Miconazol cutaan

Stofnaam
Miconazol cutaan
Merknaam
Daktarin, Dermacure
ATC code
D01AC02
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Imidazoolderivaat. Miconazol remt 14α-demethylase, wat leidt tot depletie van ergosterol, het belangrijkste sterol in de celmembraan van schimmels en gisten. Hierdoor ontstaan er veranderingen in de permeabiliteit en in de lipide componenten van de membraan waardoor essentiële celbestanddelen verloren gaan. Verlichting van de jeuk (dermatomycosen) treedt op voordat de eerste tekenen van genezing te zien zijn.

Het is werkzaam tegen de meeste voor de mens pathogene schimmels en gisten, o.a. de dermatofyten Trichophyton spp., Epidermophyton floccosum, Microsporum spp., gisten waaronder Candida spp. en Malassezia furfur. Miconazol is tevens werkzaam tegen een aantal Gram-positieve bacteriën waaronder Corynebacterium minutissimum, verwekker van erythrasma. Bij 'pitted keratolysis' speelt ook een corynebacterie (naast mogelijk andere bacteriën) een rol.

De combinatiepreparaten met zinkoxide (smeersel en de ZOK-zalf FNA) zijn vooral geschikt voor nattende schimmelinfecties (bv. in huidplooien en tussen de tenen). Zinkoxide werkt verkoelend, samentrekkend en indrogend op vochtige huidaandoeningen. Het beschermt de huid (bij luierdermatitis tegen irriterende stoffen uit de urine).

Farmacokinetiek bij kinderen

Geen onderzoek verricht naar farmacokinetische parameters bij kinderen

Label dosisadvies Kinderformularium

Off-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Niet geregistreerd voor kinderen.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Crème (nitraat) 2 % (20 mg/g)
Strooipoeder (nitraat) 2% (20 mg/g)
Zalf 2% (20 mg/g)
Combinatiepreparaat miconazol zinkoxide: "smeersel": Miconazolnitraat 20 mg Zinkoxide 576 mg, "zok-zalf": Miconazol 20 mg Zinkoxide 323 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Schimmelinfecties van de huid
  • Cutaan
    • Premature en a terme neonaat
      [6]

      • 2%: 2 daags dun aanbrengen op aangedane huid

      • Behandelduur:

        2-6 weken.
        Behandeling voortzetten tot tenminste 5-7 dagen na het verdwijnen van de symtomen. 

    • 1 maand tot 18 jaar
      [5]

      • 2%: 2 daags dun aanbrengen op aangedane huid

      • Behandelduur:

        2-6 weken.
        Behandeling voortzetten tot tenminste 1 week na het verdwijnen van de symtomen. 
Luierdermatitis met secundaire candidida infectie
  • Cutaan
    • Premature neonaten, a terme neonaten en kinderen < 2 jaar
      [1] [2] [9]

      • 2%: 2 x daags dun aanbrengen op aangedane huid.

      • Behandelduur:

        1-2 weken

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen bij kinderen

Overgevoeligheid

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Lokaal: Soms (0,1-1%): jeuk, irritatie, branderig of warm gevoel, hypopigmentatie, ontsteking van de huid.

Verder zijn gemeld: roodheid, huiduitslag, urticaria, contacteczeem.

Systemisch: Verder zijn gemeld: allergische reacties inclusief anafylactische reacties, angioneurotisch oedeem.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

  • open wonden (strooipoeder);
  • brandwonden (ZOK-zalf FNA, Smeersel FNA);
  • overgevoeligheid voor imidazoolderivaten.

     

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Neonatale luierdermatitis gaat vaak gepaard met een orale candidiasis, welke tevens behandeld dient te worden.
Bij luiereczeem de aangetaste huid niet reinigen met geparfumeerde zeep of vochtige doekjes. De luierstreek zoveel mogelijk aan de lucht blootstellen.

Hulpstoffen: benzoëzuur (in sommige preparaten) kan geelzucht bij pasgeborenen (< 4 wk) verergeren, door absorptie via de onvolgroeide huid.

 

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Toedieningsinformatie: contact met de ogen vermijden. Vermijd gebruik op/nabij slijmvliezen, onder occlusie of op grote oppervlakken, vanwege een toenemende kans op systemische resorptie en ongewenste effecten. De crème bevat benzoëzuur dat licht irriterend is voor de huid, ogen en slijmvliezen. Vermijd inhalatie van het strooipoeder, vooral bij kinderen, om irritatie van de luchtwegen te voorkomen. Het strooipoeder bevat talk; deze niet op open wonden aanbrengen, vanwege de kans op granuloomvorming.

(Kruis)overgevoeligheid voor en kruissensibilisatie met andere imidazoolderivaten is mogelijk. Ernstige overgevoeligheidsreacties, waaronder anafylaxie en angio-oedeem, zijn gemeld; bij optreden van overgevoeligheidsreacties het gebruik staken.

Werkzaamheid: laat de patiënt contact opnemen indien na 2 weken behandeling van de huidmycose en na 2 maanden behandeling van de nagelinfectie geen enkele verbetering is opgetreden.

Het smeersel en de ZOK-zalf kunnen moeilijk te verwijderen vlekken geven in kleding en beddegoed.

 

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Miconazol remt CYP3A4 en CYP2C9 in vitro; het staat niet bekend als een krachtige remmer van CYP3A4.

Relevant:
Miconazol versterkt het effect van: VKA's, hierdoor neemt de stollingstijd toe. Cutaan (crème, zalf, strooipoeder), oraal, oromucosaal en vaginaal gebruik van miconazol is gecontraïndiceerd bij gebruik van een VKA.

Miconazol orale gel verhoogt de concentratie van: ciclosporine en tacrolimus.

Niet relevant:
Miconazol verhoogt de concentratie van: sulfonylureumderivaten.

Niet beoordeeld:
De concentratie van fenytoïne kan stijgen.

Een antagonistische werking van miconazol en amfotericine B is waargenomen.



 

ANTIMYCOTICA, LOKALE

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

IMIDAZOOL- EN TRIAZOOLDERIVATEN
D01AC01

Ketoconazol

Nizoral
D01AC08
D01AC20
D01AC09
OVERIGE LOKALE ANTIMYCOTICA

Ciclopirox

Loprox
D01AE14

Seleensulfide

Selsun
D01AE13
D01AE15

Referenties

  1. Concannen P et al, Diaper dermatitis: a therapeutic dilemma. Results of a double-blind placebo controlled trial of miconazole nitrate 0,25%, Pediatr. Dermatol, 2001, Mar-Apr;18(2):, 149-55
  2. Spraker MK et al, Topical miconazole nitrate ointment in the treatment of diaper dermatitis complicated by candidiasis., Cutis, 2006, Feb;77(2):, 113-20
  3. Degreef H et al, Miconazole nitrate in the treatment of dermatomycoses, Dermatologica, 1975, 150(2), 103-10
  4. NHG. , Standaard Dermatomycosen (M64) Versie 3.0, Februari 2022
  5. Dermapharm, SmPC Micotar 20 mg/g (35633.00.00) , 04-2020
  6. Workgroup Neonatal Pharmacology, Expert opinion on the use of miconazole in neonates - 5 march 2024
  7. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 12-8-2021
  8. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 12-8-2021
  9. NHG, Farmacotherapeutische richtlijn Luierdermatitis, 2006 (sep)

Wijzigingen

  • 04 juli 2024 14:07: In het kader van het Neodose project is de toepassing van miconazol op de huid bij neonaten beoordeeld. Bij gebrek aan wetenschappelijke literatuur is op basis van expert opinie van de werkgroep het doseeradvies uitgebreid naar premature en a term geboren neonaten.

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering