Propylthiouracil

Stofnaam
Propylthiouracil
Merknaam
ATC code
H03BA02

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen - PK data - Registratiestatus
Doseringen

Toedieningsvormen en hulpstoffen
Nierfunctiestoornissen
Soortgelijke geneesmiddelen
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen
Interacties
Referenties
Versiebeheer

Label dosisadvies Kinderformularium

Hyperthyreodie:
< 10 jaar: off-label
> 10 jaar: on-label

Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Hyperthyreoidie:
10-12jr: Start: 25-75 mg 3-4 dd, gedurende 6-8 weken. Onderhoud 3 dd 25 mg.
>12jr: Start 75-100 mg 3-4 dd gedurende 6-8 weken. Onderhoud: 25-50 mg 3 dd.
 

Eigenschappen

Thioureumderivaat. Gaat via competitieve remming van het enzym peroxidase in de schildklier de vorming van schildklierhormonen tegen door het joderen van thyroglobuline te remmen. Propylthiouracil heeft geen invloed op het vrijkomen van reeds gevormd schildklierhormoon. Remt bovendien de perifere omzetting van T4 in T3.

Farmacokinetiek

In onderzoek uit 1988 bij 7 kinderen en adolescenten met onbekende dosering [Hoffman 1988]: (1)
T1/2= 1,47 uur (tijdens hyperthyreoïdie) en 1,53 uur (tijdens euthyreoïdie), niet significant verschillend.
 

Doseringen

Hyperthyreoïdie indien alternatief niet mogelijk is
  • Oraal
    • a terme neonaat
      • Startdosering: 5 - 10 mg/kg/dag in 3 doses. Tot euthyreoïdie is bereikt
        Onderhoudsdosering: Voor onderhoud dosering aanpassen op geleide van hormoonspiegels of levothyroxine toevoegen.

      • Onder de 10 jaar weinig evidence omtrent optimale en veilige dosis. Voor toediening lees waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen.

    • 1 maand tot 10 jaar
      • Startdosering: 5 - 7 mg/kg/dag in 3 doses, max: 300 mg/dag. Tot euthyreoïdie is bereikt.
        Onderhoudsdosering: Voor onderhoud dosering aanpassen op geleide van hormoonspiegels of levothyroxine toevoegen.

      • Onder de 10 jaar weinig evidence omtrent optimale en veilige dosis. Voor toediening lees waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen.

    • 10 jaar tot 12 jaar
      • Startdosering: 75 - 225 mg/dag in 3 doses. Eventueel 100 – 300 mg/dag oraal in 4 doses (interval 6 uur strikt aanhouden)
        Tot euthyreoïdie is bereikt.
        Onderhoudsdosering: Voor onderhoud dosering aanpassen op geleide van hormoonspiegels of levothyroxine toevoegen.
    • 12 jaar tot 18 jaar
      • Startdosering: 225 - 300 mg/dag in 3 doses. Eventueel 300 – 400 mg/dag oraal in 4 doses (interval 6 uur strikt aanhouden)
        Tot euthyreoïdie is bereikt.
        Onderhoudsdosering: Voor onderhoud dosering aanpassen op geleide van hormoonspiegels of levothyroxine toevoegen..

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Tablet 50 mg

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

THYREOSTATICA

ZWAVELBEVATTENDE IMIDAZOOLDERIVATEN

Thiamazol

Strumazol
H03BB02

Bijwerkingen bij kinderen

Gebruik van propylthiouracyl kan leiden tot leverbeschadigingen en acute leverfalen, welke fataal kunnen zijn. Controle op leverfunctie en symptomen leverbeschadigingen is vereist, met name eerste 6 maanden na start van de behandeling.

Bijwerkingen algemeen

Hypothyroïdie, struma. Allergische reacties zoals huiduitslag en jeuk. Keelpijn en/of koorts, hoofdpijn, spier- en gewrichtspijn. Misselijkheid, cholestatische icterus. Haaruitval, exophthalmus, smaakverlies. Aplastische anemie, bij < 1%: agranulocytose, leukopenie en trombocytopenie. Verder is gemeld: hepatitis, meestal binnen 6 maanden, soms leidend tot leverfalen met fatale afloop.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen

Tracheale obstructie (dreigende). Agranulocytose tijdens eerdere behandeling met een thioureumderivaat. Ernstig gestoorde leverfunctie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Vanwege verhoogd risico op ernstige en fatale leverschade, niet gebruiken in kinderen tenzij andere therapie niet mogelijk is of niet wordt verdragen (geldt ook voor volwassenen, maar is in kinderen prominenter). Voornamelijk waargenomen bij doseringen vanaf 300 mg/dag, maar in enkele gevallen al bij 50 mg/dag.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen

Tijdens behandeling het bloedbeeld regelmatig controleren. In verband met de kans op agranulocytose alert zijn op symptomen zoals keelpijn, koorts of algehele malaise. Na direct staken van de therapie is de agranulocytose meestal reversibel. Kruisovergevoeligheid met andere thionamiden is waargenomen. Het gebruik van thionamiden kan leiden tot hyperplasie van de schildklier. Bij leverenzymafwijkingen het gebruik direct staken.

Interacties

Interacties thionamiden algemeen:

Relevant: de werking van cumarinederivaten kan afnemen bij het instellen op een thionamide.

Niet beoordeeld: de serumconcentratie van digoxine kan stijgen.

Het hypothyreoïde effect van jodium, jodiden en lithium kan additief werken bij gelijktijdig gebruik.

Referenties

  1. Hoffman WH, et al, Pharmacokinetics of propylthiouracil in children and adolescents with Graves' disease in the hyperthyroid and euthyroid states, Dev Pharmacol Ther, 1988, 11(2), 73-81
  2. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 16 nov 2014
  3. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 16 nov 2014
  4. FDA, Black box warning propylthiouracil, http://www.fda.gov/Safety/MedWatch/SafetyInformation/SafetyAlertsforHumanMedicalProducts/ucm164162.htm
  5. Gao Y, et al, Long-term outcomes of patients with propylthiouracil-induced anti-neutrophil cytoplasmic auto-antibody-associated vasculitis, Rheumatology (Oxford)., 2008 , Oct;47(10), 1515-20
  6. Glaser NS, et al, Organization of Pediatric Endocrinologists of Northern California Collaborative Graves' Disease Study G. Predicting the likelihood of remission in children with Graves' disease: a prospective, multicenter study, Pediatrics, 2008, Mar;121(3), e481-8
  7. Gorton C, et al, Remission in children with hyperthyroidism treated with propylthiouracil. Long-term results, Am J Dis Child, 1987 , Oct;141(10), 1084-6
  8. Karras S, et al, Toxicological considerations for antithyroid drugs in children, Expert Opin Drug Metab Toxicol., 2011 , Apr;7(4), 399-410
  9. Lian XL, et al, [The clinical characteristics of symptomatic propylthiouracil-induced hepatic injury in patients with hyperthyroidism], Zhonghua Nei Ke Za Zhi, 2004, Jun;43(6), 442-6
  10. Malozowski S, et al, Propylthiouracil-induced hepatotoxicity and death. Hopefully, never more. . , J Clin Endocrinol Metab, 2010, Jul;95(7), 3161-3
  11. Rivkees SA, et al, Dissimilar hepatotoxicity profiles of propylthiouracil and methimazole in children, J Clin Endocrinol Metab, 2010 , Jul;95(7), 3260-7
  12. Sato H, et al, Comparison of methimazole and propylthiouracil in the management of children and adolescents with Graves' disease: efficacy and adverse reactions during initial treatment and long-term outcome., J Pediatr Endocrinol Metab, 2011, 24(5-6), 257-63

Wijzigingen

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering