige leverinsufficiëntie.
Ernstige neurologische stoornissen (convulsies, perifere of optische neuropathieën, myoclonus) zijn gemeld; staak de behandeling bij het optreden van centrale bijwerkingen. Bestaande aandoeningen van het centrale zenuwstelsel kunnen verergeren. Perifere neuropathie door metronidazol wordt voornamelijk gekenmerkt door gevoelloosheid of paresthesie van een arm of been.
Kruisovergevoeligheid met andere imidazolverbindingen kan optreden. Staak onmiddellijk de behandeling bij het optreden van symptomen van Stevens-Johnson-syndroom (SJS), toxische epidermale necrolyse (TEN) of acute gegeneraliseerde exanthemateuze pustulose (AGEP).
Verminderde nierfunctie: Controleer op tekenen van toxiciteit door stapeling van toxische metabolieten.
De behandelduur is korter dan 10 dagen, vanwege mogelijke schade aan de menselijke kiemcellen.
De metabolieten kunnen de urine donkerbruin kleuren.
Relevant: Metronidazol remt het metabolisme van: VKA's, hierdoor neemt de stollingstijd toe. Metronidazol wordt bij voorkeur vervangen; bij een eenmalige dosis metronidazol is geen actie nodig.
De toxiciteit van busulfan, capecitabine, fluorouracil en tegafur kan toenemen door afname van de klaring.
Overig effect: de lithiumconcentratie stijgt.
Combinatie met lopinavir/ritonavirdrank en ritonavircapsules moet worden vermeden; deze preparaten bevatten alcohol of propyleenglycol waardoor ernstige bijwerkingen kunnen optreden. Hetzelfde geldt voor temsirolimus infusievloeistof, dit bevat alcohol.
Bij combinatie met mebendazol is een verhoogde incidentie van SJS en TEN gemeld.
Toediening tijdens een kuur met disulfiram kan aanleiding geven tot verwardheid en psychotische reacties.
De werking van oraal buiktyfusvaccin kan worden verminderd bij gelijktijdige inname van antibacteriële middelen. Gescheiden inname met een interval van 3 dagen wordt aanbevolen. Alternatief: parenteraal buiktyfusvaccin.
Niet relevant: de concentratie van ciclosporine, fenytoïne en tacrolimus kan stijgen.
De AUC van mycofenolzuur kan afnemen.
Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met orale anticonceptiva of met TNF-α-antagonisten.
Niet beoordeeld: gebruik van alcoholische dranken gedurende de behandeling en tot en met 48 uur na beëindiging van de behandeling kan een disulfiram-achtige reactie veroorzaken.
Interacties antimicrobiele middelen algemeen
Relevant: de werking van oraal buiktyfusvaccin kan worden verminderd bij gelijktijdige inname van antibacteriële middelen. Gescheiden inname met een interval van 3 dagen wordt aanbevolen. Alternatief: parenteraal buiktyfusvaccin.
Het effect van cumarinederivaten kan worden versterkt, waarschijnlijk door een verhoogde afbraak van stollingsfactoren gedurende de koortsperiode.
Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met orale anticonceptiva (dit geldt niet voor de enzyminducerende antibiotica rifabutine en rifampicine) of met TNF-α-antagonisten.
Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.
Hartwig NC, et al, Vademecum pediatrische antimicrobiele therapie, 2005
Lamp KC, et al, Pharmacokinetics and pharmacodynamics of the nitroimidazole antimicrobials, Clin Pharmacokinet, 1999 , May;36(5), 353-73
Lau AH, et al, Clinical pharmacokinetics of metronidazole and other nitroimidazole anti-infectives, Clin Pharmacokinet, 1992, Nov;23(5), 328-64
Lares-Asseff I, et al, Pharmacokinetics of metronidazole in severely malnourished and nutritionally rehabilitated children, Clin Pharmacol Ther, 1992, Jan;51(1), 42-50
Rubidge CJ, et al, Treatment of children with acute amoebic dysentery. Comparative trial of metronidazole against a combination of dehydroemetine, tetracycline, and diloxanide furoate, Arch Dis Child, 1970, Apr;45(240), 196-7
Falagas ME, et al, Late incidence of cancer after metronidazole use: a matched metronidazole user/nonuser study, Clin Infect Dis, 1998, Feb;26(2), 384-8
Oldenburg B, et al, Metronidazole. , Pediatr Clin North Am, 1983, Feb;30(1), 71-5
Suyagh M et al , Metronidazole population pharmacokinetics in preterm neonates using dried blood-spot sampling, Pediatrics, 2011, Feb;127(2), e367-74
Bontems P et al, Sequential therapy versus tailored triple therapies for Helicobacter pylori infection in children, J Pediatr Gastroenterol Nutr, 2011, Dec;53(6), 646-50
Granados CE et al, Drugs for treating giardiasis, Cochrane Database Syst Rev, 2012, Dec 12;12:, CD007787
Hobson-Webb LD et al, Metronidazole: newly recognized cause of autonomic neuropathy, J Child Neurol, 2006, May;21(5), 429-31
Kafadar I et al, A rare adverse effect of metronidazole: nervous system symptoms. , Pediatr Emerg Care, 2013, Jun;29(6), 751-2
Koletzko S et al, Evidence-based guidelines from ESPGHAN and NASPGHAN for Helicobacter pylori infection in children, J Pediatr Gastroenterol Nutr, 2011, Aug;53(2):, 230-43
Kuriyama A et al, Metronidazole-induced central nervous system toxicity: a systematic review., Clin Neuropharmacol, 2011, Nov-Dec;34(6), 241-7
Pant C et al, Clostridium difficile infection in children: a comprehensive review, Curr Med Res Opin, 2013, Aug;29(8), 967-84
Numans ME et al. , NHG-Standaard Maagklachten (Derde herziening). , Huisarts Wet , 2013, 56, 26-35
Lau WY et al. , Cefoxitin versus gentamicin and metronidazole in prevention of post-appendicectomy sepsis: a randomized, prospective trial., J Antimicrob Chemother. , 1986 , Nov;18(5), 613-9
Söderquist-Elinder C et al. , Prophylactic antibiotics in uncomplicated appendicitis during childhood--a prospective randomised study., Eur J Pediatr Surg. , 1995 , Oct;5(5), 282-5
Rubenson A et al. , Single dose prophylaxis with metronidazole in infants during abdominal surgery: a pharmacokinetic study., Eur J Clin Pharmacol. , 1986, 29(5), 625-8
G. L. pharma, SmPC Anaerobex Ftbl. (16494), https://www.univadis.at/, 10/2017
Wuerz, T, et al., A review of amoebic liver abscess for clinicians in a nonendemic setting, Can J Gastroenterol, 2012, 26(10), 729-33
Schure, JMAT, et al., Symptoms and treatment of Dientamoeba fragilis infection in children, a retrospective study, Pediatr Innfect Dis J, 2013, 32, 148–150
Jones N, et al, Joint ESPGHAN/NASPGHAN Guidelines for the Management of Helicobacter pylori in Children and Adolescents (Update 2016), JPGN, 2017, 64, 991–1003
B. Braun Melsungen AG, SmPC Metronidazol B. Braun 5 mg/ml oplossing voor infusie (RVG 12087) 24-05-2023, www.geneesmiddelinformatiebank.nl
ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 29 aug 2024
Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 02 juli 2019
Wijzigingen
03 september 2020 14:10: De dosering voor h. pylori is aangepast naar de ESPHGAN guideline 2017
27 februari 2020 10:04: PK data premature neonaten toegevoegd op basis van SmPC Anaerobix. (Oostenrijk)
27 februari 2020 10:04: Toevoegen waarschuwing tav hepatotoxiciteit bij Cockayne syndroom en tav toepassing bij neonaten < 13 weken die risico lopen op methoglobinemie
23 april 2018 12:15: frequentie omeprazole geharmoniseerd in alle helicobacter eradicatie adviezen
25 januari 2018 12:23: De wetenschappelijke literatuur ten aanzien van de toepassing van metronidazol bij peri-operatieve profylaxe is in overleg met de SWAB opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot een aanpassing van het doseeradvies voor deze indicatie.
08 januari 2018 13:56: waarschuwing opgenomen tav ethanol in suspensie
22 juni 2017 13:10: max dosering toegevoegd obv NHG standaard
22 juni 2017 13:10: maximale dosering toegevoegd
29 januari 2015 10:49: De herbeoordeling van de literatuur heeft geleid tot een groot aantal wijzigingen:
Het advies om de dosis bij nierfunctiestoornissen aan te passen is vervallen. Is er is waaarschuwing opgenomen om de dosering wel aan te passen bij leverfunctiestoornissen.
De indicaties Preoperatieve profylaxe, Gardnerella vaginalis zijn toegevoegd. Voor anaerobe infecties is een doseeradvies voor kinderen < 1 maand toegevoegd. De doseeradviezen bij eradicatie H. Pylori en trichomoniasis zijn gewijzigd.