Kaliumcitraat

Stofnaam
Kaliumcitraat
Merknaam
ATC code
A12BA02
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Alkaliserend. Kaliumcitraat zorgt via omzetting in kaliumwaterstofcarbonaat (kaliumbicarbonaat) voor stijging van de pH van de urine, waardoor urinestenen oplossen.

Farmacokinetiek bij kinderen

Citraat wordt gemetaboliseerd tot het waterstofcarbonaat. Het wordt uitgescheiden met de urine, waarvan minder dan 5% in onveranderde vorm.

Label dosisadvies Kinderformularium

Unlicensed

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Niet geregistreerd in Nederland

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

  • Drank 144/10 mg/ml: Bevat 144 mg/ml kaliumcitraat, 10 mg/ml citroenzuur, (overeenkomend met 0,44 mmol/ml kaliumcitraat, 0,05 mmol/ml citroenzuur en 1,33 mmol/ml kalium en 0,49 mmol/ml citraat). Dit geldt voor het commerciële product DAB.
  • Drank 144/25 mg/ml: Bevat 144 mg/ml kaliumcitraat, 25 mg/ml citroenzuur, (overeenkomend met 0,44 mmol/ml kaliumcitraat, 0,12 mmol/ml citroenzuur, en 1,33 mmol/ml kalium en 0,56 mmol/ml citraat). Dit geldt voor de commerciële producten CZF, DMB en FP.
  • Drank 144/26 mg/ml: Bevat 144 mg/ml kaliumcitraat, 26 mg/ml citroenzuur, (overeenkomend met 0,44 mmol/ml kaliumcitraat, 0,13 mmol/ml citroenzuur, en 1,33 mmol/ml kalium en 0,57 mmol/ml citraat). Dit geldt voor de commerciële producten AAA, ACE en Ceban.
  • Drank FNA 71/23 mg/ml: Bevat 71 mg/ml kaliumcitraat, 23 mg/ml citroenzuur, (overeenkomend met 0,22 mmol/ml kaliumcitraat, 0,11 mmol/ml citroenzuur en 0,66 mmol/ml kalium en 0,33 mmol/ml citraat).

    Tablet met gereguleerde afgifte (Urocit-K, via Internationale apotheek) 540 mg (1,7 mmol), 1080 mg (3,3 mmol)
    Capsule 500 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Algemene doseer informatie

108 mg kaliumcitraat = 0,33 mmol kaliumcitraat

Komt overeen met:

  • 0,75 ml/kg van de 144 mg/ml kaliumcitraat dranken
  • 1,5 ml/kg van de 71 mg/ml kaliumcitraat FNA drank

Doseringen

Profylaxe van urinestenen
  • Oraal
    • 8 maanden tot 18 jaar
      [1] [2] [3]
      • Kaliumcitraat: 108 mg/kg/dag in 3 - 4 doses. Max: 8,6 g/dag.
Nier- en urinestenen
  • Oraal
    • 8 maanden tot 18 jaar
      [1] [2] [3]
      • Kaliumcitraat: 108 - 216 mg/kg/dag in 3 - 4 doses. Max: 8,6 g/dag.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Zelden (0,01-0,1%): hyperkaliëmie. Misselijkheid, braken, maagpijn, diarree, laesies zoals ulcera, bloedingen, obstructie en winderigheid. 

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

  • hyperkaliëmie of aandoeningen die hiertoe aanleiding kunnen geven, zoals chronische verminderde nierfunctie, chronisch hartfalen, onbehandelde bijnierschorsinsufficiëntie, acute dehydratie, obstructie van de urinewegen, gedecompenseerde metabole acidose, onbehandelde diabetes mellitus en situaties met uitgebreide weefselbeschadiging (bv. brandwonden).

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Wees voorzichtig bij ulcus ventriculi of ulcus duodeni (actueel of in de anamnese), omdat kaliumzouten irritatie van het slijmvlies van het maag-darmkanaal kunnen veroorzaken.

Controles tijdens de behandeling: bepaal regelmatig serumelektrolieten en zuurbase-evenwicht, met name bij patiënten met nierfunctiestoornissen, omdat bij hen hypernatriëmie of alkalose met hypocalciëmie kan ontstaan.

Hyperkaliëmie: wees terughoudend bij patiënten die gevoelig zijn voor hyperkaliëmie. Zorg tijdens de behandeling voor een goede diurese om hyperkaliëmie te voorkomen.


 

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant:
De werking van methenamine wordt tegengegaan door alkalisering van de urine.

Niet beoordeeld:
De absorptie van aluminium kan toenemen; met name bij patiënten met nierfalen kan dit leiden tot mogelijk fatale encefalopathie als gevolg van sterk verhoogde aluminiumconcentraties; gelijktijdig gebruik van aluminiumverbindingen en citraten wordt ontraden bij patiënten met verminderde nierfunctie.

De plasmaconcentratie van lithium kan afnemen bij gelijktijdig gebruik.

Kaliumzouten algemeen:

Relevant:
Combinatie met kaliumsparende diuretica dient bij voorkeur te worden vermeden, omdat hyperkaliëmie kan optreden. Bij combinatie dient de kaliumconcentratie te worden gecontroleerd.

Het risico op hyperkaliëmie neemt toe bij combinatie met een RAAS-remmer, trimethoprim of co-trimoxazol, aangezien deze middelen de plasmakaliumconcentratie kunnen verhogen. Bij combinatie dient de kaliumconcentratie te worden gecontroleerd.

Kaliumzouten en kaliumbinders (natriumzirkoniumcyclosilicaat, patiromeer, polystyreensulfonzuur) werken elkaar tegen.

Niet beoordeeld:
Het risico op hyperkaliëmie neemt toe bij gebruik van geneesmiddelen waarbij hyperkaliëmie als bijwerking kan optreden, zoals β-blokkers, ciclosporine, digoxine (bij ernstige intoxicatie), heparine, NSAID's, oncolytica en tacrolimus.

De kaliumbehoefte kan zijn verhoogd bij gebruik van middelen die hypokaliëmie kunnen veroorzaken, zoals amfotericine B, levodopa, corticosteroïden en cisplatine.

Drospirenon kan het risico op hyperkaliëmie verhogen via aldosteronantagonisme.

 

KALIUM

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

KALIUM
A12BA01

Referenties

  1. Habbig S et al, Nephrocalcinosis and urolithiasis in children, Kidney Int, 2011, Dec;80(12):, 1278-91
  2. Karsli O et al, Metabolic risk factors and the effect of metaphylaxis in pediatric stone disease with hypocitraturia, Urolithiasis, 2013 , Feb;41(1), 9-13
  3. Tekin A et al, Oral potassium citrate treatment for idiopathic hypocitruria in children with calcium urolithiasis, J Urol, 2002, Dec;168(6), 2572-4
  4. Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 11-5-2023
  5. Zorginstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 11-5-2023

Wijzigingen

  • 15 oktober 2018 08:31: hoeveelheid kalium in beschikbare dranken toegevoegd

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering