Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Farmacokinetiek bij kinderen

Er zijn geen farmacokinetische studies bij kinderen uitgevoerd.

Label dosisadvies Kinderformularium

Unlicensed

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Toxoplasmose, congenitaal
Oraal 0 maanden tot 1 jaar [1] [4] 100 mg/kg/dag in 4 doses. In combinatie met pyrimethamine en folinezuur. Behandelduur: gedurende het 1e levensjaar

Toxoplasmose, postnataal
Oraal ≥ 2 maanden [4] 100 - 150 mg/kg/dag in 4 doses. Max: 8 g/dag. In combinatie met pyrimethamine en folinezuur. Behandelduur: 21 dagen; bij immunosuppressie tot 1-2 weken na verdwijnen symptomen.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Aanpassingen als volgt:

GFR 50-80 ml/min/1.73 m2

Aanpassing is niet nodig

GFR 30-50 ml/min/1.73 m2

Aanpassing is niet nodig

GFR 10-30 ml/min/1.73 m2

50 % van normale keerdosis en interval tussen twee doseringen: 6 uur

GFR < 10 ml/min/1.73 m2

Een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Klinische gevolgen

Bij verminderde nierfunctie neemt de renale uitscheiding van sulfadiazine en de N-acetylmetaboliet af. Hierdoor is het risico op bijwerkingen verhoogd.

Bij Dialyse

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij dialyse.

Bijwerkingen bij kinderen

Misselijkheid, braken, diarree, duizeligheid, oorsuizen, kristalurie, overgevoeligheidsreacties en bloedbeeldafwijkingen.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Maag-darmstoornissen zoals misselijkheid, braken, anorexie en diarree. Hoofdpijn, duizeligheid, oorsuizen. Overgevoeligheidsreacties zoals allergische huidreacties: urticaria en maculopapuleus exantheem (vaak gecombineerd met jeuk en koorts), zelden exfoliatieve dermatitis, erythema nodosum, Lyell-syndroom, Stevens-Johnson-syndroom (vooral bij kinderen) en systemische lupus erythematodes of lupusachtige reacties; fotosensibiliteit, 'drug fever', verschijnselen als bij serumziekte. Verder: kristalurie (zelden bij de goed oplosbare sulfonamiden en bij combinatie van sulfonamiden), toxische nefrose, hepatitis, leverbeschadiging. Zelden: afwijkingen in het bloedbeeld zoals leukopenie, eosinofilie, agranulocytose, hemolytische anemie (ook zonder G6PD-deficiëntie), aplastische anemie en trombocytopenie; (perifere) neuritis, meningitis, psychische veranderingen (lethargie, onrust, depressie, hallucinaties), pseudomembraneuze enterocolitis, convulsies.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

• Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
• Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Contraindicaties bij kinderen

Ernstige afwijkingen in het bloedbeeld, overgevoeligheid voor sulfonamiden.

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Tijdens gebruik ten minste 1,5 liter per dag drinken om de kans op nierstenen zoveel mogelijk te verkleinen. Overgevoeligheid voor sulfonamiden en verwante verbindingen. G6PD-deficiëntie. Ernstige afwijkingen in het bloedbeeld. Lever- en nierfunctiestoornissen. Toediening bij acute porfyrie vermijden, omdat gebruik in verband is gebracht met klinische verergering van porfyrie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Voorzichtigheid is geboden met blootstelling van de huid aan zonlicht of UV-stralen in verband de kans op fotosensibiliteit. Bij ontstaan van huidverschijnselen de toediening onmiddellijk staken. Er wordt aanbevolen ter voorkoming van kristalurie voldoende te drinken, of de urine te alkaliseren.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Voorzichtigheid is geboden bij systemische lupus erythematodes. Resistentie, zowel chromosomaal als extrachromosomaal (overdracht via R. plasmiden), kan snel optreden tijdens de therapie. Met andere sulfonamiden kan kruisresistentie en kruisovergevoeligheid ontstaan. Kruisovergevoeligheid kan ook bestaan met chemisch verwante stoffen zoals thiazidediuretica, sulfonylureumderivaten en acetazolamide. Bij ontstaan van huidverschijnselen de toediening onmiddellijk staken. Voorzichtigheid is geboden met blootstelling van de huid aan zonlicht of UV-stralen in verband de kans op fotosensibiliteit. Bij met name de slecht oplosbare sulfonamiden (bv. sulfadiazine) wordt aanbevolen ter voorkoming van kristalurie voldoende te drinken zodat de diurese ten minste 1¼ l per dag bedraagt, of de urine te alkaliseren. Voor ongecompliceerde urineweginfecties is een behandelingsduur van 3–5 dagen in het algemeen voldoende. Bij behandeling langer dan 14 dagen regelmatig nierfunctie en bloedbeeld controleren. Bij een manifest of dreigend gebrek aan foliumzuur wordt foliumzuursuppletie aanbevolen.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant: de concentratie van fenytoïne stijgt.

Interacties sulfonamiden algemeen

Relevant: methenamine is werkzaam bij pH 5 of lager, bij deze pH kunnen sulfonamiden uitkristalliseren in de tubuli; combinatie wordt ontraden.
Niet beoordeeld: een aantal combinaties van sulfonylureumderivaten en sulfonamiden leidt tot versterking van het hypoglykemische effect.
Lokale anesthetica van het estertype zijn derivaten van 4-aminobenzoëzuur en kunnen de antibacteriële werking van sulfonamiden antagoneren.
Bij combinatie met pyrimethamine kan megaloblastaire anemie en pancytopenie optreden

Interacties antibacteriele middelen algemeen:
Relevant:
de werking van oraal buiktyfusvaccin kan worden verminderd bij gelijktijdige inname van antibacteriële middelen. Gescheiden inname met een interval van 3 dagen wordt aanbevolen. Alternatief: parenteraal buiktyfusvaccin. Het effect van cumarinederivaten kan worden versterkt, waarschijnlijk door een verhoogde afbraak van stollingsfactoren gedurende de koortsperiode.

TRIMETHOPRIM EN AFGELEIDE VERBINDINGEN
	Trimethoprim	J01EA01

SULFONAMIDEN MET TRIMETHOPRIM INCLUSIEF AFGELEIDEN
	Cotrimoxazol (sulfamethoxazol +trimethoprim) Bactrimel	J01EE01
	Sulfametrol + trimethoprim Rokiprim	J01EE03

Referenties

1. Informatorium Medicamentorum, (Interacties, Verminderde nierfunctie), Geraadpleegd 08 jan 2019 (IA)
2. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 17 nov 2014
3. Schmidt DR, et al., Treatment of infants with congenital toxoplasmosis: tolerability and plasma concentrations of sulfadiazine and pyrimethamine., Eur J Pediatr, 2006, 165, 19-25
4. 20McLeod R et al. , Outcome of treatment for congenital toxoplasmosis, 1981-2004: the National Collaborative Chicago-Based, Congenital Toxoplasmosis Study., Clin Infect Dis. , 2006, May 15;42(10), 1383-94
5. Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2007
6. Heyl, SmPC Sulfadiazin-Heyl® 500 mg Tabletten (6814197.00.00), 12/2016

Wijzigingen

• 12 februari 2021 12:47: Het advies bij verminderde nierfunctie aangepast.
• 30 januari 2015 16:16: De literatuur over de toepassing van sulfadiazine bij kinderen is opnieuw beoordeeld. De heeft geleid tot een uitbreiding van de leeftijdscategorie voor congenitale toxoplasmose tot 1 jaar plus een aannpassing van de doseerfrequentie. Verder heeft het geleid tot een verlaging van de doseerrange bij postnatale toxoplasmose.