Lumacaftor + ivacaftor

Stofnaam
Lumacaftor + ivacaftor
Merknaam
Orkambi
ATC code
R07AX30

Lumacaftor + ivacaftor

Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Ivacaftor is een potentieerder van het F508del-gemuteerde cystische fibrose transmembraanconductieregulator (CFTR)-proteïne. Het verhoogt in vitro de CFTR-kanaal-'gating', waardoor het chloridetransport wordt versterkt. Lumacaftor is een CFTR-corrector die rechtstreeks inwerkt op het F508del-gemuteerde CFTR om de cellulaire verwerking en het cellulaire transport te verbeteren. Hierdoor neemt de hoeveelheid functioneel CFTR op het celoppervlak toe. Het exacte werkingsmechanisme van beide stoffen is niet bekend.

Farmacokinetiek bij kinderen

Op basis van een populatie PK studie blijkt dat de blootstelling bij kinderen vergelijkbaar is met de blootstelling bij volwassenen (SmPC)

Label dosisadvies Kinderformularium

On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Cystic Fibrosis met homozychote F508del mutatie in CFTR gen:
1-5 jaar
7-9 kg:
150 mg lumacafor + 188 mg ivacaftor/dag in 2 doses
9-14 kg: 200 mg lumacafor + 250 mg ivacaftor/dag in 2 doses
>14 kg: 300 mg lumacafor + 376 mg ivacaftor/dag in 2 doses
>
6 jaar - 11 jaar: 400 mg lumacafor + 500 mg ivacaftor/dag in 2 doses
>12 jaar: 800 mg lumacafor + 500 mg ivacaftor/dag in 2 doses

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Tablet: Lumacaftor 100 mg Ivacaftor 125 mg; Lumacaftor 200 mg Ivacaftor 125 mg
Granulaat: Lumacaftor 100 mg Ivacaftor 125 mg; Lumacaftor 150 mg Ivacaftor 188 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Cystische Fibrose
  • Oraal
    • 1 jaar tot 6 jaar en 7 tot 9 kg
      [1]
      • 150 mg/188 mg lumacaftor/ivacaftor per dag in 2 doses

      • Bij matige leverfunctiestoornis (Child-Pugh B):
        Dagelijks 75 mg lumacaftor +94 mg ivacaftor in de ochtend en om de andere dag ook in de avond 75 mg lumacaftor + 94 mg ivacaftor.

        Bij ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh C): 75 mg lumacaftor + 94 mg ivacaftor in 1 dosis. Of minder vaak. 

        Bij gelijktijdig gebruik van krachtige CYP3A-remmers: wanneer lumacaftor/ivacaftor wordt gestart bij patienten die reeds een krachtige CYP3A remmer gebruikt, moet de dosis tijdens de eerste week verlaagd worden tot 75 mg lumacaftor + 94 mg ivacaftor in 1 dosis om de andere dag. Na 1 week dient de aanbevolen dosis ingenomen te worden. Wanneer de CYP3A-remmer wordt gestart bij patienten die reeds lumacaftor/ivacaftor gebruiken is er geen dosisaanpassing nodig.

    • 1 jaar tot 6 jaar en 9 tot 14 kg
      [1]
      • 200 mg/250 mg lumacaftor/ivacaftor per dag in 2 doses

      • Bij matige leverfunctiestoornis (Child-Pugh B):
        Dagelijks 100 mg lumacaftor +125 mg ivacaftor in de ochtend en om de andere dag ook in de avond 100 mg lumacaftor + 125 mg ivacaftor.

        Bij ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh C): 100 mg lumacaftor + 125 mg ivacaftor in 1 dosis. Of minder vaak. 

        Bij gelijktijdig gebruik van krachtige CYP3A-remmers: wanneer lumacaftor/ivacaftor wordt gestart bij patienten die reeds een krachtige CYP3A remmer gebruikt, moet de dosis tijdens de eerste week verlaagd worden tot 100 mg lumacaftor + 125 mg ivacaftor in 1 dosis om de andere dag. Na 1 week dient de aanbevolen dosis ingenomen te worden. Wanneer de CYP3A-remmer wordt gestart bij patienten die reeds lumacaftor/ivacaftor gebruiken is er geen dosisaanpassing nodig.

    • 1 jaar tot 6 jaar en ≥ 14 kg
      [1]
      • 300 mg/376 mg lumacaftor/ivacaftor per dag in 2 doses

      • Bij matige leverfunctiestoornis (Child-Pugh B):
        Dagelijks in de ochtend 150 mg lumacaftor + 188 mg ivacaftor in 1 dosis. Om de andere dag ook in de avond 150 mg lumacaftor + 188 mg ivacaftor in 1 dosis.

        Bij ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh C): 150 mg lumacaftor + 188 mg ivacaftor in 1 dosis. Of minder vaak. 

        Bij gelijktijdig gebruik van krachtige CYP3A-remmers: wanneer lumacaftor/ivacaftor wordt gestart bij patienten die reeds een krachtige CYP3A remmer gebruikt, moet de dosis tijdens de eerste week verlaagd worden tot 150 mg lumacaftor + 188 mg ivacaftor in 1 dosis om de andere dag. Na 1 week dient de aanbevolen dosis ingenomen te worden. Wanneer de CYP3A-remmer wordt gestart bij patienten die reeds lumacaftor/ivacaftor gebruiken is er geen dosisaanpassing nodig.

    • 6 jaar tot 12 jaar
      [1]
      • 400 mg/500 mg lumacaftor/ivacaftor per dag in 2 doses

      • Advies inname/toediening:

        De tabletten in hun geheel doorslikken (niet kauwen, breken of oplossen).

      • Bij matige leverfunctiestoornis (Child-Pugh B): 300 mg lumacaftor + 375 mg ivacaftor( 2 tabletten 's ochtends in 1 tablet 's avonds)

        Bij ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh C): max 200 mg lumacaftor/250 mg ivacaftor per dag in 2 doses.

        Bij gelijktijdig gebruik van krachtige CYP3A-remmers: wanneer lumacaftor/ivacaftor wordt gestart bij patienten die reeds een krachtige CYP3A remmer gebruikt, moet de dosis tijdens de eerste week verlaagd worden tot 100 mg lumacaftor + 125 mg ivacaftor in 1 dosis. Na 1 week dient de aanbevolen dosis ingenomen te worden. Wanneer de CYP3A-remmer wordt gestart bij patienten die reeds lumacaftor/ivacaftor gebruiken is er geen dosisaanpassing nodig.

    • ≥ 12 jaar
      [1]
      • 800 mg/500 mg lumacaftor/ivacaftor per dag in 2 doses

      • Advies inname/toediening:

        De tabletten in hun geheel doorslikken (niet kauwen, breken of oplossen).

      • Bij matige leverfunctiestoornis (Child-Pugh B): 600 mg lumacaftor + 375 mg ivacaftor (2 tabletten 's ochtends in 1 tablet 's avonds)

        Bij ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh C): max 400 mg lumacaftor/250 mg ivacaftor per dag in 2 doses.

        Bij gelijktijdig gebruik van krachtige CYP3A-remmers: wanneer lumacaftor/ivacaftor wordt gestart bij patienten die reeds een krachtige CYP3A remmer gebruikt, moet de dosis tijdens de eerste week verlaagd worden tot 200 mg lumacaftor + 125 mg ivacaftor in 1 dosis. Na 1 week dient de aanbevolen dosis ingenomen te worden. Wanneer de CYP3A-remmer wordt gestart bij patienten die reeds lumacaftor/ivacaftor gebruiken is er geen dosisaanpassing nodig.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen bij kinderen

Bijwerkingen bij kinderen komen overeen met de bijwerkingen bij volwassenen.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Zeer vaak (> 10%): neusverstopping, dyspneu, productieve hoest, toename sputum. Hoofdpijn. Misselijkheid, bovenbuikpijn, diarree.

Vaak (1-10%): rinorroe, orofaryngeale pijn, afwijkende ademhaling, bronchospasmen. Bovensteluchtweginfectie, rinitis. Braken, flatulentie. Onregelmatige menstruatie, metrorragie, dysmenorroe. Huiduitslag. Verhoogde transaminasewaarden, verhoogde serumcreatinekinase.

Soms (0,1-1%): hypertensie. Menorragie, amenorroe, oligomenorroe, polymenorroe. Hepatische encefalopathie. Cholestatische hepatitis.

Verder is gemeld: decompensatie van de leverfunctie, waaronder fataal leverfalen, bij CF-patiënten met vooraf bestaande cirrose met portale hypertensie.

Ca. 75 % van de respiratoire bijwerkingen (dyspneu, afwijkende ademhaling) traden op in de eerste week en waren meestal licht tot matig-ernstig en reversibel.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Bij kinderen wordt voorafgaand aan en tijdens de behandeling oogheelkundig onderzoek aanbevolen, omdat gevallen van vertroebeling van de ooglens zijn gemeld bij behandeling met lumacaftor/ivacaftor en ivacaftor monotherapie.

Verhoging van transaminase waarden wordt vaker gezien bij kinderen dan bij volwassenen en vaker bij 2-5 jarigen in vergelijking met 6-11 jarigen. (SmPC)

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Bij patiënten met cystische fibrose zonder homozygote F508del-mutatie is de werkzaamheid niet aangetoond; gebruik wordt ontraden. Start de behandeling niet bij pulmonale exacerbaties.

Hypertensie: Controleer tijdens de behandeling periodiek de bloeddruk.

Respiratoire effecten: Controleer patiënten met een ppFEV1 < 40 extra tijdens het opstarten van de behandeling, omdat de ervaring beperkt is. Respiratoire voorvallen (bv. ongemak op de borst, dyspneu, bronchospasmen en abnormale ademhaling) kwamen vaker voor tijdens het opstarten van de behandeling met lumacaftor/ivacaftor, soms ook daling in FEV1. Ernstige respiratoire voorvallen werden vaker gezien bij patiënten met een ppFEV1 < 40 en kunnen tot staken van de behandeling met lumacaftor/ivacaftor leiden.

Oculaire effecten: Bij kinderen wordt voorafgaand aan en tijdens de behandeling oogheelkundig onderzoek aanbevolen, omdat gevallen van vertroebeling van de ooglens zijn gemeld bij behandeling met lumacaftor/ivacaftor en ivacaftor monotherapie.

Hepatische effecten: Wees voorzichtig bij een ernstige leverfunctiestoornis. Het wordt aanbevolen om de leverfunctie te controleren vóór de start van de behandeling, elke 3 maanden tijdens het eerste jaar van de behandeling en daarna jaarlijks. Staak de behandeling bij verhogingen van ALAT of ASAT > 5× de bovengrens van de normaalwaarde (ULN) óf bij verhogingen van ALAT of ASAT > 3× ULN in combinatie met verhoging van bilirubine > 2× ULN; controleer vervolgens nauwgezet de transaminasewaarden tot normalisatie en overweeg herstart van de behandeling. Bij gevorderde leverziekte is achteruitgang van de leverfunctie gemeld. Decompensatie van de leverfunctie, waaronder leverfalen met de dood als gevolg, is gemeld bij CF-patiënten met vooraf bestaande cirrose met portale hypertensie die lumacaftor/ivacaftor kregen. Bij gevorderde leverziekte aan het begin van de behandeling extra controleren en starten met een lagere dosering.

Fout-positieve uitslagen: Gebruik van dit middel kan leiden tot fout-positieve uitslagen bij urineonderzoek op tetrahydrocannabinol (THC); overweeg een alternatieve bevestigingsmethode.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Ivacaftor is substraat voor CYP3A4 en CYP3A5. Het is een zwakke remmer van CYP3A4 en P-gp en een mogelijke remmer van CYP2C9.

Lumacaftor induceert CYP3A4.

Relevant:
Afname lumacaftor/ivacaftor: de concentratie van ivacaftor daalt door krachtige CYP3A4-inductoren.

Overig effect: de concentratie van azolen (itraconazol, ketoconazol, voriconazol, posaconazol, fluconazol, isavuconazol) kan dalen, de concentratie van het azol moet worden gemonitord. Daarnaast stijgt de concentratie van ivacaftor tijdelijk in de eerste week door krachtige CYP3A4-remmers, fluconazol en isavuconazol; zie de SmPC van Orkambi®. Bij deze interactie spelen 2 mechanismen een rol. Lumacaftor induceert het metabolisme van azolen. Daarnaast remmen azolen het metabolisme van ivacaftor.

Lumacaftor/ivacaftor verlaagt de concentratie van: bepaalde HIV-middelen (atazanavir, bictegravir, cabotegravir, cobicistat, dolutegravir, doravirine, fostemsavir, lenacapavir, maraviroc, rilpivirine, raltegravir, ritonavir).

Niet relevant:
Lumacaftor/ivacaftor verhoogt de concentratie van: digoxine en midazolam.

Niet beoordeeld:
De interactie met grapefruitsap is niet relevant, aangezien lumacaftor CYP3A induceert.

OVERIGE MIDDELEN VOOR HET ADEMHALINGSSTELSEL

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

LONGSURFACTANTS
R07AA02
ANALEPTICA

Doxapram

Dopram
R07AB01
OVERIGE MIDDELEN VOOR HET ADEMHALINGSSTELSEL

Ivacaftor

Kalydeco
R07AX02
R07AX32
R07AX31

Referenties

  1. Vertex Pharmaceuticals (Europe) Limited, SmPC Orkambi (EU/1/15/1059) Rev.32. 27-07-2023, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  2. Zorginstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 26-1-2023
  3. Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 9-7-2023

Wijzigingen

  • 19 december 2023 16:51: Leeftijdcategorie uitgebreid obv SmPC
  • 28 april 2022 19:34: Indicatie gewijzigd naar meer algemeen Cystic Fibrosis. Uitbreiding van de leeftijdsgroep obv SmPC
  • 20 april 2021 08:14: Waarschwuing tav verhoing transaminases toegevoegd
  • 02 maart 2021 11:40: Dosering bij leverfunctiestoornissen aangepast obv SmPC
  • 27 juli 2020 13:58: Dosis advies toegevoegd voor kinderen 2-6 jaar oud op basis van SmPC
  • 23 maart 2018 14:38: NIEUW TOEGEVOEGD
  • 23 maart 2018 14:38: nieuw toegevoegd

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering