Label dosisadvies Kinderformularium

Ooginfectie: Off-label
HSV Encephalitis:
< 3 mnd: Off-label
> 3 mnd: On-label
Congenitale HSV infectie: Off-label
Koortslip: On-label
VZV infectie bij immungecompromitteerde patienten:
< 3 mnd: Off-label
> 3 mnd: On-label
Herpes simplex infecties (normale en deficiente immuunrespons), varicella zoster (normale immuunrespons)
3 mnd-12 jaar: on label

Toon SmPC tekst

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Eigenschappen

Kinetische gegevens

Neonaten:  T_1/2= ±4 uur 
1-12 jaar:    T_1/2= 2-3 uur
≥ 1 jaar:      Cl_tot= ±330 ml/min/1.73m² (klaring neonaten factor 3 lager)
Biologische beschikbaarheid: 15-30%

Doseringen

Indicatie: HSV/VSV infectie
Oraal 1 maand tot 18 jaar [7] De biologische beschikbaarheid van oraal aciclovir is erg slecht. Daarom heeft bij orale toepassing behandeling met valaciclovir de voorkeur.

Indicatie: Ooginfectie, herpes simplex
Oculair Oogzalf 0 jaar tot 18 jaar 5 maal daags aanbrengen in onderste conjunctivaalzak. Behandelduur: Tot tenminste 3 dagen na volledige genezing

Indicatie: VZV infectie bij immuungecompromitteerde patiënten
Intraveneus 0 maanden tot 3 maanden [4] [5] [11] [18] [19] [20] [21] [23] 60 mg/kg/dag in 3 doses Behandelduur: 7 dagen 3 maanden tot 18 jaar [4] [5] [11] [18] [19] [20] [21] [23] 30 mg/kg/dag in 3 doses Behandelduur: 7 dagen

Indicatie: Koortslip
Cutaan 1 maand tot 18 jaar [25] 5 maal daags dun aanbrengen Behandeling is alleen zinvol wanneer behandeling kort na prodromale verschijnselen wordt gestart.

Indicatie: Congenitale HSV infectie
Intraveneus 0 dagen tot 3 maanden [6] [9] [12] [13] [14] [15] 60 mg/kg/dag in 3 doses Behandelduur: CNS en verspreid: 21 dagen Beperkt tot lokaal huid, oog en mond: 14 dagen

Indicatie: Herpes simplex encefalitis
Intraveneus 0 maanden tot 3 maanden [11] [16] [17] 60 mg/kg/dag in 3 doses Behandelduur: 14-21 dagen 3 maanden tot 18 jaar [11] [16] [17] 30 mg/kg/dag in 3 doses Behandelduur: 14-21 dagen

Indicatie: Herpes simplex infecties (normale en deficiente immuunrespons), varicella zoster (normale immuunrespons)
Intraveneus 3 maanden tot 12 jaar [6] 750 mg/m2/dag in 3 doses Behandelduur: 10 dagen

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

Aanpassingen als volgt:

GFR 50-80 ml/min/1.73 m2

100 % van normale keerdosis en interval tussen twee doseringen: 8 uur

GFR 30-50 ml/min/1.73 m2

100 % van normale keerdosis en interval tussen twee doseringen: 12 uur

GFR 10-30 ml/min/1.73 m2

100 % van normale keerdosis en interval tussen twee doseringen: 24 uur

GFR < 10 ml/min/1.73 m2

Een algemeen advies kan niet worden gegeven. Overleg met kindernefroloog.

• ANTIMICROBIELE MIDDELEN VOOR SYSTEMISCH GEBRUIK
• ANTIVIRALE MIDDELEN VOOR SYSTEMISCH GEBRUIK

DIRECT WERKENDE ANTIVIRALE MIDDELEN

NUCLEOSIDE EN NUCLEOTIDE REVERSE-TRANSCRIPTASEREMMERS
	Abacavir Ziagen	J05AF06
	Didanosine Videx DDI	J05AF02
	Emtricitabine Emtriva	J05AF09
	Entecavir Baraclude	J05AF10
	Lamivudine Epivir 3TC, Zeffix	J05AF05
	Stavudine Zerit d4T	J05AF04
	Tenofovir disoproxil (als fumaraat) Viread	J05AF07
	Zidovudine Retrovir AZT	J05AF01

ANTIVIRALE MIDDELEN VOOR HIVINFECTIE, COMBINATIEPREPARATEN
	Abacavir + lamivudine Kivexa	J05AR02
	Dolutegravir + abacavir + lamivudine Triumeq	J05AR13
	Emtricitabine + tenofoviralafenamide + rilpivirine Odefsey	J05AR19
	Emtricitabine + tenofovirdisoproxil Truvada	J05AR03
	Emtricitabine+tenofoviralafenamide+elvitegravir+cobicistat Genvoya	J05AR18
	Emtricitabine+tenofovirdisoproxil+elvitegravir+cobicistat Stribild	J05AR09

NIET-NUCLEOSIDE REVERSE-TRANSCRIPTASEREMMERS
	Efavirenz Stocrin	J05AG03
	Etravirine Intelence	J05AG04
	Nevirapine Viramune	J05AG01
	Rilpivirine Edurant	J05AG05

NEURAMINIDASEREMMERS
	Oseltamivir Tamiflu	J05AH02
	Zanamivir Relenza	J05AH01

FOSFONZUURDERIVATEN
	Foscarnet Foscavir	J05AD01

NUCLEOSIDEN EN NUCLEOTIDEN (EXCL. REVERSE-TRANSCR-REMMERS)
	Cidofovir	J05AB12
	Ganciclovir Cymevene	J05AB06
	Ribavirine Copegus, Rebetol	J05AB04
	Valaciclovir Zelitrex	J05AB11
	Valganciclovir Valcyte	J05AB14

OVERIGE ANTIVIRALE MIDDELEN
	Dolutegravir Tivicay	J05AX12
	Enfuvirtide Fuzeon	J05AX07
	Maraviroc Celsentri	J05AX09
	Raltegravir Isentress	J05AX08

PROTEASEREMMERS
	Atazanavir Reyataz	J05AE08
	Darunavir Prezista	J05AE10
	Fosamprenavir Telzir	J05AE07
	Indinavir Crixivan	J05AE02
	Lopinavir+ritonavir Kaletra	J05AE06
	Ritonavir Norvir	J05AE03
	Saquinavir Invirase	J05AE01

Bijwerkingen bij kinderen

Neutropenia (gaat meestal vanzelf over tijdens gebruik of na stoppen), potentieel nefrotoxisch

Bijwerkingen bij volwassenen

Vaak (1-10%): misselijkheid, braken, diarree, abdominale pijn, hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid, koorts, pruritus, huiduitslag (inclusief fotosensibilisatie). Soms (0,1-1%): urticaria, toename van diffuse haaruitval. Zelden (0,01-0,1%): angio-oedeem, dyspneu. Reversibele verhoging van het bilirubine en leverenzymen. Verhoging van ureum en creatinine in het bloed. Anafylaxie. Zeer zelden (< 0,01%): tremoren, ataxie, dysartrie, convulsies, slaperigheid, encefalopathie, coma. agitatie, verwardheid, hallucinaties, psychosen. Hepatitis, geelzucht. Acuut nierfalen. Anemie, leukopenie, trombocytopenie. Na i.v. toediening: tromboflebitis op de injectieplaats, bij extravasatie leidend tot ulceraties; snelle stijging van ureum- en creatininespiegels in het bloed, vooral bij dehydratie, slechte nierfunctie of te snelle infusie, waarschijnlijk door precipitatie van aciclovirkristallen in de niertubuli en in zeldzame gevallen leidend tot acute nierinsufficiëntie.
 

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

• Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
• Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Contraindicaties bij volwassenen

Overgevoeligheid voor valaciclovir.

Bij cutane toepassing: Overgevoeligheid voor propyleenglycol.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Tweewekelijkse bloedbeeldbepaling. Bij hoge dosis of bij infusie let op vochtbalans met name bij nierfunctiestoornissen. Dosisaanpassing is nodig bij nierfunctiestoornissen.
Bij neonaten met een hoge dosering aciclovir moeten men monitoren op neutropenie en niertoxiciteit dat in respectievelijk 20% en 6% van de gevallen voorkomt.
Kreatinine 2 x per week bepalen. Bij orale toepassing heeft valaciclovir de voorkeur.
Cutaan gebruik is alleen zinvol wanneer kort na prodromale verschijnselen de behandeling wordt gestart.

Waarschuwingen en voorzorgen bij volwassenen

Bij ouderen en patiënten met verminderde nierfunctie is meer kans op neurologische bijwerkingen; deze patiënten nauwkeurig vervolgen op deze bijwerkingen. De neurologische bijwerkingen verdwijnen na staken van de behandeling. Bij hoge orale doseringen en bij intraveneuze toediening zorgen voor een goede vochtbalans. In verband met de kans op bijwerkingen op de nieren na intraveneuze toediening gedurende enkele uren letten op de urineproductie van de patiënt. De aantasting van de nierfunctie reageert gewoonlijk snel op rehydratie van de patiënt en/of een verlaging van de dosis of staken van de behandeling. Voorzichtigheid is geboden bij bestaande neurologische afwijkingen en ernstige leverafwijkingen. Na langdurige behandeling of herhaalde behandelingen kunnen zich bij immuungecompromitteerde patiënten resistente virussen ontwikkelen.

Bij cutaan gebruik: Contact met slijmvliezen zoals in de mond, het oog of de vagina vermijden vanwege mogelijke irritatie. Indien bij herpes genitalis laesies zichtbaar zijn, dient men zich te onthouden van seksueel contact. Bij ernstige immuungecompromitteerde patiënten (bv. aids-patiënten) dient orale toediening van aciclovir te worden overwogen. Bij ernstige beginnende herpesinfecties van de geslachtsdelen behandelen met aciclovir oraal. Bij ernstige immunodeficiëntie moet men rekening houden met het verschijnen van minder gevoelige virussen.

Interacties

Relevant: de nefrotoxiciteit van ciclosporine of indinavir kan worden versterkt. De nierfunctie moet worden gecontroleerd.

Niet beoordeeld: probenecide kan de renale excretie van aciclovir vertragen.

Combinatie met interferon alfa (zowel 2a als 2b) of methotrexaat (intrathecaal) kan mogelijk neurologische afwijkingen geven.

Combinatie met zidovudine kan synergistisch werken; in zeldzame gevallen zijn meer bijwerkingen waargenomen.

Bij combinatie met mycofenolzuur kan de AUC van aciclovir en van de inactieve metabolieten van mycofenolzuur toenemen.

Referenties

1. Hartwig NC, et al, Vademecum pediatrische antimicrobiele therapie, 2005
2. College voor zorgverzekeringen (CVZ), Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 02 okt 2014
3. Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 02 okt 2014
4. Nadal D, et al, An investigation of the steady-state pharmacokinetics of oral valacyclovir in immunocompromised children, J Infect Dis, 2002, Oct 15;186 Suppl 1, S123-30
5. Eksborg S, et al, Pharmacokinetics of acyclovir in immunocompromized children with leukopenia and mucositis after chemotherapy: can intravenous acyclovir be substituted by oral valacyclovir?, Med Pediatr Oncol., 2002, 38, 240-6
6. GlaxoSmithKline BV, SPC Zovirax IV (RVG 09696) 03-09-2015, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl
7. de Miranda P, et al, Pharmacokinetics of acyclovir after intravenous and oral administration, J Antimicrob Chemother, 1983, Sep;12 Suppl B, 29-37
8. Hintz M, et al, Neonatal acyclovir pharmacokinetics in patients with herpes virus infections., Am J Med, 1982, Jul 20;73(1A), 210-4
9. Kimberlin DW, et al, Safety and efficacy of high-dose intravenous acyclovir in the management of neonatal herpes simplex virus infections, Pediatrics, 2001, Aug;108(2), 230-8.
10. Sullender WM, et al, Pharmacokinetics of acyclovir suspension in infants and children, Antimicrob Agents Chemother., 1987, Nov;31(11), 1722-6
11. Enright AM, et al, Antiviral therapy in children with varicella zoster virus and herpes simplex virus infections., Herpes, 2003, Aug;10(2):, 32-7
12. Enright AM, et al, Neonatal herpes infection: diagnosis, treatment and prevention, Semin Neonatol., 2002, Aug;7(4), 283-91
13. Kesson AM, Management of neonatal herpes simplex virus infection, Paediatr Drugs, 2001, 3(2), 81-90
14. Whitley R., Neonatal herpes simplex virus infection., Curr Opin Infect Dis, 2004, Jun;17(3), 243-6
15. Corey L, et al, Maternal and neonatal herpes simplex virus infections., N Engl J Med, 2009, Oct 1;361(14), 1376-85
16. Skoldenberg B, et al., Acyclovir versus vidarabine in herpes simplex encephalitis. Randomised multicentre study in consecutive Swedish patients., Lancet., 1984, Sep 29;2(8405), 707-11
17. Ito Y, et al, Exacerbation of herpes simplex encephalitis after successful treatment with acyclovir., Clin Infect Dis, 2000, Jan;30(1), 185-7
18. Heininger U, et al, Varicella, Lancet, 2006, Oct 14;368(9544), 1365-76
19. Heidl M, et al, Antiviral therapy of varicella-zoster virus infection in immunocompromised children--a prospective randomized study of aciclovir versus brivudin, Infection, 1991, Nov-Dec;19(6), 401-5
20. Shepp DH, et al, Treatment of varicella-zoster virus infection in severely immunocompromised patients. A randomized comparison of acyclovir and vidarabine, N Engl J Med, 1986, Jan 23;314(4), 208-12.
21. Prober CG, et al, Acyclovir therapy of chickenpox in immunosuppressed children--a collaborative study., J Pediatr., 1982, Oct;101(4):622-5, 622-5
22. Whitley RJ, et al, Acyclovir: a decade later, N Engl J Med, 1992, Sep 10;327(11), 782-9
23. Balfour HH, Jr., Intravenous acyclovir therapy for varicella in immunocompromised children, J Pediatr, 1984, Jan;104(1), 134-6
24. HJC de Vries et al, Richtlijn SOA voor de tweede lijn, Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV). , www.huidarts.info, 2012, 114
25. GlaxoSmithKline, SPC Zovirax (RVG 17098) herziening 22 maart 2013, www.cbg-meb.nl

Wijzigingen

• 13 augustus 2018 13:52: De doseeraanbevelingen voor premature neonaten zijn toegevoegd op basis van consensus van de werkgroep Neonatale farmacologie.
• 06 juli 2017 10:10: De leeftijdsgrenzen voor behandeling van neonaten zijn gelijkgetrokken voor alle indicaties obv de SmPC
• 11 januari 2016 11:23: Toevoegen indicatie VZ bij normale immuunrespons, uitbreiding leeftijd tot 12 jaar obv SmPC