Scopolaminebutyl

Stofnaam
Scopolaminebutyl
Merknaam
Buscopan
ATC code
A03BB01
Doseringen
Nierfunctiestoornissen

Produkten, hulpstoffen, toediening en tekorten
Bijwerkingen
Contraindicaties
Waarschuwingen en voorzorgen

Interacties

Voor ouders op Apotheek.nl
Eigenschappen (PD/PK)

Registratiestatus
Middelen uit dezelfde ATC groep
Referenties
Versiebeheer

Eigenschappen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Scopolaminebutyl is een quaternaire ammoniumverbinding, behorend tot de parasympathicolytica. Door remming van de werking van acetylcholine op muscarinereceptoren kan de tonus en motiliteit van de gladde musculatuur in het maag-darmkanaal en de gal- en urinewegen afnemen.

Farmacokinetiek bij kinderen

Er zijn geen farmacokinetische studies bij kinderen uitgevoerd.

Algemene opmerkingen

Scopolaminebutyl wordt slecht geabsorbeerd: intraveneuze therapie is aangewezen (evt intramusculair).

Label dosisadvies Kinderformularium

RECTAAL: on-label
IV/IM:
< 12 jaar: Off-label
> 12 jaar: doseringen > 5 mg/dosis:  off-label

Toon SmPC tekst Toon SmPC tekst

SmPC tekst

Spasmen van het maagdarmkanaal, de galwegen en de urinewegen, in het bijzonder welke aanleiding geven tot koliekpijnen
Rectaal
> 6 jaar: 3-5 dd 7,5-15 mg
Langzaam IV/IM:
> 12 jaar: 5 mg, ZN kan deze dosering enkele malen herhaald worden. 
Oraal:
> 6 jaar: 3-5 dd 10-20 mg
 

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Inj.vlst. (bromide) 20 mg/ml
Zetpil (bromide) 10 mg
Tablet 10 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Doseringen

Ter coupering van kolieken van het maagdarmkanaal
  • Rectaal
    • 6 jaar tot 18 jaar
      [2]
      • 30 mg/dag in 3 doses. Max: 50 mg/dag.

      • Maximale dosering in 5 doses toedienen.

  • Oraal
    • ≥ 6 jaar
      [2]
      • 10 - 20 mg/dosis 3-5 dd.
Ter coupering van kolieken van het maagdarmkanaal, galwegen en urinewegen
  • Intraveneus
    • 2 jaar tot 6 jaar
      • 5 mg/dosis 1-3 maal daags.
    • 6 jaar tot 16 jaar
      • 10 mg/dosis 1-3 maal daags.
    • ≥ 16 jaar
      • 20 mg/dosis 1-3 maal daags.
  • Intramusculair
    • 2 jaar tot 6 jaar
      • 5 mg/dosis 1-3 maal daags.
    • 6 jaar tot 16 jaar
      • 10 mg/dosis 1-3 maal daags.
    • ≥ 16 jaar
      • 20 mg/dosis 1-3 maal daags.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Er zijn geen gegevens bekend over doseeraanpassing bij nierfunctiestoornissen.

Bijwerkingen bij kinderen

Droge mond, tachycardie, duizeligheid. Bij parenterale toediening tevens een lichte toename van de hartfrequentie, bloeddrukdaling en bij hoge doseringen kortdurende accommodatiestoornissen.

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Veel van de bijwerkingen zijn het gevolg van de anticholinerge werking.

Orale/rectale toediening

Soms (0,1-1%): tachycardie. Droge mond. Dyshidrose, huidreacties zoals urticaria, erytheem, huiduitslag, jeuk. Overgevoeligheidsreacties, zoals anafylactische reacties (incl. shock), dyspneu.

Zelden (0,01-0,1%): urineretentie.

Parenterale toediening

Vaak (1-10%): Accommodatiestoornissen. Tachycardie. Duizeligheid. Droge mond.

Verder zijn gemeld: overgevoeligheidsreacties zoals anafylactische reacties (incl. shock, soms met fatale afloop), dyspneu en huidreacties (zoals urticaria, erytheem, huiduitslag, jeuk). Mydriase, verhoogde intra-oculaire druk. Bloeddrukverlaging, blozen. Dyshidrose. Urineretentie.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

  • Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
  • Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt
Meld hier

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Oraal, rectaal

  • megacolon, ileus;
  • stenose in het maag-darmkanaal;
  • myasthenia gravis.


Voor de injectie tevens

  • onbehandeld nauwe-kamerhoekglaucoom;
  • prostaathypertrofie met urineretentie;
  • tachycardie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Scopolaminebutyl in zetpilvorm is niet werkzaam bij kolieken ten gevolgen van gal- of nierstenen

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Anafylaxie: Na het geven van de injectie de patiënt medisch observeren voor mogelijke anafylactische reacties of shock.

Aanhoudende of toenemende buikklachten: Niet dagelijks of langdurig gebruiken zonder de oorzaak van de buikpijn te onderzoeken. Bij aanhouden of verergeren van ernstige, onverklaarde buikpijn óf optreden van klachten zoals koorts, misselijkheid, braken, veranderingen in de stoelgang, gevoeligheid in de onderbuik, verlaagde bloeddruk, flauwvallen of bloed bij de ontlasting een arts raadplegen.

Anticholinerge effecten: Scopolaminebutyl kan door pupilverwijding de oogdruk verhogen en een aanval van acuut glaucoom veroorzaken. Neem direct contact op met een arts bij pijnlijke rode ogen en verlies van zicht. Wees voorzichtig bij aanleg voor nauwe-kamerhoekglaucoom, een verhoogde kans op obstructie van darmen of urinewegen of bij (neiging tot) tachyaritmie.

Cardiovasculaire effecten: Controleer bij parenterale behandeling zorgvuldig bij bestaande hart- en vaatziekten.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Parasympathicolytica algemeen:

Niet beoordeeld: de werking kan worden versterkt door andere geneesmiddelen met een anticholinerge werking, zoals bepaalde antipsychotica en tricyclische antidepressiva.

Amantadine kan de centrale bijwerkingen van de parasympathicolytica versterken.

De werking van parasympathicomimetica, waaronder cholinesteraseremmers, kan worden geantagoneerd.

Oculair toegediende parasympathicolytica kunnen de werking van eveneens oculair toegediende parasympathicomimetica antagoneren.



BELLADONNA EN DERIVATEN

Deze pagina geeft een overzicht van geneesmiddelen uit dezelfde ATC groep. Let op: Dit betekent niet per definitie dat deze middelen onderling uitwisselbaar zijn.

BELLADONNA ALKALOIDEN, TERTIAIRE AMINEN
A03BA01

Referenties

  1. Rademaker C.M.A. et al, Geneesmiddelen-Formularium voor Kinderen, 2007
  2. Boehringer Ingelheim, SmPC Buscopan (RVG 03834, 03835, 38356) 22 feb 2014, Geraadpleegd 31 okt 2014
  3. ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 5-5-2025
  4. Informatorium Medicamentorum, Interacties, Geraadpleegd 5-5-2025

Wijzigingen

  • 08 maart 2016 08:51: Indicatie aangepast conform SmPC

Therapeutic Drug Monitoring


Overdosering