Levothyroxine

Stofnaam
Levothyroxine
Merknaam
Thyrax, Euthyrox, Eltroxin, Thyrofix, Tirosint
ATC code
H03AA01
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

De werking is gelijk aan dat van natuurlijk voorkomend schildklierhormoon. Circa 30% van het weinig actieve thyroxine (T4) wordt omgezet in het actieve T3 in de perifere organen en ontwikkelt zijn specifieke effect via de T3-receptoren.

Farmacokinetiek bij kinderen

De absorptie na orale toediening is wisselend en onvolledig: 50-80%, vooral in aanwezigheid van voedsel. De intraveneuze dosis is dus lager.

Label dosisadvies Kinderformularium

Hypothyreoidie: off-label
Congenitale hypothyreoidie: off-label
Suppletie bij hyperthyreoidie na thyreostatica: Off-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Substitutie bij verkregen hypothyreoidie:
Start 12,5-50 mcg/dag, onderhoud 100-150 mcg/m2/dag
Congenitale hypothyreoidie:
Start 10-15 mcg/kg/dag gedurende eerste 3 maanden, daarna dosis individueel aanpassen op basis van kliniek en schildklierhormoon en TSH waarden

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Tablet (Na-zout als x-water) 13 µg, 25 µg, 50 µg,  62 µg, 75 µg, 88 µg, 100 µg, 112 µg, 125 µg, 137 µg, 150 µg, 175 µg, 200 µg
Drank (Levothyroxinenatrium) 5 µg/ml (Ad-Hoc bereider)
Levothyroxine injvlst 0,1 mg/ml (A15 bevat per ml 414 mg propyleenglycol en 80 mg ethanol, SAHZ bevat per ml 414,4 mg propyleenglycol en 79,1 mg ethanol). 

  • Drank met spuit doseren aangezien druppelaars geen nauwkeurige hoeveelheden afgeven.
  • De drank is geïndiceerd voor kinderen waarbij het gebruik van tabletten niet mogelijk is.
  • Tabletten kunnen fijngemalen worden
  • Bij een sonde dient de drank gebruikt te worden en niet fijn gemalen tabletten, aangezien deze blijven plakken in de sonde. 

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Ga snel naar:

Hypothyreoidie
  • Oraal
    • 0 maanden tot 6 maanden
      • 6 - 10 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden.

      • De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH ( streven naar laag normaal), en FT4 (streven naar hoog normaal) waarden
        Indien de hypothyreoïdie langer bestaat dient de startdosis lager te zijn dan de gewenste onderhoudsdosering (50%) om bijwerkingen te voorkomen

    • 6 maanden tot 1 jaar
      • 5 - 8 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden.

      • De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH ( streven naar laag normaal), en FT4 (streven naar hoog normaal) waarden
        Indien de hypothyreoïdie langer bestaat dient de startdosis lager te zijn dan de gewenste onderhoudsdosering (50%) om bijwerkingen te voorkomen

    • 1 jaar tot 5 jaar
      • 4 - 6 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden.

      • De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH ( streven naar laag normaal), en FT4 (streven naar hoog normaal) waarden
        Indien de hypothyreoïdie langer bestaat dient de startdosis lager te zijn dan de gewenste onderhoudsdosering (50%) om bijwerkingen te voorkomen

    • 5 jaar tot 12 jaar
      • 3 - 5 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden.

      • De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH ( streven naar laag normaal), en FT4 (streven naar hoog normaal) waarden
        Indien de hypothyreoïdie langer bestaat dient de startdosis lager te zijn dan de gewenste onderhoudsdosering (50%) om bijwerkingen te voorkomen

    • 12 jaar tot 18 jaar
      • 2 - 3 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden.

      • De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH ( streven naar laag normaal), en FT4 (streven naar hoog normaal) waarden
        Indien de hypothyreoïdie langer bestaat dient de startdosis lager te zijn dan de gewenste onderhoudsdosering (50%) om bijwerkingen te voorkomen

  • Intraveneus
    • 1 maand tot 18 jaar

      • Indien oraal niet geabsorbeerd wordt. De IV dosis wordt afgeleid uit de orale dosis in overleg met de kinderarts-endocrinoloog.
        De intraveneuze dosis is lager dan de orale dosis, ivm de wisselende en onvolledige absorptie na orale toediening.
Congenitale hypothyreoidie
  • Oraal
    • 0 jaar tot 1 jaar
      • Startdosering: 10 microg./kg/dag in 1 dosis Inductiefase teneinde normalisatie van FT4 en TSH te bereiken. Bij ernstige hypothyreoidie (FT4 < 8 pmol/L) wordt eenmalig na 12 uur de startdosering herhaald. .
      • Onderhoudsdosering: 5 - 8 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden.

      • De dosis aanpassing is ongeveer 1 microg/kg/dag, afgerond naar de dichtstbijzijnde eenheid van ± 6,25 microg (een kwart tablet van 25 microg).
        De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH en FT4 waarden.

        Streefwaarden:
        Inductiefase: FT4 25-35 pmol/L; TSH 0,4-4,0
        Onderhoud: FT4: in referentiegebied, TSH 0,4-4,0

    • 1 jaar tot 5 jaar
      • Startdosering: 10 microg./kg/dag in 1 dosis Inductiefase teneinde normalisatie van FT4 en TSH te bereiken. Bij ernstige hypothyreoidie (FT4 < 8 pmol/L) wordt eenmalig na 12 uur de startdosering herhaald..
      • Onderhoudsdosering: 5 - 6 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden

      • De dosis aanpassing is ongeveer 1 microg/kg/dag, afgerond naar de dichtstbijzijnde eenheid van ± 6,25 microg (een kwart tablet van 25 microg).
        De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH en FT4 waarden.

        Streefwaarden:
        Inductiefase: FT4 25-35 pmol/L; TSH 0,4-4,0
        Onderhoud: FT4: in referentiegebied, TSH 0,4-4,0

    • 5 jaar tot 12 jaar
      • Startdosering: 10 microg./kg/dag in 1 dosis Inductiefase teneinde normalisatie van FT4 en TSH te bereiken. Bij ernstige hypothyreoidie (FT4 < 8 pmol/L) wordt eenmalig na 12 uur de startdosering herhaald..
      • Onderhoudsdosering: 3 - 5 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden

      • De dosis aanpassing is ongeveer 1 microg/kg/dag, afgerond naar de dichtstbijzijnde eenheid van ± 6,25 microg (een kwart tablet van 25 microg).
        De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH en FT4 waarden.

        Streefwaarden:
        Inductiefase: FT4 25-35 pmol/L; TSH 0,4-4,0
        Onderhoud: FT4: in referentiegebied, TSH 0,4-4,0

    • 12 jaar tot 18 jaar
      • Startdosering: 10 microg./kg/dag in 1 dosis Inductiefase teneinde normalisatie van FT4 en TSH te bereiken. Bij ernstige hypothyreoidie (FT4 < 8 pmol/L) wordt eenmalig na 12 uur de startdosering herhaald..
      • Onderhoudsdosering: 2 - 4 microg./kg/dag in 1 dosis
      • Advies inname/toediening:

        Levothyroxine kan 's ochtend of 's avonds en met dan wel zonder voedsel worden ingenomen, maar dient wel elke dag op dezelfde manier ingenomen te worden.

      • De dosis aanpassing is ongeveer 1 microg/kg/dag, afgerond naar de dichtstbijzijnde eenheid van ± 6,25 microg (een kwart tablet van 25 microg).
        De dosering dient vervolgens te worden getitreerd op basis van de TSH en FT4 waarden.

        Streefwaarden:
        Inductiefase: FT4 25-35 pmol/L; TSH 0,4-4,0
        Onderhoud: FT4: in referentiegebied, TSH 0,4-4,0
Suppletie na thyreostatica
  • Oraal
    • 1 jaar tot 5 jaar
      • 25 microg./dag in 1 dosis

      • Indien TSH > 4 mE/L dan levothyroxine ophogen.

    • 5 jaar tot 12 jaar
      • 50 microg./dag in 1 dosis

      • Indien TSH > 4 mE/L dan levothyroxine ophogen. 

    • 12 jaar tot 18 jaar
      • 75 microg./dag in 1 dosis

      • Indien TSH > 4 mE/L dan levothyroxine ophogen.
Juveniel myxoedeem
  • Oraal
    • ≥ 1 jaar
      [3]
      • Startdosering: 2,5 - 5 microg./kg/dag in 1 dosis Onderhoudsdosering: startdosering (totale dagdosering) iedere 2-4 weken ophogen met 50 mcg tot hoogste dosis waarbij geen bijwerkingen optreden..

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Bijwerkingen bij kinderen

Langdurig gebruik van excessief hoge doseringen levothyroxine kan leiden tot stoornissen in de botrijping. Craniostenose bij zuigelingen en vroegtijdige sluiting van de epifyse bij kinderen (bij zeer hoge doses).

In zeer zeldzame gevallen (0,01-0,1%) kan een pseudotumor cerebri optreden, vooral bij kinderen [SmPC Eferox].

Er zijn gevallen gemeld van circulatie collaps bij premature kinderen met een laag geboortegewicht [SmPC L-Thyroxin Henning].

 

 

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Bij een optimale dosering treden geen bijwerkingen op. Te hoge doses of snel opvoeren van de dosering kan leiden tot symptomen van hyperthyroïdie.

Gemeld zijn: overgevoeligheidsreacties, waaronder huiduitslag, jeuk, angio-oedeem en anafylactische reacties. Gewichtsafname. Tremor, hoofdpijn, rusteloosheid, opwinding, slapeloosheid. Zeldzame gevallen van benigne intracraniële hypertensie, vooral bij kinderen. Tachycardie, palpitaties, hartaritmieën, atriumfibrilleren, extrasystolen, angina pectoris, hypertensie, hartfalen, myocardinfarct. Dyspneu. Toenemende eetlust, misselijkheid, braken, buikpijn of -krampen, diarree. Onregelmatige menstruatie, verminderde vruchtbaarheid. Voorbijgaande haaruitval bij kinderen (tijdens de eerste maanden van de behandeling). Spierzwakte en -krampen, verminderde botmineraaldichtheid (met name bij langdurig gebruik van hoge doses), Overmatig blozen, hyperhidrose, koorts, warmte-intolerantie, vermoeidheid.

Verder zijn epileptische aanvallen gemeld bij epilepsiepatiënten bij aanvang van de levothyroxinebehandeling, vooral wanneer de dosis snel werd verhoogd.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

  • onbehandelde bijnier- of hypofysaire insufficiëntie;
  • onbehandelde thyrotoxicose;
  • acuut myocardinfarct;
  • acute myocarditis of pancarditis;
  • bij combinatie met liothyronine: hartritmestoornissen;

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Tekenen overdosering: Nervositeit, slapeloosheid, tremor, tachycardie, zwaten, braken, koorts, gewichtsverlies en pseudotumor cerebri.
Johannesbroodpitmeel (Nutriton) en soja binden schildklierhormoon en gelijktijdige inname dient vermeden te worden.

Bij behandeling van premature neonaten met een laag geboortegewicht is controle van de hemodynamische parameters aangewezen, omdat een circulatoire collaps kan optreden als gevolg van de nog onvoldoende ontwikkelde bijnierfunctie. 

Bij kinderen moet epiphysiolyse van de femurkop in de gaten worden gehouden. 

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Bij secundaire hypothyroïdie kan bijnierschorsinsufficiëntie bestaan. In dat geval corticosteroïden toedienen alvorens levothyroxine te geven; onder invloed van schildklierhormoon neemt het metabolisme namelijk sneller toe dan het herstel van de bijnierschorsfunctie, zodat acute insufficiëntie kan optreden.

Wees voorzichtig bij ouderen en bij personen met cardiovasculaire klachten; een te hoge aanvangsdosis of te snel stijgen van de dosering kan leiden tot het ontstaan of verergeren van angineuze klachten, aritmieën, myocardinfarct, hartfalen, of een te abrupte bloeddrukstijging.

Myxoedemateuze patiënten zijn bijzonder gevoelig voor schildklierhormonen: in dat geval de begindosering laag houden en zeer langzaam opvoeren.

Een ECG vóór de behandeling kan zinvol zijn, omdat wijzigingen in het ECG ten gevolge van de therapie verward kunnen worden met een ischemisch beeld.

Wees voorzichtig bij een voorgeschiedenis van epilepsie; bij start van een levothyroxinebehandeling zijn zelden epilepsie-aanvallen opgetreden. Wees ook voorzichtig bij meer kans op psychotische stoornissen.

Bij postmenopauzale vrouwen, met meer kans op osteoporose, de schildklierfunctie extra controleren om een suprafysiologische levothyroxinespiegel te vermijden.

De uitslag van schildklierfunctieproeven kan worden beïnvloed.

Patiënten met euthyroïde niet-autonoom struma kunnen alleen behandeld worden mits is aangetoond dat de TSH-respons ongestoord is

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Relevant:
Afname levothyroxine: de concentratie daalt door ritonavir en lopinavir.
Toename levothyroxine: de concentratie stijgt door semaglutide oraal.
Niet relevant: de absorptie kan afnemen door cimetidine.

Interacties thyreomimetica algemeen

Relevant:

Absorptie: de absorptie van thyreomimetica wordt sterk verminderd door gelijktijdige inname van de volgende middelen (met aanbevolen gebruiksadvies):

  • antacida, calcium, magnesium: het thyreomimeticum moet ten minste 2 uur vóór of 4 uur na antacida, calcium of magnesium worden ingenomen;
  • sucralfaat, ijzerzouten: het thyreomimeticum moet ten minste 2 uur vóór sucralfaat of ijzerzouten (gewoon preparaat) worden ingenomen;
  • colesevelam, colestyramine: het thyreomimeticum moet ten minste 4 uur vóór colesevelam of colestyramine worden ingenomen;
  • sevelameer: het thyreomimeticum wordt 's avonds voor het slapen ingenomen, sevelameer bij het eten;
  • patiromeer: het thyreomimeticum moet ten minste 3 uur vóór of na patiromeer worden ingenomen.
  • polystyreensulfonzuur: het thyreomimeticum moet ten minste 2 uur vóór of 4 uur na polystyreensulfonzuur worden ingenomen.

De combinatie met orlistat moet worden vermeden.

Afname thyreomimetica: de behoefte aan thyreomimetica kan toenemen door anti-epileptica (carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne, oxcarbazepine, valproïnezuur) en rifampicine.

Overig effect: de werking van VKA's wordt versterkt bij het instellen op thyreomimetica.

Geen interactie:
In de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met ciprofloxacine en raloxifeen.

Niet beoordeeld:
De absorptie van levothyroxine kan afnemen door lanthaancarbonaat; een tussenpoos van ten minste 2 uur wordt aanbevolen.

Propylthiouracil (in hoge doses), propranolol en andere β-sympathicolytica, glucocorticoïden, amiodaron en jodiumhoudende contrastmiddelen remmen de perifere omzetting van T4 in T3 en verminderen zo het effect van levothyroxine. Omgekeerd kan levothyroxine bij chronisch gebruik bij hypothyreoïdie de propranololconcentratie verlagen.

Tyrosinekinaseremmers (imatinib, sunitinib, sorafenib) kunnen het metabolisme van thyreomimetica versnellen; hypothyreoïdie kan optreden.

Bij het instellen van therapie met thyreomimetica kan de behoefte aan bloedglucoseverlagende middelen toenemen. Omgekeerd kan een verlaging van de dosis thyreomimetica leiden tot hypoglykemie indien de dosis bloedglucoseverlagende middelen niet wordt aangepast.

Het effect van hartglycosiden kan verminderen.

Het effect van sympathicomimetica kan worden versterkt.

THYREOMIMETICA

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

Referenties

  1. Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2007
  2. Noordam C et al, Werkboek Kinderendocrinologie, digitale publicatie op www.nvk.nl (alleen leden), 2010
  3. Aspen Pharma Trading Limited, SmPC Eltroxin (RVG 08451) 24-03-2017, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
  4. Aristo Pharma, SmPC Eferox® 175/200, Tabletten (53051.03.00, 51838.02.00), 10/2015
  5. Sanofi-Aventis, SmPC L-Thyroxin Henning® 25/50/75/100/125/150/175/200 Tabletten, 09/2017
  6. Leger et al, European Society for Paediatric Endocrinology Consensus Guidelines on Screening, Diagnosis, and Management of Congenital Hypothyroidism, J Clin Endocrinol Metab, 2014, 99(2), 363-84
  7. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 15 okt 2020
  8. Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 1-3-2024

Wijzigingen

  • 29 augustus 2024 14:51: Bijwerkingen toegevoged obv SmPC
  • 15 maart 2021 14:28: BIjwerking en waarschuwing toegevoegd
  • 23 april 2018 14:02: Kinetiek sectie meldde onjuist dat de absorptie wisselend is in afwezigheid van voeding. Dit moet zijn in aanwezigheid van voeding.
  • 21 augustus 2017 14:12: Indicatie juveniel myxoedeem toegevoegd obv SmPC

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering