Diazepam

Stofnaam
Diazepam
Merknaam
Stesolid rectiole
ATC code
N05BA01
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Benzodiazepine, toegepast als hypnoticum, anxiolyticum, spierrelaxans en anticonvulsivum. Klysma's zijn geïndiceerd, indien een acute werking is vereist en de i.v. toediening ongewenst of onmogelijk is.

Farmacokinetiek bij kinderen

Kinderen metaboliseren de benzodiazepine-agonisten sneller dan jeugdigen en volwassenen.

Algemene opmerkingen

Bij toepassing in de Kind-en jeugdpsychiatrie:
De indicaties voor het voorschrijven van benzodiazepines zijn zeer beperkt. In de praktijk worden de middelen eventueel kort gebruikt bij acute angsten en plotselinge extreme slapeloosheid. Langduriger gebruik kan sporadisch voorkomen bij patiënten met schizofrenie, OCD, manie en catatonie Middelen met een korte halfwaardetijd hebben de voorkeur indien kort en/of incidenteel gebruik noodzakelijk is. Het voordeel van middelen met een langere halfwaardetijd is het minder voorkomen van angstdoorbraken, minder frequente inname per dag en mildere onttrekkingsverschijnselen. Diazepam heeft een langere halfwaardetijd.

Label dosisadvies Kinderformularium

Status epilepticus: Rect/IV On-label
Koortsconvulsies: > 1 jaar: On-label
Verslapping skeletspieren: Dosering tot 0,3 mg/kg: On-label
Acute angsten: On-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Pathologische angst en spanning, slaapstoornissen, spierspasmen, adjuvans bij convulsiesen onthoudingsverschijnselen bij het acuut staken van alcoholgebruik, Sedatie onder lokale anesthesie, Premedicatie en inleiding van de anesthesie
> 6 jaar:0,1-0,3 mg/kg/dag in 2-4 doses PO/IV

Status epilepticus:
Rectaal:  > 3 jaar 10 mg, 1–3 jaar 5 mg, kinderen tot 1 jaar 0,5 mg/kg.
Zonodig na 10 minuten herhalen.

Koortsconvulsies: 0,25–0,5 mg/kg.
10–15 kg: 5 mg (tube tot halverwege inbrengen!);
> 15 kg: 10 mg.
Zonodig na 10 minuten dosis herhalen. Vervolgens kan de dosering iedere 12 uur worden herhaald.
 

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

  • Inj.vlst. 5 mg/ml;
    • na verdunnen is 8 mg/100 ml de maximale concentratie.
    • Diazepam injectievloeistof mag oraal toegediend worden. Echter de injectievloeistof bevat ethanol (192 mg/ml), benzylalcohol (31,3 mg/ml) en propyleenglycol (260 mg/ml) en is daarom niet geschikt voor kinderen < 3 jaar.
  • Tablet 2 mg, 5 mg, 10 mg
  • Drank 1 mg/ml
  • Klysma 2 mg/ml; 4 mg/ml ( 1 klysma heeft een volume van 2,5 ml)
  • LET OP:  de kleinste doseereenheid van de rectiole bevat 5 mg. Om een nauwkeurige dosering van 2,5 mg te verkrijgen, dient de volledige rectiole (2,5 ml) te worden geleegd in een maatbekertje/medicijncupje en wordt dmv een injectiespuit 1,25 ml weer opgezogen en teruggespoten in de rectiole, waarna de inhoud dmv van de rectiole kan worden toegediend.

 

 

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Ga snel naar:

Status epilepticus
  • Rectaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [3] [5] [7]
      • In thuissituatie OF indien nog geen infuus: 0,25 - 1 mg/kg/dosis, éénmalig. Max: 10 mg/dosis. Bij uitblijven van effect kan dosering na 10 minuten herhaald worden..

      • Overeenkomend met:
        <6 mnd: 2,5 mg
        6mnd-3 jr: 5 mg
        >3 jr: 10 mg

  • Intraveneus
    • 1 maand tot 18 jaar
      [3] [6]
      • 0,1 - 1 mg/kg/dosis, éénmalig Eventueel na 10-15 minuten eenmaal herhalen. Max: 20 mg/dosis.

      • Hogere doseringen dan de maximale dosering kunnen nodig zijn afhankelijk van lichaamsgewicht en ernst van de symptomen.
Koortsconvulsies
  • Rectaal
    • 1 maand tot 18 jaar
      [1] [5] [7]
      • 0,25 - 1 mg/kg/dosis zo nodig na 10 minuten herhalen. Dosering kan iedere 12 uur worden herhaald..

      • Overeenkomend met:
        <6 mnd: 2,5 mg
        6mnd-3 jr: 5 mg
        >3 jr: 10 mg
Verslapping van skeletspieren
  • Oraal
    • 1 maand tot 18 jaar
      • 0,1 - 0,8 mg/kg/dag in 4 doses. Max: 40 mg/dag.
  • Intraveneus
    • 1 maand tot 18 jaar
      • Startdosering 0,05 - 0,2 mg/kg/dosis, éénmalig. Vervolgdoseringen op geleide effect.

      • Intraveneuze toediening onder bewaking

  • Rectaal
    • 10 tot 15 kg
      [4]
      • 5 mg/dosis, zo nodig. Indien na 10 minuten geen effect, dosis herhalen, vervolgens zo nodig elke 12 uur herhalen..
    • ≥ 3 jaar en ≥ 15 kg
      [4]
      • 10 mg/dosis, zo nodig. Indien na 10 minuten geen effect, dosis herhalen, vervolgens zo nodig elke 12 uur herhalen..
Acute angsten (kort gebruik)
  • Oraal
    • 6 jaar tot 12 jaar
      [2]
      • 0,1 - 0,3 mg/kg/dag in 2 - 3 doses.

      • Starten met lage begindosis met langzame ophoging op klinisch beeld

    • 12 jaar tot 18 jaar
      [2]
      • 3 - 10 mg/dag in 2 - 3 doses.

      • Starten met lage begindosis met langzame ophoging op klinisch beeld

  • Rectaal
    • ≥ 6 jaar
      [4]
      • 10 mg/dosis, zo nodig. Indien na 10 minuten geen effect, dosis herhalen, vervolgens zo nodig elke 12 uur herhalen..

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen bij kinderen

Kan ademhalingsdepressie door barbituraten versterken.Vooral bij kinderen kunnen zich paradoxale reacties met acute opwinding, verwarring en verandering van de psychische toestand voordoen.
Bijrectaal gebruik is er melding gemaakt van verhoogde speeksel- en bronchiale secretie, vooral bij kinderen [SmPC Stesolid].

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Zeer vaak (> 10%): sufheid. Met name in het begin afvlakking van de emoties, verminderde waakzaamheid.

Vaak (1-10%): vermoeidheid, verwardheid, ataxie, verminderde motorische vaardigheid, tremor, onthoudingsverschijnselen.

Soms (0,1-1%): hoofdpijn, duizeligheid, concentratieproblemen, slaperigheid overdag, anterograde amnesie, evenwichtsstoornissen, onduidelijk spreken. Ademhalingsdepressie. Verhoogde speekselvloed, maag-darmstoornissen (misselijkheid, braken, diarree). Allergische huidveranderingen (jeuk, roodheid, uitslag). Myasthenia.

Zelden (0,01-0,1%): psychiatrische en paradoxale reacties (zoals excitatie, rusteloosheid, agitatie, prikkelbaarheid, agressie, woedeaanvallen, waandenkbeelden, hallucinaties, psychosen, geheugenverlies, nachtmerries, gedragsstoornissen), depressie. Dysartrie, insomnia, bewusteloosheid. Droge mond, verhoogde eetlust. Hypotensie, bradycardie, syncope, hartfalen inclusief hartstilstand. Verhoogde bronchiale secretie, ademstilstand. Gynaecomastie. Veranderingen in hepatische parameters (verhoging van ALAT, ASAT, alkalische fosfatase), geelzucht. Urineretentie, incontinentie. Toe- en afname libido, erectiestoornis. Vooral voor bij kinderen en ouderen: paradoxale reacties.

Zeer zelden (< 0,01%): anafylaxie. Leukopenie. Verhoogde transaminasespiegels.

Verder zijn gemeld: reversibele zichtstoornissen: wazig zien, diplopie, nystagmus. Psychische afhankelijkheid kan ontstaan. Na injectie: pijnlijkheid en tromboflebitis op de injectieplaats. In het begin van de behandeling neemt de kans toe op verwondingen door vallen.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

  • myasthenia gravis;
  • ernstige respiratoire insufficiëntie;
  • slaap-apneusyndroom;
  • ernstige leverinsufficiëntie;
  • overgevoeligheid voor benzodiazepinen
  • Injectievloeistof tevens: pasgeboren of vroeggeboren kinderen.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Intraveneuze toediening onder bewaking. De antagonist flumazenil (anexate) moet aanwezig zijn: 0,01 mg/kg, zonodig na 1 min herhalen.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Benzodiazepinen niet gebruiken als primaire behandeling van psychotische aandoeningen. Bij de behandeling van depressieve aandoeningen moeten benzodiazepinen worden gecombineerd met antidepressiva.

Amnesie: Indien minder dan 7–8 uur beschikbaar is om te slapen, is er meer kans op anterograde amnesie gedurende enige tijd.

Valneiging: Vanwege de spierverslappende werking hebben ouderen een verhoogde neiging tot vallen en meer kans op heupfracturen.

Afhankelijkheid, tolerantie en rebound: De kans op afhankelijkheid neemt toe bij hogere doseringen, een langere gebruiksduur en bij alcohol- en/of drugsmisbruik in de voorgeschiedenis. Bij herhaald gebruik gedurende enkele weken kan het hypnotisch effect van benzodiazepinen minder worden (tolerantie). In verband met de kans op afhankelijkheid, tolerantie en centrale bijwerkingen dient het gebruik als anxiolyticum en slaapmiddel zo kort mogelijk te zijn, max. 8–12 weken (incl. afbouwperiode); herbeoordeling dient maximaal na 4 weken plaats te vinden. Om mogelijke onthoudingsverschijnselen (zoals hoofdpijn, spierpijn, angst, prikkelbaarheid, rusteloosheid, doof gevoel in ledematen, overgevoeligheid voor licht, geluid en aanraking, verwardheid, derealisatie, depersonalisatie, hyperacusis, hallucinaties, convulsies) en/of rebound-verschijnselen te voorkomen dient men bij staken van de behandeling en bij overschakeling van een lang op een kortwerkend benzodiazepine het oorspronkelijke middel uit te sluipen.

Insult: Bij epilepsie of andere vormen van convulsies en bij alcohol- of drugsverslaving kan abrupt staken leiden tot een insult.

Overgewicht: Patiënten met overgewicht hebben een langere behandeltijd nodig voordat de maximale werking van het middel optreedt. Patiënten met overgewicht kunnen na staken gedurende een langere periode last hebben van bijwerkingen, waaronder onthoudingsverschijnselen.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Diazepam is substraat voor CYP2C19 (hoofdroute) en CYP3A4.

Relevant:
De concentratie stijgt door cobicistat, etravirine en HIV-proteaseremmers.

Niet relevant:
De concentratie stijgt door idelalisib.

Niet beoordeeld:
Er zijn aanwijzingen dat diazepam de werking van levodopa kan verminderen.

Combinatie met clozapine wordt ontraden, vanwege een verhoogd risico op ernstige hypotensie, ademhalingsdepressie, bewusteloosheid en hartstilstand.

De concentratie kan stijgen door cimetidine, disulfiram, (es)omeprazol, fluoxetine, isoniazide, fluconazol, itraconazol, ketoconazol en voriconazol.

De sedatieve werking van alcohol en andere centraal-depressieve stoffen kan worden versterkt.

Gelijktijdig gebruik van opioïden kan het sederend effect en ademhalingsdepressie versterken.

Rifampicine, carbamazepine en sint-janskruid verlagen de plasmaconcentratie van diazepam.

Fenytoïne kan de concentratie van diazepam verlagen, tevens kan de concentratie fenytoïne toe- of afnemen.

ANXIOLYTICA

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

BENZODIAZEPINEDERIVATEN
N05BA12

Clobazam

Frisium
N05BA09
N05BA06

Oxazepam

Seresta
N05BA04
DIFENYLMETHAANDERIVATEN
N05BB01
AZASPIRODECAANDIONDERIVATEN
N05BE01

Referenties

  1. Actavis BV, SPC Stesolid RVG 07045/07046/07047/07048/07049/07606/07607, www.cbg-meb.nl, Geraadpleegd 30 april 2010, http://db.cbg-meb.nl/IB-teksten/h07045.pdf
  2. Landelijk Kenniscentrum Kind-enJeugdpsychiatrie (Ketelaars), Anxiolytica/hypnotica, 2009
  3. Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, Richtlijn status epilepticus kinderen ouder dan één maand., Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, Juni 2012
  4. Allgen Pharmaceuticals & Generics B.V, SmPC Diazepam rectiole (RVG 19798) 20-11-2019, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  5. Aurobindo, SmPC Stesolid rectiole (RVG 07606/07607) 26-20-2020, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  6. Centrafarm B.V., SmPC Diazapam IV (RVG 56691) 26-10-2020, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  7. Actavis Group PTC ehf, SmPC Stesolid Prefill 5 mg/ml rektalvæske, oppløsning. , https://www.legemiddelsok.no/_layouts/15/Preparatomtaler/Spc/0000-06290.pdf, 14.09.2018
  8. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 8-11-2023
  9. Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 29-10-2023

Wijzigingen

  • 03 februari 2023 17:09: Dosering (rectaal) voor status epilepticus aangepast naar SmPC, in overeenstemming met NVK richtlijn Status epilepticus
  • 21 februari 2022 17:29: Correctie van doseereenheid bij rectale toepassing bij acute angsten: mg/dag is vervangen door mg/dosis
  • 10 februari 2021 13:15: Bijwerking toegevoegd obv SmPC stesolid
  • 16 mei 2018 08:59: Correctie doseereenheid: mg/dosis (nieuw) ipv mg/dag (oud)
  • 19 december 2016 12:34: Rectale toediening bij acute angsten toegevoegd obv SmPC
  • 19 december 2016 12:34: Rectale toediening bij verslapping skeletspieren toegevoegd obv SmPC

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering